Дэльфцкая Біблія

Дэльфцкая Біблія
Поўная назва:	Delftse Bijbel
Мова:	нідэрляндзкая
Поўная Біблія апублікаваная:	10 студзеня 1477
Мова крыніцы:	лаціна
Выдавец:	Якаб Якабсан ван дэр Мэер; Маўрыцыюс Еманцон ван Мідэльборх;
	прагляд; абмеркаваньне; рэдагаваць;

Дэ́льфцкая Бі́блія (па-нідэрляндзку: Delftse Bijbel; ISTC ib00648000) — першы друкаваны пераклад Старога Запавету на нідэрляндзкую мову, выдадзены ў 1477 року Якабам Якабсанам ван дэр Мэерам (нід. Jacob Jacobszoon van der Meer) і Маўрыцыюсам Еманцонам ван Мідэльборхам (нід. Mauricius Yemantszoon van Middelborch). Гэта першая друкаваная кніга па-нідэрляндзку (раней на тэрыторыі Нідэрляндаў была выдадзеная лацінамоўная граматыка «Doctrinale puerorum» Аляксандра дэ Вільля Дэй(fr)). Назва выданьня паходзіць ад места Дэльфт, дзе яно было надрукаванае.

Апісаньне

Кніга зьмяшчае тэкст Старога Запавету з апакрыфічнымі кнігамі, аднак бяз Псальмаў. Псалтыры ў сярэднія вякі былі даволі распаўсюджаныя, таму ён ня быў надрукаваны, магчыма, каб зьнізіць кошт выданьня^[1].

Выдадзеная 10 студзеня 1477 кніга выйшла накладам 250 асобнікаў, зь якіх захаваўся прынамсі 61^[2], у тым ліку 23 у Нідэрляндах і Бэльгіі^[1]. Кніга была надрукаваная двума тамамі in folio і мела 1300 старонак.

Тэкст Дэльфцкай Бібліі заснаваны на перакладзе з Гернскай Бібліі(nl) — гістарычнай Бібліі(fr) на аснове Вульгаты, але з даданьнем небіблійных гісторыяў. Найбольш вядомым прыкладам гістарычнай Бібліі ёсьць лацінамоўная Historia scholastica(en) Пятра Паглынальніка(fr) XII стагодзьдзя. У Флямандыі першай апрацоўкай Бібліі па-сярэдненідэрляндзку зьяўляецца Рыфмаваная Біблія(nl) Якаба ван Марлянта, хоць, строга кажучы, гэта не гістарычная Біблія^[a].

У 1525 року выйшла новая нідэрляндзкая Біблія на аснове Дэльфцкай і перакладу Лютэра.

Крыніцы і заўвагі

^ У дадзеным выпадку нельга казаць пра пераклад Бібліі, бо Марлянт перакладаў не літаральна, а хутчэй рыфмаваў тэкст з Historia scholastica.

^ ^а ^б Nicoline van der Sijs. (2008) Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477) (нід.) Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren Праверана 15 жніўня 2017 г.
^ J.M. van Duijn. The impact of the invention printing on the emancipation of the bible in vernacular reflected in the Delft Bible (1477) (нід.). Dr. P.A. Tiele-Stichting. Праверана 15 жніўня 2017 г.

Літаратура

Anne Jaap van den Berg. De Delftse Bijbel // Met Andere Woorden. — september 2006. — № 25/3. — С. 30—35.
C.C. de Bruin. De Statenbijbel en zijn voorgangers, Nederlandse Bijbelvertalingen vanaf de Reformatie tot 1637 / bewerkt door F.G.M. Broeyer. — Haarlem/Brussel: 1993.
C.C. de Bruin. De Delftse Bijbel in het licht der historie. Inleiding bij de heruitgave A.D. 1977. — Amsterdam/Alphen a.d. Rijn: 1977.
Het Oude Testament, 3 delen (Verzameling van Middelnederlandse Bijbelteksten, grote reeks) / C.C. de Bruin (red.). — Leiden: 1977—1978.
Kors, Mikel De Bijbel voor leken. Studies over Petrus Naghel en de Historiebijbel van 1361. — Turnhout: 2007.

Вонкавыя спасылкі

Лічбавая вэрсія

[3] У дадзеным выпадку нельга казаць пра пераклад Бібліі, бо Марлянт перакладаў не літаральна, а хутчэй рыфмаваў тэкст з Historia scholastica.

[sijs-1] а ^б Nicoline van der Sijs. (2008) Bible in duytsche (Delftse bijbel 1477) (нід.) Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren Праверана 15 жніўня 2017 г.

[2] J.M. van Duijn. The impact of the invention printing on the emancipation of the bible in vernacular reflected in the Delft Bible (1477) (нід.). Dr. P.A. Tiele-Stichting. Праверана 15 жніўня 2017 г.

[1]

[2]

[a]