Дуб
Дуб | |
Клясыфікацыя | |
---|---|
Царства | Расьліны |
Аддзел | Пакрытанасенныя |
Кляса | Двухдольныя |
Атрад | Букакветныя |
Сямейства | Букавыя |
Род | Дуб |
Бінамінальная намэнклятура | |
Quercus | |
Дуб (Quercus) — род вечназялёных і лістападных дрэваў і кустоў сямейства букавых. Вядома каля 600 відаў, пашыраных пераважна ў Паўночным паўшар’і й гарах Паўднёвай Амэрыкі.
Батанічнае апісаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дрэвы вышынёй да 30-40 м, у дыямэтры больш за 1 м. Лісьце зубчастае або лопасьцевае. Кветкі тычынкавыя ў каташках, песьцікавыя — адзіночныя. Плод — жолуд. Жыве 400—500 і больш гадоў.
Цьвітуць у красавіку-траўні, плады высьпяваюць у верасьні-кастрычніку. У батанічных садах і парках 16 інтрадукаваных відаў і 7 формаў. Найбольш вядомыя: дуб паўночны, балотны, аксамітавы.
Распаўсюджваньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У Сусьвеце
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У Беларусі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]На Беларусі дуб звычайны, або летні пашыраны па ўсёй тэрыторыі, на поўдні ўтварае дубовыя лясы. Дуб скальны, або сядзячакветны расьце ў Белавескай пушчы.
Выкарыстаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дрэва дае каштоўную прамысловую сыравіну.
Драўніна
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Драўніна цьвёрдая й гнуткая з высокімі фізыка-мэханічнымі й тэхнічнымі ўласьцівасьцямі з прыгожай тэкстурай, выкарыстоўваецца ў розных галінах прамысловасьці й гаспадаркі:
- мэблевая
- сталярная
- гідратэхнічнае будаўніцтва
- суднабудаўніцтва
Кара
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Кара мае да 12% танідаў, што выкарыстоўваецца як добры дубільнік і добры лекавы (вяжучы) сродак.
Жалуды
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Жалуды ідуць на корм жывёле і прыгатаваньне сурагату кавы.
Дрэвы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Многія віды высокадэкаратыўных дрэваў выкарыстоўваюцца ў зялёным будаўніцтве (адзіныя і групавыя пасадкі, алеі, масівы, абсадка дарог).
Помнікі прыроды
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Шмат якія экзэмпляры аб’яўлены помнікамі прыроды.
Сакральнае значэньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Цікавосьці й гістарычныя зьвесткі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Раней на Беларусі са ствалоў дубоў рабілі лодкі-дубы (чаўны).
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Парфёнаў В. І., Анціпаў В. Р. Дуб (Quercus). // Энцыклапедыя прыроды Беларусі: у 5 т. Т. 2: Гатня ― Катынь / Рэдкал.: І. П. Шамякін (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1983. — 520 с. С. 222—224.