Ленінапад

Ленінапа́д — дэмантаж, пашкоджаньне або знос помнікаў Уладзімеру Леніну ды іншым камуністычным, савецкім палітычным дзяячам ХХ стагодзьдзя ва Ўкраіне. Працэс атрымаў такую назву падчас Рэвалюцыі Годнасьці 2013—2014 гг. і набыў маштаб на хвалі пратэставых настрояў, а пасьля й у рамках Дэкамунізацыі ва Ўкраіне.

Гісторыя

Першы выпадак зносу помніка Леніну ва Ўкраіне зафіксаваны 1 жніўня 1990 году ў Чырванаградзе, Львоўская вобласьць. У 1990-х гадах у Галічыне й Валыні было дэмантавана каля 2000 помнікаў Леніну. На пачатку 2000-х гадоў было дэмантавана каля 600 помнікаў Леніну, пераважна ў цэнтральных вобласьцях Украіны.

Падзеі

8 сьнежня 2013 году пад час Эўрамайдану актывісты зьнесьлі помнік Леніну на Бэсарабскай плошчы ў Кіеве. Знос помніку ў сталіцы выклікаў ланцуговую рэакцыю ў іншых гарадах Украіны. У СМІ гэты працэс атрымаў назву «Ленінапад». За 2014 год было зьнесена 552 манумэнты Леніну.

Працэс па стане на 2016 год

17 сакавіка 2016 у Запарожжы быў дэмантаваны найвялікшым на той час помнік Леніну на неакупаванай тэрыторыі Украіны, вышынёй 19,8 мэтраў^[1]. У перыяд ад анэксіі Крымскага паўвострава Расейскай Федэрацыяй да 28 верасьня 2014 найвялікшым помнікам на неакупаванай тэрыторыі быў помнік Леніну ў Харкаве, вышынёй 20,2 м. На дадзены момант найвялікшы помнік Леніну ва Украіне знаходзіцца ў анэксаваным Расейскай Федэрацыяй горадзе Севастопалі, вышынёй 20,75 м.

Усяго падчас зносу помнікаў Леніну ва Украіне было дэмантавана каля 900 манумэнтаў. Па стане на сакавік 2016 года ў Украіне засталося прыкладна 1100 помнікаў у розных рэгіёнах краіны

Знос помнікаў іншым камуністычным дзеячам

Пад час Ленінападу зьнесьлі, дэмантавалі або пашкодзілі шэраг помнікаў іншым камуністычным дзеячам, а таксама іншы сымбалі савецкае эпохі, сярод якіх помнікі Кіраву^[2], Марксу^[3], Калініну^[4], Дзяржынскаму^[5] ды іншым.

У Беларусі

Па меркаваньні маскоўскага культуроляга Дзьмітрыя Кудзінава, Беларусь — адзіная краіна на прасторы былога СССР, дзе помнікі Леніну пакуль ня зносілі цэнтралізавана^[6]. 24 лютага 2015 году менскія будаўнікі зьнесьлі помнік Леніну ў былым вайсковым гарадку Ўручча, хоць гэты помнік не перашкаджаў будаўніцтву^[7], але праз два месяцы гэты помнік быў ізноў усталяваны каля найбліжэйшай школы^[8].

Глядзіце таксама

Закон Украіны «Аб забесьпячэньні функцыянаваньня ўкраінскай мовы як дзяржаўнай»(uk)

Крыніцы

^ В ЗАПОРІЖЖІ НАРЕШТІ ЗНЕСЛИ НАЙБІЛЬШОГО ЛЕНІНА // электроннае выданьне «Історична Правда»
^ На Полтавщині у Лубнах міська влада знесла «Леніна», люди — Кірова // электроннае выданьне «Новини Полтави»
^ Пирятин вже без Ленінів та Карла Маркса // электроннае выданьне «Пирятинські вісті»
^ В Северодонецке снесли памятник Свердлову // электроннае выданьне «Мой город Северодонецк»
^ Памятник Дзержинскому в Херсоне исчез с постамента // электроннае выданьне «Kherson.PRO»
^ За гады незалежнасьці ў Беларусі стала на 200 помнікаў Леніну меней // UDF.by, навіны
^ Будаўнікі ў Менску скінулі помнік Леніну // Хартыя’97, навіны
^ Ля школы ва Уруччы паставілі помнік Леніну // Наша Ніва

Вонкавыя спасылкі

[1] В ЗАПОРІЖЖІ НАРЕШТІ ЗНЕСЛИ НАЙБІЛЬШОГО ЛЕНІНА // электроннае выданьне «Історична Правда»

[2] На Полтавщині у Лубнах міська влада знесла «Леніна», люди — Кірова // электроннае выданьне «Новини Полтави»

[3] Пирятин вже без Ленінів та Карла Маркса // электроннае выданьне «Пирятинські вісті»

[4] В Северодонецке снесли памятник Свердлову // электроннае выданьне «Мой город Северодонецк»

[5] Памятник Дзержинскому в Херсоне исчез с постамента // электроннае выданьне «Kherson.PRO»

[6] За гады незалежнасьці ў Беларусі стала на 200 помнікаў Леніну меней // UDF.by, навіны

[7] Будаўнікі ў Менску скінулі помнік Леніну // Хартыя’97, навіны

[8] Ля школы ва Уруччы паставілі помнік Леніну // Наша Ніва

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]