Футра: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 19:39, 30 лістапада 2023

Фу́тра — вырабленая шкура сысуноў (пушных зьвяроў) з валасяным покрывам і выраб з яе. Якасьць залежыць ад віду сыравіны(be), умоваў жыцьця і паходжаньня жывёлы, яе ўзросту(be), плоці, часу забою(en) і спосабаў апрацоўкі. Асноўныя паказьнікі якасьці — носкасьць, цеплаахоўнасьць, мяккасьць, маса, бляск(be) і колер. Найбольш носкае з выдры (да 20 сэзонаў), собаля(be) (16), норкі (14), нутрыі(be) (5) і труса (1). Найбольш цеплаахоўнае ў пясца, паўночнага аленя^{[прыбраць шаблён]}, янотападобнага сабакі і расамахі(be). Найцяжэйшае ў расамахі, ваўка, выдры і бабра. Валасяное покрыва бывае грубае, паўмяккае, мяккае, шаўкавістае і вельмі мяккае. Бляск шаўкавісты і шклопадобны. Паводле адценьня падзяляюць на аднаколернае раўнамернае і нераўнамернае, рознаколернае і з занальнай афарбоўкай^[1].

Беларусь

Са Старажытнасьці футра куніцы служыла грашыма для набыцьця тавараў і выплаты падаткаў. Таксама футра выраблялі з баброў, вавёрак, ліс, выдраў, гарнастаяў^{[прыбраць шаблён]}, рысей, барсукоў, норак і дзікіх катоў(en). Найдаражэйшым было сабалінае футра, што на 1679 год каштавала ў Магілёве 200 злотых або 2 кані. Для параўнаньня: 40 гарнастаяў каштавалі 26 злотых. За часамі Вялікага Княства Літоўскага (13—18 стагодзьдзі) шляхта адводзіла ў сваіх лясах адмысловыя месцы пад бабровыя гоны. На 1716 г. бабёр каштаваў 25 злотых, кажух — толькі 15 злотых^[2].

Глядзіце таксама

Баброўнікі (гісторыя)

Крыніцы

^ Футра // Беларуская энцыкляпэдыя ў 18 тамах / Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 2003. — Т. 16. — С. 508. — 576 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0263-6
^ Сьвятлана Касячэнка. Футра на футры і футрам паганяе // Культура : газэта. — 2 лютага 2008. — № 5 (823).

Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[1] Футра // Беларуская энцыкляпэдыя ў 18 тамах / Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 2003. — Т. 16. — С. 508. — 576 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0263-6

[2] Сьвятлана Касячэнка. Футра на футры і футрам паганяе // Культура : газэта. — 2 лютага 2008. — № 5 (823).

[1]

[2]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 [[Файл:Sable skins Bargusinski.jpg|міні|300пкс|Футра собаля]]
 [[Файл:Mink coat lunaraine.jpg|200пкс|міні|Футра з норкі]]
-'''Фу́тра''' — вырабленая [[шкура]] [[сысун]]оў ([[Пушныя зьвяры|пушных зьвяроў]]) з [[Валасы|валасяным]] покрывам і выраб зь яе. Якасьць залежыць ад віду {{Артыкул у іншым разьдзеле|Сыравіна|сыравіны|be|Сыравіна}}, умоваў жыцьця і паходжаньня [[жывёлы]], яе {{Артыкул у іншым разьдзеле|Узрост|ўзросту|be|Узрост}}, [[Плоць|плоці]], часу {{Артыкул у іншым разьдзеле|Забой жывёлы|забою|en|Animal slaughter}} і спосабаў апрацоўкі. Асноўныя паказьнікі якасьці — носкасьць, цеплаахоўнасьць, мяккасьць, [[маса]], {{Артыкул у іншым разьдзеле|бляск||be|Бляск}}  і [[колер]]. Найбольш носкае з [[Выдра|выдры]] (да 20 сэзонаў), {{Артыкул у іншым разьдзеле|Собаль|собаля|be|Собаль}} (16), [[Эўрапейская норка|норкі]] (14), {{Артыкул у іншым разьдзеле|Нутрыя|нутрыі|be|Нутрыя}} (5) і [[Трусы|труса]] (1). Найбольш цеплаахоўнае ў [[Пясец|пясца]], {{Артыкул у іншым разьдзеле|Паўночны алень|паўночнага аленя|be|Паўночны алень}}, [[Янотападобны сабака|янотападобнага сабакі]] і {{Артыкул у іншым разьдзеле|расамахі||be|Расамаха}}. Найцяжэйшае ў расамахі, [[Воўк|ваўка]], выдры і [[Бабёр|бабра]]. Валасяное покрыва бывае грубае, паўмяккае, мяккае, шаўкавістае і вельмі мяккае. Бляск шаўкавісты і [[шкло]]падобны. Паводле адценьня падзяляюць на аднаколернае раўнамернае і нераўнамернае, рознаколернае і з занальнай афарбоўкай<ref>{{Кніга|аўтар=|частка=Футра|загаловак=[[Беларуская энцыкляпэдыя]] ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=[[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]]|год=2003|том=16|старонкі=508|старонак=576|сэрыя=|isbn=985-11-0263-6|наклад=10000}}</ref>.
+'''Фу́тра''' — вырабленая [[шкура]] [[сысун]]оў ([[Пушныя зьвяры|пушных зьвяроў]]) з [[Валасы|валасяным]] покрывам і выраб з яе. Якасьць залежыць ад віду {{Артыкул у іншым разьдзеле|Сыравіна|сыравіны|be|Сыравіна}}, умоваў жыцьця і паходжаньня [[жывёлы]], яе {{Артыкул у іншым разьдзеле|Узрост|ўзросту|be|Узрост}}, [[Плоць|плоці]], часу {{Артыкул у іншым разьдзеле|Забой жывёлы|забою|en|Animal slaughter}} і спосабаў апрацоўкі. Асноўныя паказьнікі якасьці — носкасьць, цеплаахоўнасьць, мяккасьць, [[маса]], {{Артыкул у іншым разьдзеле|бляск||be|Бляск}}  і [[колер]]. Найбольш носкае з [[Выдра|выдры]] (да 20 сэзонаў), {{Артыкул у іншым разьдзеле|Собаль|собаля|be|Собаль}} (16), [[Эўрапейская норка|норкі]] (14), {{Артыкул у іншым разьдзеле|Нутрыя|нутрыі|be|Нутрыя}} (5) і [[Трусы|труса]] (1). Найбольш цеплаахоўнае ў [[Пясец|пясца]], {{Артыкул у іншым разьдзеле|Паўночны алень|паўночнага аленя|be|Паўночны алень}}, [[Янотападобны сабака|янотападобнага сабакі]] і {{Артыкул у іншым разьдзеле|расамахі||be|Расамаха}}. Найцяжэйшае ў расамахі, [[Воўк|ваўка]], выдры і [[Бабёр|бабра]]. Валасяное покрыва бывае грубае, паўмяккае, мяккае, шаўкавістае і вельмі мяккае. Бляск шаўкавісты і [[шкло]]падобны. Паводле адценьня падзяляюць на аднаколернае раўнамернае і нераўнамернае, рознаколернае і з занальнай афарбоўкай<ref>{{Кніга|аўтар=|частка=Футра|загаловак=[[Беларуская энцыкляпэдыя]] ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=[[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]]|год=2003|том=16|старонкі=508|старонак=576|сэрыя=|isbn=985-11-0263-6|наклад=10000}}</ref>.
 == Беларусь ==