Ангельская сыстэма мераў
Ангельская сыстэма мер ужываецца ў Вялікабрытаніі, ЗША, Канадзе і іншых краінах. Асобныя з гэтых мер у шэрагу краін некалькі адрозьніваюцца па сваім памеры, таму ніжэй прыводзяцца ў асноўным акругленыя мэтрычныя эквіваленты ангельскіх мер, зручныя для практычных разьлікаў.
Паступова меры ангельскай сыстэмы выцясьняюцца мэтрычнай сыстэмай мер.
Меры даўжыні
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- 1 марская міля (Вялікабрытанія) = 10 кабэльтавам = 1,8532 км
- 1 марская міля (ЗША, з 1 ліпеня 1954) = 1,852 км
- 1 кабэльтаў (Вялікабрытанія) = 185,3182 м
- 1 кабэльтаў (ЗША) = 185,3249 м
- 1 статутная міля = 8 фарлонгам = 5 280 футам = 1609,344 м
- 1 фарлонг = 10 чэйнам = 201,168 м
- 1 чэйн = 4 родам = 100 лінкам = 20,1168 м
- 1 род (поль, пэрч) = 5,5 ярдам = 5,0292 м
- 1 ярд = 3 футам = 0,9144 м
- 1 фут = 3 хэндам = 12 цалям = 0,3048 м
- 1 хэнд = 4 цалям = 10,16 см
- 1 цаля = 12 лініям = 72 пунктам = 1 000 мілам = 2,54 см
- 1 лінія= 6 пунктам = 2,1167 мм
- 1 пункт = 0,353 мм
- 1 міл = 0,0254 мм
Меры плошчы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- 1 міля² = 640 акрам = 2,59 км²
- 1 акр = 4 рудам = 4 046,86 м²
- 1 руд = 40 родам² = 1 011,71 м²
- 1 род² (поль², пэрч²) = 30,25 ярдам² = 25,293 м²
- 1 ярд² = 9 футам² = 0,83613 м²
- 1 фут² = 144 цалям² = 929,03 см²
- 1 цаля² = 6,4516 см²
Меры вагі (Маса)
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Брытанская Імпэрская сыстэма мер масы
- 1 тона вялікая (доўгая) = 20 хандрэдвэйтам (квінталам) = 2240 фунтаў = 1016,05 кг
- 1 тона малая (кароткая) (ЗША, Канада і інш.) = 20 хандрэдвэйтам малым (цэнталам) = 2000 фунтаў = 32000 унцый = 907,185 кг
- 1 тона мэтрычная = 2204,6 фунта = 0,984 тоны вялікай = 1000 кг
- 1 кіль = 8 чэлдронам =424 хандрэдвэйтам =47488 фунтаў =21540,16 кг
- 1 чэлдрон для вугля = 1/8 кіля = 53 хандрэдвэйтам = 5936 фунтаў = 2692,52 кг
- 1 вэй = 2-3 хандрэдвэйтам = 101,6-152,4 кг
- 1 квінтал = 1 хандрэдвэйту вялікаму = 112 фунтам = 50,802 кг
- 1 цэнтал (цэнтнэр) = 1 хандрэдвэйту малому = 100 фунтам = 45,36 кг
- 1 тод (ням. «груз») = 1 квартэру доўгаму = 1/4 хандрэдвэйта вялікага= 28 фунтам = 2 стоўнам = 12,7 кг
- 1 квартэр кароткі (у перакладзе з ангел. «чвэрць») = 1/4 хандрэдвэйта малога = 25 фунтам = 11,34 кг
- 1 Стоўн (у перакладзе з ангел. «камень») = 1/2 квартэра вялікага = 1/8 хандрэдвэйта вялікага = 14 фунтам = 6,350293 кг
- 1 клоў (уст.) = 1/2 стоўна = 1/16 хандрэдвэйта = 7 фунтаў = 3,175 кг (раней велічыня клова была = 6,25-8 фунтам = 2,834-3,629 кг)
- 1 квартэрн = 1/4 стоўна = 3,5 фунта = 1,588 кг
- 1 фунт (pondus лат. (lb)) = 16 унцыям = 7000 гранаў = 453,59237 г
- 1 унцыя (oz) = 16 драхмам = 437,5 гранам = 28,349523125 г
- 1 драхма (да 1985 году) = 1/16 унцыі = 27,34375 гран = 1,7718451953125 г
- 1 гран (лат. granum, скар. gr) (да 1985 году) = 64,79891 мг
Амэрыканская сыстэма мер масы
Адрозьненьні ад Брытанскай сыстэмы мер:
- 1 квінтал = 1 хандрэдвэйт = 100 фунтаў = 1 цэнтал = 45,36 кг
- 1 квартэр = 1/4 хандрэдвэйта = 25 фунтаў = 11,34 кг
- 1 стоўн = 14 фунтаў = 6,35 кг
Меры аб’ёму для вадкасьцяў
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Брытанская Імпэрская сыстэма мер для вадкасьцяў
- 1 бат (у перакладзе з ангел. «тарэц») = 108—140 галёнам = 490,97-636,44 л (дм³) (~ 2 хогзхэда)
- 1 бат піва = 108 галёнаў = 17,339 куб. футаў = 490,97 л
- 1 пайп = 105 галёнам = 2 хогзхэда = 477,34 л (дм³)
- 1 хогсхэд (у перакладзе з ангел. «вялікая бочка») = 52,5 імпэрскіх галёна = 238,67 л (дм³)
- 1 барэль = 31-42 галёнам = 140,9-190,9 л (дм³)
- 1 барэль[1] для вадкасьці (піва) (Барэль (адзінка аб'ёму))= 36 імпэрскім галёнам = 163,65 л (дм³)
- 1 барэль для сырой нафты = 34,97 галёнам = 158,988 л (дм³)
- 1 кілдэркін = 1/2 барэля = 2 фэркінам = 16-18 галёнам = 72,7-81,8 л (дм³)
- 1 фэркін (у перакладзе з ангел. «маленькая бочачка»)(fir) = 1/6 хогсхэда = 1/4 барэля = 1/2 кілдэркіна = 8-9 галёнам = 36 квартам = 36,3-40,9 л (дм³)
- 1 імпэрскі галён = 4 квартам = 8 пінтам = 32 джыла = 160 вад. унцыям = 4,546 л (дм³)
- 1 потл = 1/2 імпэр. галёна = 2 квартам = 2,27 л (дм³)
- 1 кварта = 1/4 імпэр. галёна = 2 пінтам = 1,1365 л (дм³)
- Вялікія бутэлькі, распаўсюджаныя ў Эўропе і ў Вялікабрытаніі (гл. таксама Шампанскае):
- 1 Мэлхісэдэк (Melchizedek) = 40 бутэлек = 30 літраў
- 1 Прымат (Primat) = 36 бутэлек = 27 літраў
- 1 Саламон = 25 літраў
- 1 Мэльхіёр (Melchior)= 24 бутэлек = 18 літраў
- 1 Навухаданасор (Nebuchadnezzar) = 20 бутэлек = 15 літраў
- 1 Валтасар (Balthazar) = 16 бутэлек = 12 літраў
- 1 Салманасар (Salmanazar) = вялікая вінная бутэлька = 12 бутэлек = 9 літраў
- 1 Мафусаіл (Methuselah) = 8 бутэлек = 6 літраў
- 1 Равоам (Rehoboam) = 6 бутэлек = 4,5 літра
- 1 Еравоам (Jeroboam) (падвойная Magnum bottle) = 4 бутэлькі = 3 літра
- 1 Магнум (Magnum bottle) = 2 бутэлькі = 1,5 літра
- 1 бутэлька малака = 1 кварце = 946,36 мл
- 1 бутэлька віскі = 1 пятой = 757,1 мл
- 1 бутэлька шампанскага = 2/3 кварты = 630,91 мл (Фр. шампанскае (750 мл))
- 1 бутэлька віна = 750 мл = 25,3605 вад. унцый
- 1 бакэт (у перакладзе з ангел. «коўш») неафіцыйная адзінка = 5 імпэр. галёнам = 18,927 л
- 1 філет = 1/2 бутэлькі шампанскага = 375 мл
- 1 пінта = 1/8 імпэр. галёна = 1/2 кварты = 4 джылам (гілам) = 20 унцыям вадкім = 34,678 куб. цалям = 0,568 261 л (дм³)
- 1 джыл (гіл) = 1/4 пінты = 5 вад. унцыям = 8,670 куб. цаляў = 0,142 л (дм³)
- 1 кубак для сняданку = 1/2 пінты = 10 вад. унцыям = 17,339 куб. цалям = 1,2 ам. кубку = 284 мл
- 1 сталовая лыжка = 3 гарбатным лыжкам = 4 вад. драхмы = 1/2 вадкай унцыі = 14,2 мл
- 1 гарбатная лыжка = 1/3 сталовай лыжкі = 1 1/3 вад. драхмы = 4,7 мл (зь іншай крыніцы: = 1/8 вад. унцыі = 3,55 мл (традыц.), мэд. і кухня = 5 мл)
- 1 вінная чарка, куфель = 16 вад. драхмам = 2 вад. унцыям = 56,8 мл
зь іншай крыніцы:
- 1 вінная чарка, куфель = 2,5 вад. унцыям = 5 сталовых лыжак = 1/2 джыла = 71 мл
- 1 унцыя вадкая = 1/20 пінты = 1/5 джыла = 8 вад. драхмам = 24 вад. скрупулам = 1,733 871 куб. цалям = 28,413063 мл (см³)
- 1 драхма вадкая (1878 — 1 лютага 1971 году) = 3 вад. скрупулам = 1/8 вад. унцыі = 60 мінімам = 0,96 ам. вад. драхмам = 0,216 734 кубічнай цалі = 3,551633 мл
- 1 вад. скрупул аптэк. (1878-1 лютага 1971 году) = 1/3 вад. драхмы = 1/24 вад. унцыі = 20 мінімам = 19,2 ам. мініма = 1,18388 мл
- 1 мінім аптэк. (1878-1 лютага 1971 году) = 1/60 вад. драхмы = 1/20 вад. скрупула = 0,96 ам. мініма = 0,05919 мл
Амэрыканская сыстэма мер для вадкасьцяў
Некаторыя меры адрозніваюцца ад Брытанскай сыстэмы мер
- 1 барэль = 31-42 галёнаў = 140,6-190,9 літраў
- 1 барэль для вадкасьці (Барэль (адзінка аб'ёму)) = 31,5 галёнаў = 119,2 л (дм³)
- 1 барэль для сырой нафты (Барэль (амэрыканскі нафтавы))= 42,2 галёнаў = 158,97 л (дм³)
- 1 галён амэр. = 0,833 галёна ангел. = 3,784 л (дм³)
- 1 кварта амэр. = 0,833 кварты ангел. = 0,946 л (дм³)
- 1 пінта вадкая амер. = 1/8 амэр. галёна = 0,473 л (дм³)
- 1 джыл (гіл) = 1/4 пінты амэр. = 0,118 л (дм³)
- 1 унцыя вадкая = 1/128 галёна = 1,041 унцыі ангел. = 2 ст. лыжкі = 1/8 шклянкі = 29,56 мл (см³)
- 1 чарка = 16 вад. драхмам = 2 унцыі = 1/4 шклянкі = 59,12 мл
- 1 драхма вадкая = 1/8 вадкай унцыі = 3,6966 мл
- 1 сталовая лыжка (ст.л.) = 3 гарбатных лыжкі (г.л.) = 4 вад. драхмы = 1/2 вад. унцыі = 14,8 мл
- 1 гарбатная лыжка (г.л.) = 1/3 сталовай лыжкі (ст.л.) = 1 1/3 вад. драхмы = 4,9 мл
- 1 гарбатная лыжка = 60 кропляў (0,08 мл)
- 1 кававая лыжка = 1/2 г.л. = 2,45 мл
- 1 лыжачка для запраў = 1/4 г.л. = 1,225 мл
- 1 мінім = 1/60 вад. драхмы = 0,06 мл
Меры аб'ёму для сыпкіх цел
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Брытанская Імпэрская сыстэма мер для сыпкіх цел
- 1 чэлдрон (чэлдэр) (chd)(у перакладзе з фр. «кацёл, вялікі імбрычак») = 32-36 бушалям = 1268—1309 л (дм³)(= 36 бушалям = 288 галёнам = 46,237 куб.фута = 1,3091 м³)
- 1 квартэр = 2 коўмам = 64 галёнам = 8 бушалям = 290,93 л (дм³)
- 1 коўм = 4 бушалям = 32 галёнам = 145, 475 л (дм³)
- 1 барэль для сыпкіх цел = 36-40 галёнам = 163,6-181,7 л (дм³)
- 1 сак (у перакладзе з ангел. «мяшок») = 3 бушалям = 109,05 л (дм³)
- 1 страйк = 2 бушалям = 72,73 л (дм³)
- 1 бушаль = 4 пэкам = 8 галёнам = 32 сухі. квартам = 62 сухі. пінтам = 1,032 ам. бушаля = 2219,36 кубічнай цалі = 36,36872 л (дм³)
- 1 пэк = 2 галёнам = 1,032 пэка ам. = 9,092 л (дм³)
- 1 галён = 4 квартам = 8 пінтам = 4,546 л (дм³)
- 1 кварта = 2 пінтам = 1,032 кварты ам. = 1,136 л (дм³)
- 1 квартэрн сух. (чвэрць) = 1/4 пэка = 2 кварты = 2,2731 л
- 1 пінта = 0,568261 л (дм³)
Амэрыканская сыстэма мер для сыпкіх цел
Некаторыя меры адрозніваюцца ад Брытанскай сыстэмы мер
- 1 квартэр = 2 коўма = 64 галёна = 8 бушаляў = 282 л
- 1 коўм = 4 бушаля = 32 галёна = 141 л
- 1 барэль для сыпкіх цел =117,3-158,98 л
- 1 бушаль = 0,9689 ангел. бушаля = 35,2393 л, іншая крыніца: = 35.23907017 л = 9.309177489 амэрыканскіх галёнаў
- 1 пэк амэр. = 0,9689 пэка ангел. = 8,81 л
- 1 галён = 4,405 л
- 1 кварта амэр. = 1,101 л
- 1 пінта сухая амэр. = 1/64 бушаля = 1/8 галёна = 0,551 літра
- 1 унцыя (uncia, oz) = 16 драхмам = 437,5 грана = 28,35 г
Аптэкарскія і тройскія (для каштоўных мэталаў і камянёў) меры
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Адрозніваюцца Аптэкарскія і тройскія (для каштоўных мэталаў і камянёў) меры:
- Аптэкарская сыстэма мер вагі ужывалася ў вобласьці фармацэўтыкі, у ёй выкарыстоўваліся фунт, унцыя, драхма, скрупул, гран, мінім.
- Манэтная (тройская) сыстэма мер вагі выкарыстоўваецца ювэлірамі і ў манэтным двары. Асноўныя велічыні — фунт, унцыя, пэнівэйт, карат, гран. Гэтак жа гэтая сыстэма выкарыстоўваецца пры вырабе боепрыпасаў.
- Велічыні паміж Брытанскай і Амэрыканскай сыстэмай мер таксама адрозніваюцца.
Ніжэй прыведзеная Брытанская сыстэма мер вагі.
Меры вагі аптэкарскія | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Брытанская Аптэкарская сыстэма мер вагі ў 15-20 ст.ст. ужывалася ў вобласьці фармацэўтыкі, у ёй выкарыстоўваліся фунт, унцыя, драхма, скрупул і гран. Пры гэтым аптэкарскія велічыні фунта, унцыі, драхмы адрозніваліся ад велічынь такой назвы для камэрцыйнага выкарыстаньня.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Меры вагі (Маса) | Меры для вадкасьцяў | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 фунт = 12 унцыям = 5760 гранаў = 373,24172 г | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 унцыя (Тройская унцыя) (uncia, oz) = 8 драхмам = 24 скрупулам = 480 гранам = 31,1035 г | 1 вадкая унцыя = 8 вад. драхмам = 24 вад. скрупулам = 28,413 мл | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 драхма (драм) (да 1975 году) = 1/96 аптэкарск.фунта = 1/8 унцыі = 3 скрупулам = 60 гранам = 3,88794 г | 1 вад. драхма (1878-1 лютага 1971 году) = 3 вад. скрупулам = 1/8 вад. унцыі = 60 мінімам = 0,96 ам. вад. драхмам = 3,55163 мл | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 скрупул (scrupulum) = 1/3 драхмы = 20 гранаў = 1,296 г | 1 вад. скрупул (1878-1 лютага 1971 году) = 1/3 вад. драхмы = 1/24 вад. унцыі = 20 мінімам = 19,2 ам. мініма = 1,18388 мл | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 гран (granum) (да 1985 году) = 1/20 скрупула = 64,79891 мг | 1 мінім (1878-1 лютага 1971 году) = 1/60 вад. драхмы = 1/20 вад. скрупула = 0,96 ам. мініма = 0,05919 мл
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Манэтныя (Тройскія) меры вагі |
Манэтная (тройская) сыстэма мер вагі выкарыстоўваецца ювэлірамі і ў манэтным двары. Асноўныя велічыні — фунт, унцыя і пэнівэйт.
- 1 фунт = 12 унцыям = 5760 гранам = 373,242 г
- 1 фунт тройскі = 0,822857 фунта масы = 13 унцыям 72,5 гранам
- 1 фунт масы = 1,215277 фунта тройскага = 1 фунту тройск. 2 унцыям 280 гранам
- 1 унцыя (Тройская унцыя) (uncia, oz) = 8 драхмам = 24 скрупулам = 480 гранам = 31,1034768 г
- 1 драхма тройская (да 1975 году) = 1/96 тройскага фунта = 2,5 пэнівэйта = 1/8 унцыі = 3 скрупула = 60 гранам = 3,88793 г
- 1 пэнівэйт (па-ангельску: рennyweight — вага пені) = 24 гранам = 1,55518 г
- 1 карат = 3,086 грана = 200 мг
- 1 гран (granum) (да 1985 году) = 20 майтаў = 480 дойтаў = 9600 пэрыётаў = 230400 блэнкаў = 64,79891 мг
- 1 майт = 24 дойта = 480 пэрыётаў =11520 блэнкаў = 3,24 мг
- 1 дойт = 20 пэрыётаў = 480 блэнкаў = 0,135 мг
- 1 пэрыёт (periot)= 24 блэнкам = 1/20 дойта = 0,00675 мг
- 1 блэнк (blank)= 0,000281245 мг
Унцыя | ||||||
Пэнівэйт | 20 |
|||||
Гран |
24 |
480 |
||||
Майт |
20 | 480 |
||||
Дойт | 24 | 480 | ||||
Пэрыёт | 20 | 480 | 9,600 | |||
Блэнк |
24 | 480 | 11520 | 230400 | ||
0,000281245 мг | 0,00675 мг | 0,135 мг | 3,24 мг | 64,79891 мг |
1,555 г | 31,1035 г |
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Літоўская сыстэма мер
- Расейская сыстэма мер
- Японская сыстэма мер
- Старажытныя адзінкі вымярэньня
- Гістарычная мэтралёгія
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Ангельская сыстэма мераў — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Калькулятар — канвертар
- Anglo-Saxon weights & measures (анг.)
- British Weights And Measures Association (анг.)
- Імпэрскія і мэтрычныя аўтаматычныя пераўтварэньні
- Canada Weights and Measures Act 1970-71-72 (анг.)
- General table of units of measure — NIST — pdf (анг.)
- Interpretation of the SI for the United States and Federal Government Metric Conversion Policy (анг.)
- How Many? A Dictionary of Units of Measurement (анг.)