Харчовая соль

Соль

Крышталі солі пад павелічэньнем

Соль, кухе́нная соль, каме́нная соль (хлярыд натру, NaCl) — мінэрал, харчовы прадукт. Бясколерны, празрысты, можа мець розныя адценьні з-за прымесяў. У здробненым выглядзе ўяўляе сабой дробныя крышталі белага колеру.

Здабыча

На Беларусі прамысловыя паклады вядомы на Прыпяцкім прагіне. Распрацоўваецца Мазырскае радовішча ў Гомельскай вобласьці. Са здабытай сыравіны вырабляюць кухонную соль у Мазыры.

Значэньне

Соль жыцьцёва неабходная для чалавека: удзельнічае ў падтрыманьні водна-салявога балянсу ў арганізьме, натра-каліевага іённага абмену, зьяўляецца асноўным мэханізмам транспартацыі ў клетку пажыўных рэчываў і вываду прадуктаў жыцьцядзейнасьці. Недахоп натру (аднаго з кампанэнтаў хімічнай формулы солі) вядзе да абязводжаньня арганізму і ўтварэньня маршчынаў, іён хлёру зьяўляецца асноўным матэрыялам для выпрацоўкі важнага кампанэнту страўнікавага соку — салянай кіслаты. Сутачная норма ўжываньня солі — 5—6 г. Пры яе ўжываньні ў большай колькасьці ўзрастае рызыка гіпэртаніі, цяжкіх захворваньняў нырак, сэрцава-судзіннай сыстэмы.

Выкарыстаньне

Каменная соль выкарыстоўваецца ў харчовай, тэкстыльнай, фармацэўтычнай, хімічнай прамысловасьці, халадзільнай справе, вытворчасьці плястмасаў і інш.

У харчаваньні

Сярэдняе дзённае спажываньне солі бяз шкоды здароўю складае блізу 2 грамаў. Ёдаваную соль лепей ужываць у салатах, бо пры тэрмічнай апрацоўцы зь яе выпарваецца ёд, які зьяўляецца адным са значных элемэнтаў для нармальнага росту і разьвіцьця чалавека. Яшчэ болей за павараную карысная марская соль, якая ўтрымлівае ў сваім складзе прымесі (каля 5%) іншых мінэралаў: магну, кальцу, калю і да т. п.

Літаратура

• Вольга Кулінковіч. Соль у меру — добра // «Звязда» №7 (26871) 14 студзеня 2011