Гадэрсьлеў
| Гадэрсьлеў | |||||
| дац. Haderslev | |||||
| |||||
| |||||
| Дата заснаваньня: | 1050 | ||||
| Краіна: | Данія | ||||
| Рэгіён: | Паўднёвая Данія | ||||
| Вышыня: | 10 м н. у. м. | ||||
| Насельніцтва: |
| ||||
| Тэлефонны код: | 7 | ||||
| Паштовы індэкс: | 6100 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 55°15′0″ пн. ш. 9°30′0″ у. д. / 55.25° пн. ш. 9.5° у. д.Каардынаты: 55°15′0″ пн. ш. 9°30′0″ у. д. / 55.25° пн. ш. 9.5° у. д. | ||||
Гадэрсьлеў на мапе Даніі   Гадэрсьлеў | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
| https://www.haderslev.dk/ | |||||
Гадэрсьлеў (па-дацку: Haderslev, па-нямецку: Hadersleben) — мястэчка ў Паўднёвай вобласьці Даніі, адміністрацыйны цэнтар аднайменнай грамады. Разьмешчаны на ўсходзе Паўднёвай Ютляндыі. Насельніцтва — 22 032 чалавекі (1 студзеня 2021).
Мінуўшчына
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Заснаваны вікінгамі ў сярэдзіне XI стагодзьдзя. У 1292 року атрымаў статус каралеўскага мястэчка. Тады быў адным з галоўных гандлёвых цэнтраў Паўднёвай Ютляндыі.
Першыя згадкі пра каралеўскі замак датаваныя 1327 рокам. Места разьвівалася далей, у XIII стагодзьдзі была збудаваная гатычная катэдра і другі замак(da) (спалены ў 1644 року), падобны да Кронбаргу.
У XVI стагодзьдзі Гадэрсьлеў стаў адным зь першых скандынаўскіх цэнтраў лютаранства. Да Другой Шлезьвіскай вайны ўваходзіў у герцагства Шлезьвіг, дацкі фэод. З 1864 року — у Прусіі, з 1871 — у Нямецкай імпэрыі. У 1920 року па выніках плебісцытаў Паўднёвы Шлезьвіг вярнуўся ў склад Даніі.
Культура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У парку Клэфтэн штолета ладзіцца трохдзённы Клэфтэнскі фэстываль.
Адукацыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дзейнічаюць тры аддзяленьні ўнівэрсытэцкага коледжу Паўднёвай Даніі(da).
Вядомыя асобы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Эрык Крыстафэрсэн Дацкі (к. 1307-к. 1332) — кароль Даніі з 1321, у 1325 зьняволены ў Гадэрсьлеўскім замку
- Даратэя фон Заксэн-Ляўэнбург (1511—1571) — жонка Крыстыяна III з 1525, каралева-кансорт Даніі і Нарвэгіі. Жыла ва ўласным двары ў Гадэрсьлеве
- Ганс II (1521—1580) — адзіны князь Шлезьвіг-Гольштайн-Гадэрсьлеву
- Фрэдэрык II Дацкі (1534—1588) — кароль Даніі і Нарвэгіі, князь Шлезьвігу і Гольштайну (з 1559)
- Ганс II (1545—1622) — князь Шлезьвіг-Гольштайн-Зондэрбургу
- Фрэдэрык III Дацкі (1609—1670) — кароль Даніі і Нарвэгіі (1648—1670)
- Георг Нікаляўс фон Нісэн (1761—1826) — гісторык музыкі, дыплямат
- Юліюс Лянгбэн (1851—1907) — нямецкі гісторык мастацтва, філёзаф
- Свэн Вад (1928—2004) — дацкі баксэр, алімпійскі мэдаліст
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]| Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |