Енісей: розьніца паміж вэрсіямі
паводле ru |
д r2.7.2+) (робат дадаў: ar, az, be, bg, bn, br, ca, cs, cv, cy, da, de, el, eo, es, et, eu, fa, fi, fr, he, hi, hr, hu, id, it, ja, ka, kk, ko, la, lt, lv, mk, mn, mr, nl, nn, no, pl, pnb, pt, ro, ru, sh, simple, sk, sl, sr, sv, sw, tg, th, tl... |
||
| Радок 36: | Радок 36: | ||
* басэйн верхней часткі ''Енісея'' складае менш {{nobr|400 тыс. км²}}, то бок значна менш плошчы вадазбору Ангары — {{nobr|1 040 тыс. км²}}. |
* басэйн верхней часткі ''Енісея'' складае менш {{nobr|400 тыс. км²}}, то бок значна менш плошчы вадазбору Ангары — {{nobr|1 040 тыс. км²}}. |
||
Такім чынам можна заключыць, што ''Енісей'' лічыцца галоўнай ракой з прычыны больш |
Такім чынам можна заключыць, што ''Енісей'' лічыцца галоўнай ракой з прычыны больш [[Геамарфалёгія|геалягічнае]] будовы ягонай рачной даліны й праз гістарычна склаўшыеся традыцыі. |
||
== Населенныя пункты == |
== Населенныя пункты == |
||
[[ |
[[Файл:beldir.jpg|thumb|180px|right|Енісей ля [[Кызыл]]у]] |
||
Месты (разьмешчанныя ўніз па цячэньні): [[Кызыл]], [[Шаганар]], [[Саянагорск]], [[Мінусінск]], [[Абакан]], [[Дзіўнагорск]], [[Краснаярск]], [[Сасноваборск (Краснаярскі край)|Сасноваборск]], [[Жалезнагорск (Краснаярскі край)|Жалезнагорск]], [[Лесасыбірск]], [[Енісейск]], [[Ігарка]], [[Дудзінка]]. |
Месты (разьмешчанныя ўніз па цячэньні): [[Кызыл]], [[Шаганар]], [[Саянагорск]], [[Мінусінск]], [[Абакан]], [[Дзіўнагорск]], [[Краснаярск]], [[Сасноваборск (Краснаярскі край)|Сасноваборск]], [[Жалезнагорск (Краснаярскі край)|Жалезнагорск]], [[Лесасыбірск]], [[Енісейск]], [[Ігарка]], [[Дудзінка]]. |
||
{{Накід:Геаграфія}} |
{{Накід:Геаграфія}} |
||
[[Катэгорыя:Енісей| ]] |
[[Катэгорыя:Енісей| ]] |
||
[[Катэгорыя:Рэкі Расеі]] |
[[Катэгорыя:Рэкі Расеі]] |
||
[[ar:نهر ينسي]] |
|||
[[az:Yenisey vadisi]] |
|||
[[bn:ইয়েনিসেই নদী]] |
|||
[[be:Рака Енісей]] |
|||
[[bg:Енисей]] |
|||
[[br:Yenisey]] |
|||
[[ca:Ienissei]] |
|||
[[cv:Енисей (юханшыв)]] |
|||
[[cs:Jenisej]] |
|||
[[cy:Afon Yenisei]] |
|||
[[da:Jenisej]] |
|||
[[de:Jenissei]] |
|||
[[et:Jenissei]] |
|||
[[el:Γενισέι]] |
|||
[[en:Yenisei River]] |
[[en:Yenisei River]] |
||
[[es:Río Yeniséi]] |
|||
[[eo:Jenisejo]] |
|||
[[eu:Jenisei]] |
|||
[[fa:رود ینیسئی]] |
|||
[[fr:Ienisseï]] |
|||
[[ko:예니세이 강]] |
|||
[[hi:येनिसेय नदी]] |
|||
[[hr:Jenisej]] |
|||
[[id:Sungai Yenisei]] |
|||
[[it:Enisej]] |
|||
[[he:יניסיי]] |
|||
[[ka:ენისეი]] |
|||
[[kk:Енисей]] |
|||
[[sw:Yenisei (mto)]] |
|||
[[la:Ienisea]] |
|||
[[lv:Jeņiseja]] |
|||
[[lt:Jenisiejus]] |
|||
[[hu:Jenyiszej]] |
|||
[[mk:Енисеј]] |
|||
[[mr:येनिसे नदी]] |
|||
[[mn:Енисей мөрөн]] |
|||
[[nl:Jenisej]] |
|||
[[ja:エニセイ川]] |
|||
[[no:Jenisej]] |
|||
[[nn:Jenisej]] |
|||
[[pnb:دریاۓ ینیسے]] |
|||
[[pl:Jenisej]] |
|||
[[pt:Rio Ienissei]] |
|||
[[ro:Enisei]] |
|||
[[ru:Енисей]] |
|||
[[simple:Yenisei]] |
|||
[[sk:Jenisej]] |
|||
[[sl:Jenisej]] |
|||
[[sr:Јенисеј]] |
|||
[[sh:Jenisej]] |
|||
[[fi:Jenisei]] |
|||
[[sv:Jenisej]] |
|||
[[tl:Ilog Yenisei]] |
|||
[[tt:Енисей]] |
|||
[[th:แม่น้ำเยนีเซย์]] |
|||
[[tg:Дарёи Йенисеи]] |
|||
[[tr:Yenisey Irmağı]] |
|||
[[uk:Єнісей (річка)]] |
|||
[[vi:Enisei]] |
|||
[[zh:葉尼塞河]] |
|||
Вэрсія ад 22:58, 8 лютага 2013
| Енісей | |
Енисей | |
 Енісей каля Краснаярску | |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Выток | сутока рэкаў: Малы Енісей і Вялікі Енісей |
| Вышыня вытоку | 3300 |
| Вусьце | Карскае мора |
| Краіны басэйну | Манголія, Расея |
| Вобласьці | Тува, Хакасія і Краснаярскі край |
| Даўжыня | 3487 км |
| Сярэднегадавы сьцёк | 19 800 м³/с |
| Плошча басэйну | 2 580 тыс. км² |
Енісе́й (па-эвенкійску - Іонеcі «вялікая вада», па-хакаску - Кім, па-тувінску - Улуг-Хем - «вялікая рака», па-кецку- Хук, па-селькупску - Пӱӱл Тяас-қолд) — рака ў Сыбіры, адна з найвялікшых рэкаў сьвету й Расеі. Упадае ў Карскае мора Арктычнага акіяну.
Назва
Назва паходзіць ад эвенкійскага «Іонесі» — вялікая вада.
Геаграфія
Адна з найдаўжэйшых рэкаў сьвету: даўжыня ад месца сутокі Вялікага й Малога Енісею — 3487 км, ад вытокаў Малога Енісею — 4287 км, ад вытокаў Вялікага Енісею — 4092 (4123) км. Паводле плошчы басэйну (2580 тыс. км²) Енісей займае 2-е месца сярод рэкаў Расеі (пасьля Абі) й 7-е месца сярод рэкаў сьвету. Для басэйну Енісею характэрная рэзкая асыметрычнасьць: яго правабярэжная частка ў 5,6 разы вышэй за левабярэжную.
Енісей ёсьць мяжой між Заходняе й Усходняе Сыбір'ю. Ад Саянаў да Арктычнага акіяну Енісей праходзіць праз усе кліматычныя зоны Сыбіры. Уласна Енісей пачынаецца ў месьце Кызыле на сутоку Вялікага й Малога Енісею.
Палеміка: Енісей альбо Ангара
Існуе колькі прычынаў, паводле якіх сучасны Енісей ніжэй за суток з ракой Ангарой насамрэч можа лічыцца Ангарой:
- пры сутоку з Енісеем Ангара нясе значна больш вады — ля паселішча Стрэлка сярэднегадавы сьцёк вады ў Енісее складае 3 350 м³/с, а ў вусьці Ангары — 4 530 м³/с
- басэйн верхней часткі Енісея складае менш 400 тыс. км², то бок значна менш плошчы вадазбору Ангары — 1 040 тыс. км².
Такім чынам можна заключыць, што Енісей лічыцца галоўнай ракой з прычыны больш геалягічнае будовы ягонай рачной даліны й праз гістарычна склаўшыеся традыцыі.
Населенныя пункты
Месты (разьмешчанныя ўніз па цячэньні): Кызыл, Шаганар, Саянагорск, Мінусінск, Абакан, Дзіўнагорск, Краснаярск, Сасноваборск, Жалезнагорск, Лесасыбірск, Енісейск, Ігарка, Дудзінка.
 |
Гэта — накід артыкула па геаграфіі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |