Аль-Фарабі
Аль-Фарабі | |
| па-пэрсыдзку: ابونصر محمد بن محمد فارابی | |
 | |
| Дата нараджэньня | каля 870[1][2] |
|---|---|
| Месца нараджэньня | |
| Дата сьмерці | каля 950[1][2][4] |
| Месца сьмерці | |
| Занятак | філёзаф, фізык, тэарэтык музыкі, лёгік, астраном, грамадзкі навуковец |
| Навуковая сфэра | натуральная гісторыя[d], мэтафізыка, матэматыка, лёгіка[6], астраномія, мэдыцына, этыка, паліталёгія і псыхалёгія |
| Вучні | Яг’я ібн Адзі[d][7] |
Абу Наср Мухамэд ібн Мухамад Узлаг ібн Тархан аль-Фарабі, ужываецца скарачэньне імя — аль-Фарабі (у латынізаванай форме — Alpharabius; 872[8],Фараб[9] — паміж 14 сьнежня 950 і 12 студзеня 951, Дамаск[9]) — філёзаф, матэматык, тэарэтык музыкі, навуковец Усходу. Адзін з найвыбітных прадстаўнікоў сярэднявечнай усходняй філаозфіі.
Аўтар камэнтароў да твораў Арыстоцеля (адсюль яго ганаровая мянушка «Другі настаўнік») і Плятона. Яго працы зрабілі ўплыў на ібн Сіну, ібн Баджу, ібн Туфайля, ібн Рушда, а таксама на філасофію і навуку сярэднявечнай Заходняй Еўропы. Яму прыпісваецца стварэнне Отрарскай бібліятэкі.
Публікацыі твораў
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Філязофскія трактаты. Алма-Ата, 1970.
- Матэматычныя трактаты. Алма-Ата, 1972.
- Сацыяльна-этычныя трактаты. Алма-Ата, 1973.
- Лягічныя трактаты. Алма-Ата, 1975.
- Камэнтары да «Альмагэсту» Пталэмэя. Алма-Ата, 1975.
- Аб розуме і навуцы. Алма-Ата, 1975.
- Гісторыка-філязофскія трактаты. Алма-Ата, 1985
- натуральнанавуковыя трактаты. Алма-Ата, 1987
- Трактаты аб музыцы і паэзіі. Алма-Ата, 1993.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б al-Fārābī // Encyclopædia Britannica (анг.)
- ^ а б الفارابي (нявызначаны загаловак) (араб.) / пад рэд. ع. ب. مخلوف, пер. (not translated to ar) — دار النشر سوي, 2007. — С. 9. — 239 с. — ISBN 978-2-02-048161-8
- ^ Badawi A. R. Histoire de la philosophie en Islam (фр.) // Études de Philosophie Médiévale — Paris: Librairie philosophique J. Vrin, 1972. — Vol. 60. — P. 478. — 886 с. — ISSN 0249-7921
- ^ Corbin H. Histoire de la philosophie islamique (фр.) — 1964. — P. 223.
- ^ Badawi A. R. Histoire de la philosophie en Islam (фр.) // Études de Philosophie Médiévale — Paris: Librairie philosophique J. Vrin, 1972. — Vol. 60. — P. 481. — 886 с. — ISSN 0249-7921
- ^ Badawi A. R. Histoire de la philosophie en Islam (фр.) // Études de Philosophie Médiévale — Paris: Librairie philosophique J. Vrin, 1972. — Vol. 60. — P. 484. — 886 с. — ISSN 0249-7921
- ^ الفارابي (нявызначаны загаловак) (араб.) / пад рэд. ع. ب. مخلوف, пер. (not translated to ar) — دار النشر سوي, 2007. — С. 15. — 239 с. — ISBN 978-2-02-048161-8
- ^ Corbin, Henry Hossein Nasr and Utman YahyaHistory of Islamic Philosophy. — Kegan Paul, 2001. — ISBN 978-0-7103-0416-2
- ^ а б Thomas Hockey et al Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī. — New York: Springer, 2007. — ISBN 978-0-387-31022-0 (PDF version)
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Ардакани, Р. Д. Фараби — основоположник исламской философии. Пер. с перс. А. Абсаликова. — М.: ООО «Садра», 2014. — 132 с. — ISBN 978-5-906016-37-9.
- Гафуров Б. Г., Касымжанов А. Х. Ал-Фараби в истории культуры. М., 1975.
- Даукеева С. Философия музыки Абу Насра Мухаммада аль-Фараби. Алматы: Фонд Сорос — Казахстан, 2002. — 352 с. — ISBN 9965-13-819-2.
- Касымжанов А. Х. Абу-Наср аль-Фараби. М.: Мысль, 1982.
- Кенисарин А. М., Нысанбаев А. Н. Становление историко-философских идей в учениях Аристотеля и аль-Фараби // Вопросы философии. — 2005. — № 7. — С.136-145.
- Кубесов А. Математическое наследие ал-Фараби. Алма-Ата: Наука, 1974.
- Нысанбаев А. Н. Развитие фарабиеведения в Казахстане: итоги, проблемы и перспективы. // Вопросы философии. № 5. 2011. С.119-129.
- Сагадеев А. В. Учение Ибн Рушда о соотношении философии, теологии и религии и его истоки в трудах ал-Фараби. — В кн.: Ал-Фараби. Научное творчество. М., 1975.
- Хайруллаев М. М. Фараби, эпоха и учение. Ташкент, 1975.
- Хайруллаев М. М. Абу Наср ал-Фараби: 873—950. М., 1982.
- Шаймухамбетова Г. Б. Учение Платона об идеях и теория разума ал-Фараби. В кн.: Ал-Фараби. Научное творчество. М., 1975.
- Madkour J. La place d’al-Farabi dans l’ecole philosophique musulmane. P., 1934.
- Habib Hassan Touma. The Music of the Arabs. Trans. Laurie Schwartz. Portland (Oregon): Amadeus Press, 1996.
- Fakhry M. Al-Farabi, Founder of islamic neoplatonism: His life, works, and influence. Oxford: Oneworld Publications, 2002.
- Marcinkowski C. A Biographical note on Ibn Bajjah (Avempace) and an english translation of his Annotations to Al-Farabi’s «Isagoge». Iqbal Review, 43, p. 83-99.
- Reisman D. Al-Farabi and the Philosophical Curriculum. // Adamson P., Taylor R. The Cambridge Companion to Arabic Philosophy. Cambridge University Press, 2005.
- Corbin, H. History of Islamic Philosophy. London: Keagan Paul Int., 1993.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Аль-Фарабі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў