Люцыян Хвецька
Люцыян Хвецька | |
Род дзейнасьці | сьвятар, рэлігійны і грамадзкі дзяяч |
---|---|
Дата нараджэньня | 22 лістапада 1889 |
Месца нараджэньня | Дуброва Беластоцкая |
Дата сьмерці | 28 красавіка 1944 |
Месца сьмерці | Стоўпцы |
Месца вучобы |
Люцыян Хвецька (пс. Л. Малышэвіч; 22 лістапада 1889, Дуброва Беластоцкая — 28 красавіка 1944, Стоўпцы) — сьвятар, дзяяч беларускага хрысьціянскага руху.
Біяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Скончыў гарадзкую 3-клясную вучэльню ў Саколцы (1904), Духоўную каталіцкую сэмінарыю ў Пецярбургу (1911), Духоўную каталіцкую акадэмію ў Пецярбургу (1915) са ступеньню магістра тэалёгіі. 31 траўня 1914 быў высьвячаны на сьвятара.
Стаў адным з заснавальнікаў «Хрысьціянскай дэмакратычнай злучнасьці» і беларускай каталіцкай газэты «Krynica». Супрацоўнічаў зь віленскім каталіцкім штотыднёвікам «Biełarus» (1913—1914) і петраградзкім часопісам «Сьветач», у якіх пад псэўданімам Л. Малышэвіч зьмяшчаў свае папулярныя артыкулы. Служыў у Пецярбургу, дзе таксама выкладаў у духоўнай каталіцкай сэмінарыі.
У 1921 — езьдзіў служыць у Гатчыну, Колпіна і Пскоў. 5 сьнежня 1922 — арыштаваны «за супраціў падчас закрыцьця касьцёлу», але хутка вызвалены[1].
10 сакавіка 1923 арыштаваны савецкімі ўладамі. У маскоўскім працэсе арцыбіскупа Яна Цепляка і групы петраградзкіх сьвятароў асуджаны на 10 гадоў турэмнага зьняволеньня арт. 40, 68, 69-1, 119 і 121 УК РСФСР. Адасланы ў Сакольніцкую турьму. 1 лютага 1925 у рамках абмену палітвязьнямі прыехаў у Польшчу. У 1926 — 1931 гг. працаваў рэктарам Місіянэрскага інстытуту ў Любліне. Займаўся ўнійнай працай сярод праваслаўных. Пасьля пераведзены ў Пінскую рыма-каталіцкую дыяцэзію.
Спачатку служыў пробашчам у парафіях у Шчытніках і Ставах пад Берасьцем. З 1933 г. працаваў у дыяцэзіяльнай курыі і Пінскай каталіцкай духоўнай сэмінарыі, у якой выкладаў пастаральную тэалёгію, чытаў лекцыі па беларускай і расейскай мовах. Скарбнік дыяцэзіяльнай курыі і віцэ-старшыня дыяцэзіяльнай рады.
У верасьні 1939 г. ён прыехаў працаваць у Хатаву.
Польская паліцыя сачыла за сьвятаром Люцыянам Хвецькам. У справаздачы ад 28 траўня 1938 згадваецца, што той ад пачатку працы ў Пінскай рыма-каталіцкай сэмінарыі распачаў прапаганду «беларуска-ўкраінскага апартунізму», пачаў насычаць сэмінарыю беларускай і ўкраінскай рэлігійнай літаратурай, апекаваўся беларускімі сэмінарыстамі, дрэнна ставіўся да польскіх. Перашкаджаў працы харцэрскай арганізацыі ў сэмінарыі[2].
Зь верасьня 1939 па 1944 служыў пробашчам у рыма-каталіцкай парафіі ў Хатаве ў Налібоцкай пушчы. У лютым 1944 падчас нападу партызанаў ксёндзь Люцыян Хвецька ўцёк басанож і ў адной бялізьне зь плябаніі, моцна прастудзіўся, захварэў і 28 красавіка 1944 памёр у стаўпецкім шпіталі[3]. Паводле іншых зьвестак зьбіты нямецкай паліцыяй[4].
Пахаваны пры касьцёле ў Хатаве.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Хведько (Хвецько) Луциан Антонович // Священники, монашествующие и миряне, репрессированные в годы советской власти: электронная энцыкляпэдыя парталу Сatholic.ru
- ^ А. Л. Ильин (Пинск). Белорусская деятельность Алексея Петрани и Люциана Хведько в Пинской католической духовной семинарии // Хрысціянства ў гістарычным лёсе беларускага народа: Х 95 зб. навук. арт.: у 2 ч. Ч. 2 / ГрДУ імя Я. Купалы; рэдкал.: Э. С. Ярмусік [і інш.]. — Гродна: ГрДУ, 2009. — 349 с. ISBN 978-985-515-250-8 (ч.2). ISBN 978-985-515-241-6.
- ^ Юры Туронак. Люцыян Хвецька // Наша Вера 4(30)/2004
- ^ Хвецька Люцыян // Беларускія рэлігійныя дзеячы XX ст.: Жыццярысы, мартыралогія, успаміны. — Менск-Мюнхэн: Беларускі кнігазбор, 1999. ISBN 985-6318-65-3
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ХВЕЦЬКА Люцыян // Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, 1794—1991. Энц. даведнік. У 10 т. Т. 2. — Мн:, 2003. ISBN 985-6374-04-9.
- Хвецька Люцыян // Беларускія рэлігійныя дзеячы XX ст.: Жыццярысы, мартыралогія, успаміны. — Менск-Мюнхэн: Беларускі кнігазбор, 1999. ISBN 985-6318-65-3
- Выпускнікі Імпэратарскай Рыма-каталіцкай духоўнай акадэміі
- Выпускнікі Санкт-Пецярбургскай рыма-каталіцкай сэмінарыі
- Нарадзіліся 22 лістапада
- Нарадзіліся ў 1889 годзе
- Нарадзіліся ў Падляскім ваяводзтве
- Беларускія каталіцкія сьвятары
- Беларускія настаўнікі
- Рэпрэсаваныя ў СССР
- Памерлі 28 красавіка
- Памерлі ў 1944 годзе
- Памерлі ў Стоўпцах