Франсэск Фэрэр

Франсэск Фэрэр і Гардыя (10 студзеня 1859 — 13 кастрычніка 1909) — гішпанскі вальнадумец і анархіст.

Жыцьцё

Ён нарадзіўся ў Алельі (маленькі гарадок недалёка ад Барсэлёны) у сям’і рымскіх каталікоў. Ён быў накіраваны на працу на фірме ў Барсэлёне ва ўзросьце 15 гадоў. Уладальнік фірмы быў антыклерыкалам і, як кажуць, аказалі вялікі ўплыў на Фэрэра. Як пасьлядоўнік Гішпанскага рэспубліканскага лідэра Мануэля Руіса Зарылы, Фэрэр быў сасланы ў Парыж з жонкай і дзецьмі ў 1885 годзе. Разьвёўся ў 1899 годзе і ажаніўся ў другі раз з багатай парыскай настаўніцай неўзабаве пасьля гэтага.

У 1901 годзе ён вярнуўся ў Гішпанію і адкрыў Escuela Moderna (Сучасную школу), каб навучыць дзяцей сярэдняга клясу сацыяльным каштоўнасьцям. У 1906 годзе ён быў арыштаваны па падазрэньні ў дачыненьні да атакі Mateu Morral пра караля Альфонса XIII, але адпушчаны без прад’яўленьня абвінавачваньняў праз больш за год. Яго школа была зачынена ў той час, як ён быў заключаны ў турму.

На пачатку лета 1908 году, пасьля вызваленьня з турмы, ён напісаў гісторыю пра сучасную школу пад назвай Паходжаньне і ідэалы сучаснай школы.

Пасьля абвяшчэньня ваеннага становішча ў 1909 годзе падчас трагічнага тыдня, ён быў арыштаваны і, быўшы прызнаны вінаватым пасьля працяглага судовага разбору, расстраляны ў крэпасьці Манжуік у Барсэлёне 13 кастрычніка.

Неўзабаве пасьля яго пакараньня сьмерцю, шматлікія прыхільнікі ідэяў Фэрэра ў ЗША фармуюць так званыя сучасныя школы, або школы Фэрэра, на ўзор Escuela Moderna. Першая і найбольш прыкметная Сучасная школа была сфармавана ў Нью-Ёрку ў 1911 годзе.

Вонкавыя спасылкі

• Francisco Ferrer Collection
• Francisco Ferrer Page at the Daily Bleed’s Anarchist Encyclopedia
• Fundació Ferrer i Guàrdia
• Francisco Ferrer articles at the Kate Sharpley Library
• Die Erfindung des Globalen Protests
•  Archer, William The Life, Trial, and Death of Francisco Ferrer. — New York: Moffat, Yard & Co..