Партал:Філязофія

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Фон
Філязофія
філязофская дыскусія
філязофская дыскусія
статуя «мысьліцель», праца скульптара Агюста Радэна

Філязо́фія (па-грэцку: φιλοσοφία) у адрозненьні ад іншых навук ня мае дакладна акрэсьленага прадмету вывучэньня. Агульна філязофію можна ахарактарызаваць як спробу крытычна-рацыянальнай самаправеркі мысьленьня, як мэтадычную рэфлексію. Спроба акрэсьліць тэрмін «філязофія» ўжо сама па сабе зьяўляецца прадметам вывучэньня філязофіі. Пачатак філязофскага мысьленьня ў 6 стагодзьдзі да н. э. вызначае непасрэдны пачатак эўрапэйскай гуманітарнай гісторыі. На працягу стагодзьдзяў зь філязофіі выкрысталізаваліся і былі ўдасканаленыя мэтады і дысцыпліны іншых асобных навук. Так, і па сёньняшні дзень існуюць не губляючы сваёй актуальнасьці такія філязофскія дысцыпліны як лёгіка як навука аб пасьлядоўным і дакладным мысьленьні, этыка як навука аб маралі, мэтафізыка як навука аб высновах існаваньня і рэчаіснасьці. Філязофія таксама дала жыцьцё такім навукам як тэорыя пазнаньня і тэорыя навукі, якія займаюцца вывучэньнем магчымасьцяў пашырэньня і ўдасканальненьня ведаў увогуле альбо ў асабістых выпадках у розных асобных навуках. Слова «філязофія», якое складаецца з грэчаскіх словаў φίλος «сябра, дружа» і σοφία «мудрасць», даслоўна абазначае «любоў да мудрасьці» альбо проста «да ведаў», таму што sophía ўжывалася спачатку ў сэнсе валоданьня разнастайнымі тэхнічнымі альбо майстэрскімі навыкамі. Дзеяслоў «філязафаваць» быў упершыню выкарыстаны Герадотам (I,30,2) пры апісаньні прагі ведаў Салона. Факт таго, што тэрмін philosophos ужываўся ўжо Гераклітам (фрагмэнт 35 DK), не сцьвярджаецца. У антычнасьці лічылі, што паняцьце «філязофія» упершыню было выкарыстана Піфагорам Самосскім….:::::::::::::::: чытаць далей


Фон
Абраны артыкул

Тут можа быць ваш артыкул - на падставе правілаў.


Фон
Выявы
Вальтэр - «Філязофія Ньютана», франтысьпіс, 1738 г.


Фон
Катэгорыі артыкулаў


Фон
Неабходныя шаблёны

  {{Філёзаф}} — устаўляецца ў артыкулы пра філёзафа.
  {{Удзельнік/Філязофія}} — на асабістую старонку.


Фон
Добры артыкул

Тут можа быць ваш артыкул - на падставе правілаў.


Фон
Выбітныя філёзафы
Імануіл Кант
Імануіл Кант

Імануіл Кант (па-нямецку: Immanuel Kant) (22 красавіка 1724 – 12 лютага 1804) — нямецкі філёзаф з Прусіі, заснавальнік нямецкай клясычнай філязофіі. Кант нарадзіўся і жыў у Кёнігсбэргу (Прусія, цяпер Калінінград, Расея), выкладаў у Кёнігсбэргскім унівэрсытэце. Вядомы як стваральнік канцэпцыі трансцэдэнтальнага ідэалізму. Шмат у чым згаджаўся з Русо, цікавіўся праблемамі маралі, зьвязваў культуру з узроўнем маральнасьці. Кант зьяўляецца заснавальнікам вучэньня аб маральных каштоўнасьцях. Ён адрозьнівае Розум практычны (мараль) і Розум тэарэтычны. Па ягоным азначэньні, чалавек — істота, што адрозьніваецца ад зьявы (фэномэну). Падзяляе фэномэны і ноўмэны — сьвет прыроды і сьвет свабоды (ноўмэн — істота, якая мысьліць)...:::::::::::::::: чытаць далей


Фон
Артыкулы да напісаньня

ПлятонАрыстотэльТамаш АквінскіРэнэ ДэкартДжон Лок
 

  глядзіце таксамаНакіды:Філязофія

 

Дэйвід Г’юмІмануіл КантГеорг Вільгельм Фрыдрых ГэгельАртур ШапэнгаўэрСёрэн Абю К’еркегорФрыдрых Ніцшэ

 



Фон
У іншых праектах
Філязофія ў Вікінавінах  Філязофія ў Вікіцытатніку  Філязофія ў Вікіпадручніку  Філязофія ў Вікікрыніцах  Філязофія ў Вікіслоўніку  Філязофія ў Віківэрсытэце  Філязофія ў Вікісховішчы Філязофія ў Віківандроўках
Навіны Цытаты Дапаможнікі Тэксты Вызначэньне Навучаньне Выявы Даведнікі
Фон
Брацкія парталы
Навука Сацыялёгія Гісторыя Мастацтва Рэлігія


Абнавіць кэш