Ё-мабіль

ё-мабіль
	ё-мабіль
Агульныя зьвесткі
Вытворца	«Ё-Авто» (раней ТАА «Городской автомобиль»)
Гады вытворчасьці	12 красавіка 2010—
Месца вытворчасьці	завод «Ё-Авто»
Зьнешні выгляд
Кузаў	унівэрсал
Колькасьць дзьвярэй
Сілавы блёк
Рухавік	Ротарна-лапасны — 50 кВт; электрычны — 2×25 кВт
Прывад
Габарыты
Даўжыня	4100 мм
Вышыня	1550 мм
Клірэнс	210 мм
Максымальная хуткасьць	130 км/г (абмежавана электронікай)
Гісторыя
Падобныя	Chevrolet Volt
	ё-мабіль у Вікісховішчы

Ё-мабі́ль — праектаваны расейскі пасьлядоўны гібрыдны аўтамабіль, у канструкцыі якога плянуецца выкарыстаньне электрычнае трансьмісіі з камбінаваным сілкаваньнем ад генэратара, які круціцца газа-бэнзінавым рухавіком унутранага згараньня, і ад ёмістнага назапашвальніка энэрґіі. Сьпярша распрацоўнікі заплянавалі прамысловую вытворчасьць машынаў на пачатак 2013 году, пасьля перанесьлі на 2015. Пры гэтым абяцаны кошт аўтамабіля ў залежнасьці ад камплектацыі меў складаць ад 450 да 490 тыс. расейскіх рублёў.

7 красавіка 2014 было паведамлена пра фактычнае закрыцьцё праекту, перадачы ўласьнікам ўсяе тэхналёгіі за €1 дзяржаўнаму інстытуту НАМІ і намер прадаць цэхі ў Пецярбургу^[1].

Гісторыя

Распрацоўка гарадзкога гібрыднага аўтамабіля была пачата сіламі кампаніі ЯРАВІТ Мотарс, а затым прапанавана ў якасьці прадмета сумеснае дзейнасьці Міхаілу Прохараву, зь якім у кампаніі ўжо былі наладжаны кантакты — у 2004 годзе цяжкія грузавікі «Яравіт» праходзілі вопытную эксплюатацыю на прадпрыемствах «Нарыльскага нікелю», адным з саўладальнікаў якога зьяўляўся Прохараў.

Разьвіцьцё праекту

2010 год

12 красавіка расейская інвэстыцыйная група АНЭКСІМ і расейска-беларускі ЯРАВІТ Мотарс, правёўшы першую прэзэнтацыю сумеснага выпуску легкавых гарадзкіх аўтамабіляў, абвясьцілі пра старт праекту. Для яго рэалізацыі была створаная кампанія ТАА «Гарадзкі аўтамабіль», у якое ўдзел АНЭКСІМ складае 51%, удзел ЯРАВІТ — 49%. Ацэнкавы бюджэт праекту (да пачатку сэрыйнага выпуску) — 150 млн эўра.

12 кастрычніка адбылася другая прэзэнтацыя новых аўтамабіляў; іх кампанавальнае і дызайнэрскае рашэньні атрымалі прыкметнае разьвіцьцё. Было паказана два чатырохмясцовыя варыянты, выкананыя на адной плятформе. Першы — гарадзкі хэтчбэк, прызначаны для сямейнага выкарыстаньня. Другі — кампактны пазадарожны крос-спорт-купэ, арыентаваны на моладзь. Распрацоўкаю экстэр’еру й інтэр’еру аўтамабіляў займаўся Андрэй Трафімчук. Падобна праекту пяцігадовае даўнасьці фірмы «Расейскі аўтамабільны дызайн», у афарбоўцы кузаваў вядомы беларускі дызайнэр Уладзімер Цэсьлер прапанаваў выкарыстоўваць два колеры, адзін зь якіх нязьменны — слановая костка. Гэта стане фірмовым стылем і павінна сымбалізаваць філязофію гібрыднасьці — выкарыстаньне розных выглядаў паліва дзеля дасягненьня аднае мэты: атрыманьні электрычнай энэрґіі.

9 лістапада былі падведзены вынікі конкурсу «Мая назва гарадзкога аўтамабіля» і названы канчатковы варыянт — ё-мабіль. Таксама быў апублікаваны фірмовы лягатып. Аўтарам назвы і лягатыпу стаў Уладзімер Цэсьлер.

2011 год

8 лютага ў Клюбе галоўных рэдактараў РСПП Міхаіл Прохараў заявіў, што сэртыфікацыю ё-мабіляў арыентыровачна плянуецца ажыцьцявіць у траўні 2012 г. Адзначыўшы, што навінкі на 90% будуць складацца з айчынных камплектавалых, ён падкрэсьліў, што вытворчасьць асноўных кампанэнтаў (рухавіка, шасі і інш.) кампанія «Ё-Аўта» будзе кантраляваць сама ці ў каапэрацыі з падкантрольнымі партнэрамі. Таксама Прохараў агучыў новы дыяпазон коштаў на будучыя гібрыды: ад 320 тыс. руб. да 12 тыс. эўра (каля 480 тыс. руб.). Такім чынам, першапачаткова агучаны роскід кошту праектаваных машынаў пашырэў прыкладна на 30 тыс. руб. у абодва бакі.

21 лютага ў афіцыйным блогу «Ё-Аўта» быў прадстаўлены «аптымізаваны варыянт ё-крос-купэ», у кампаноўцы якога былі ўлічаны заўвагі наведвальнікаў прэзэнтацыі ё-мабіляў. Асноўная ўвага пры перапрацоўцы кузава была нададзена падвышэньню выгоды месцаваньня пасажыраў: аўтамабіль, захаваўшы першапачатковую колавую базу, стаў (нягледзячы на статус «купэ») пяцідзьверным і пяцімясцовым. Аб’ём багажнага аддзяленьня даведзены да 450 л (супраць ранейшых 400), са складзенымі сьпінкамі задніх сядушак ён павялічваецца да 1100 л. Даўжыня кузава павялічана да 4100 мм, вышыня — да 1550 мм, клірэнс — да 210 мм (ранейшыя паказчыкі: 4062, 1495 і 200 мм адпаведна). Значна (з 20 да 27°) вырас кут пярэдняй навісі, і малаважна — задняга (з 28 да 30°). Для ўліку грамадзкай думкі пра перавагі паміж трох- і пяцідзьвернымі варыянтамі ў блогу «Ё-Аўта» было адчыненае адпаведнае апытаньне, з самага пачатку паказалае вынікі ў карысьць абноўленага ё-купэ, хоць і пры прыкметнай падтрымцы пачатковага варыянту (каля 25—30% рэспандэнтаў). На дадзены момант вытворчасьць трохдьзьвернай мадыфікацыі не плянуецца.

Канцэпт ё-мабіля, упершыню прадстаўлены на Франкфурцкім аўтасалёне ў 2011 годзе

1 красавіка 2011 году машыну (прататып з двухцыліндравым рухавіком Weber) апрабаваў старшыня ўрада Расеі Уладзімер Пуцін. Ён зьдзейсьніў на ім паездку са свае падмаскоўнае рэзыдэнцыі Нова-Агарова, дзе праходзіла паседжаньне ўрадавае камісіі па высокіх тэхналёгіях і інавацыях, у дзяржаўную рэзыдэнцыю Горкі-9, каб паказаць яго прэзыдэнту Зьмітру Мядзьведзеву.

13 красавіка 2011 году ў Смольным была падпісана дамова, зь якой вынікае, што ў індустрыяльным парку «Мар’іна» зьявіцца завод «Ё-Аўта». Было заплянавана, што першая чарга заводу, запушчаная 1 верасьня 2012 году, дазволіць выпускаць 45 тыс. ё-мабіляў у год. Пасьля запуску другое чаргі заводу аб’ём вытворчасьці мяркуецца падвоіць. На пляцоўцы заплянавана будаўніцтва заводаў па трох кірунках: «Ё-Аўта», гібрыдныя грузавікі «Яровит-моторз», завод агрэгатаў для аўтамабіляў (у пэрспэктыве). З дапамогаю апошняга кампанія разьлічвае ў будучыні замяніць закупляныя часткі машынаў на ўласныя і давесьці лякалізацыю машыны да заяўленых 90%.

Абноўлены ё-красовэр, прадстаўлены на Франкфурцкім аўтасалёне ў 2011 годзе

У траўні Міхаіл Прохараў паведаміў, што першыя краш-тэсты «Ё-мабіля» заплянаваныя на восень 2011 году. Ён адзначыў, што да восені цяперашняга году будуць выраблены 40 гібрыдных аўтамабіляў, якія адправяць на першыя краш-тэсты. Ужо гэтым летам павінны быць завершаны першыя рэсурсавыя выпрабаваньні матора «ё-мабіля».

8 чэрвеня пачалося будаўніцтва ў індустрыяльным парку «Мар’іна» Пятропалацавага райну Санкт-Пецярбурга першага заводу па вытворчасьці 45 тыс. ё-мабіляў. У будучыні прадугледжана зьяўленьне ў Расеі да пяці дадатковых зборачных пляцоўкаў. Таксама плянуецца будаўніцтва новага прадпрыемства па вытворчасьці аўтакампанэнтаў, закліканага забясьпечыць дэталямі да 100 тыс. машынаў у год. У закладцы першага каменя ўдзельнічалі Міхаіл Прохараў і губэрнатар Санкт-Пецярбургу Валянціна Мацьвіенка. Інвэстыцыі заводу склалі каля 142 млн эўра. Дырэктар кампаніі «Ё-Аўта» Андрэй Мармолеў паведаміў, што другою вытворчаю пляцоўкаю для зборкі Ё-мабіляў можа стаць сталічны завод ЗІЛ.

У жніўні 2011 году была анансаваная прэзэнтацыя абноўленае мадэлі кампактнага кросовэру, якая адбудзецца на аўтасалёне ў Франкфурце. Напярэдадні прэзэнтацыі абноўленае мадэлі кросовэру было абвешчана, што аўтамабілі крос-купэ першымі сыдуць з канвэеру заводу «Е-Аўта».

13 верасьня 2011 году на Франкфурцкім аўтасалёне быў прадэманстраваны новы канцэпт ё-мабіля й абноўлены, пасьля аналізу атрыманых заўвагаў і пажаданьняў, ё-красовэр. Таксама быў прадстаўлены асобнік ё-фургону. Фірма «Ё-Аўта» апынулася на гэтым салёне адзіным прадстаўніком Расеі. Адначасова на сайт «Ё-Аўта» дадалі інфармацыю пра ё-канцэпт і прыбралі інфармацыю пра ё-мікравэн. Па завяршэньні Франкфурцкага аўтасалёна паказаныя на ім тры ё-мабілі адпраўленыя ў якасьці перасоўнае экспазыцыі па 23 абласных гарадах эўрапейскае часткі Расеі.

2012 год

3-га лютага былі паказаны малюнкі інтэр’еру салёна ё-красовэру.

Крытыка праекту

Заявы пра пачатак сэрыйнай вытворчасьці гібрыдных аўтамабіляў айчыннае распрацоўкі некаторымі аглядальнікамі ўспрымаюцца як нязьдзейсныя, а ўсю задуму яны лічаць толькі эфэктным піяр-ходам, злучаным з выбарчаю кампаніяю ўладальніка праекту.

Экспэрты часопіса «За рулём» сьцьвярджаюць, што заявы канструктараў зьяўляюцца занадта амбіцыйнымі па задуме і па часе рэалізацыі для гэтак маладасьведчанага і малабюджэтнага калектыва, якім зьяўляецца «Е-Аўта».

Праект выклікае скэпсіс нават у вышэйшых службоўцаў дзяржавы. Так, намесьнік міністра прамысловасьці й эканомікі Андрэй Дзяменцьеў выказаў сумнеў у магчымасьці ажыцьцяўленьня праекту. Ён у прыватнасьці заявіў:

«Усё хораша, усё сымпатычна, але пакуль мала рэальна».

Крытыкі праекту паказваюць на:

Нізкую пасіўную бясьпеку ў сувязі зь немагчымасьцю стварыць зоны праграмуемае дэфармацыі ў манакоку.
Нізкую бясьпеку пры перагортваньні аўтамабіля.
Анансаваныя хадавыя характарыстыкі аўтамабіля разьлічаныя для ідэальных выпадкаў, у рэальных жа ўмовах ёмістасьці кандэнсатара можа бракаваць, што прывядзе да прыкметнага дэфіцыту магутнасьці й зьніжэньню хуткасьці. У хадавых характарыстыках ня ўлічаны выдаткі энэрґіі на сілкаваньне сыстэмы кіраваньня, фараў, кандыцыянэру й іншых унутраных сыстэмаў.
Адмова ад танных камплектацыяў, што па меркаваньні крытыкаў выводзіць ё-мабіль з катэгорыі «даступных» гарадзкіх аўтамабіляў.
Выкарыстаньне рухавіка замежнай вытворчасьці ідзе ў разрэз зь ідэяю стварэньня расейскага аўтамабіля, які на 90% складаецца з айчынных камплектуючых.
Магчымыя праблемы, якія могуць быць выяўлены пры выпрабаваньні сэрыйнага ўзору поліпрапіленавага кузава, і рашэньне якіх ускладніцца з-за выкарыстаньня набытае пад ключ тэхналёґіі вытворчасьці.
Сур’ёзная зьмена вонкавага выгляду ё-красовэра, паказанага ў Франкфурце, у параўнаньні зь першапачатковым дызайнам.
Адмова ад выпуску ё-мікравэна (яго апісаньне зьнікла з сайту вытворцы падчас правядзеньня Франкфурцкага аўтасалёна).
Ротарна-лопасьцевы рухавік, які разглядаецца ў якасьці аднаго з будучых варыянтаў рухавіка, яшчэ не прадстаўлены нават у выглядзе перадсэрыйнага ўзору.
Зрушэньне тэрмінаў адкрыцьця першага заводу й запуску сэрыйнага аўтамабіля.

Пляны й іх выкананьне

Плян	Тэрміны	Статут	Камэнтар
Завяршэньне рэсурсавых выпрабаваньняў ротарна-лопасьцевага рухавіка	Лета 2011 году	Ня выканана	Інфармацыя пра дзейны ўзор адсутнічае
Выпуск перадсэрыйнай партыі ё-мабіляў для правядзеньня выпрабаваньняў і сэртыфікацыі	Лістапад 2011 году	Ня выканана	Вытворчасьць прататыпаў не пачатая, перанесена на канец 2012 году
Завяршэньне эксплюатацыйна-сэртыфікацыйных выпрабаваньняў
Пачатак вытворчасьці ё-мабіляў на першым заводзе	1 верасьня 2012 году	Тэрмін выйшаў
Адкрыцьцё першага заводу й пачатак сэрыйнага выпуску аўтамабіляў	Пасьля студзеня-лютага 2013 году	Тэрмін выйшаў

Меркаваныя тэхнічныя характарыстыкі

Аўтамабіль мяркуецца выпускаць у трох варыянтах кузава. У якасьці маторнага паліва можа выкарыстоўвацца як бэнзін, так і газ (мэтан). У якасьці галоўнай крыніцы энэрґіі мяркуецца выкарыстоўваць ДВС магутнасьцю 60 л. з., спараны з электраґенэратарам. Выпрацоўваемы ток запасіцца ў назапашвальніку (супэркандэнсатары) і перадаецца на два кіроўных электраматора (па адным на кожную вось), якія праз дыфэрэнцыялы круцяць колы, рэалізуючы схему сталага поўнага прывада. Усё электраабсталяваньне кіруецца спэцыяльна распрацаванаю адзінаю кампутарнаю сыстэмаю, якая мінімізуе колькасьць праводкі ў машыне. Прыборная панэль забясьпечана электронным таблё й блёкам сэнсарнага кіраваньня.

Па стане на 27 студзеня 2012 гады для ўсіх мадэляў заяўлены наступныя парамэтры (знакам «*» пазначаны пазыцыі, якія зьніжаюць кошт стандартнае камплектацыі):

апорны кузаў з поліпрапіленавага кампазытнага матэрыялу;
сілкавальная ўсталёўка — скамбінаваны з электрагенэратарам звычайны ДВС магутнасьцю 45 квт/60 к. с. Гэты рухавік у Маскве не абкладаецца транспартным падаткам. Ён працуе на сьціснутым прыродным газе, а таксама на бэнзіне АИ-92, або толькі на адным выглядзе паліва*. Для газавага варыянту дэклярюецца выкананьне нормаў экалягічнае клясы Эўра-5 (у нявызначанай будучыні магчымая ўсталёўка РЛДВС. Варта заўважыць, што аўтар гэтага рухавіка М. Вігрыянаў адмовіўся ад працягу працаў па гэтай тэматыцы);
электрычная трансьмісія са сталым поўным прывадам ці пярэднім прывадам* (па адным бескалектарным электрарухавіку магутнасьцю 25 квт/33,5 л. з. (максымальная — да 50 квт) на кожную вядучую вось), з сыстэмаю рэкупэрацыі энэргіі і назапашвальнікам у выглядзе супэркандэнсатара ёмістасьцю 50 фарад;
запас ходу — да 700 км пры працы ДВС і да 2 км — толькі на энэргіі назапашвальнікаў;
разетка 220В на 20 квт (разетка ў дадзеным аўта, у адрозьненьне ад электрамабіляў служыць не для падзарадкі, а наадварот — для забесьпячэньня электраэнэргіяю спажыўца);
ёмістасьць бэнзінавага бака — 20 л, запас сьціснутага прыроднага газу эквівалентны 14 м³ у нясьціснутым выглядзе;
ABS і ESP;
дзьве падушкі бясьпекі (для кіроўцы і пярэдняга пасажыра);
круіз-кантроль;
клімат-кантроль;
галаўныя фары са сьвятлодыёднымі дзённымі хадавымі агнямі;
сэнсарная панэль кіраваньня TFT з разьдзяленьнем 640×480, а таксама дысплэй 8 з разьдзяленьнем 800×480;
магчымасьць выбару каляровага і дызайн-рашэньні інфармацыйных панэляў;
шматфункцыянальны руль;
бартавы кампутар на аснове працэсара «Sitara Cortex» вытворчасьці Texas Instruments, АЗП 128 МБ, 256 МБ флэш-памяці, апэрацыйная сыстэма Android;
сыстэма навігацыі ГЛОНАСС і GPS на аснове модуля «ГЕОС-1» ад КБ «Геостар навігацыя» з магчымасьцю выкарыстаньня бясплатных мааў OpenStreetMap, рэдагаваньня і загрузкі іх праз Інтэрнэт ці USB-порт;
сыстэма аўтаматычнага пуску і спыненьня рухавіка;
адліваныя ці штампаваныя* колавыя дыскі з Run-flat-шынамі, утрымлівальнымі паветра пасьля праколу, дазваляючы аўтамабілю працягваць рух з хуткасьцю да 80 км/г да месца рамонту (з прычыны гэтага ў е-мабілях не прадугледжваецца наяўнасьць запаснога кола);
падвеска колаў: сьпераду — стойкі «макферсон», ззаду — пругкая бэлька;
мультымэдыйная сыстэма, якая складаецца з:

інтэрнэт-падлучэньні (4G Yota, магчымы іншы правайдар);
медыяплэеру з загрузкаю файлаў запісаў з вонкавых USB-назапашвальнікаў;
мабільнага тэлефону з інтэрфэйсам Bluetooth.

Заяўленыя тэхнічныя характарыстыкі	ё-мікравэн	трохдзьвернае ё-крос-купэ	пяцідзьвернае ё-крос-купэ	ё-фургон
Габарытныя памеры (д×ш×у), мм	3925×1750×1549	4065×1832×1495	4011×1722×1640	4200×1855×1822
Колькасьць месцаў (уключаючы месца кіроўцы)	5	2+2	5	2
Колькасьць дзьвярэй	5	3	5	3
Колькасьць падушак бясьпекі	2	2	2	2
Падрыхтаваная маса, кг	700	650	1100	950
Поўная маса, кг	1200	900	1600	1500
Грузападымальнасьць, кг	—	—	—	550
Аб’ём грузавога адсеку/багажніка, л	—	—	450/1100	4000
Колавая формула	4×4 (4×2*)	4×4 (4×2*)	4×4	4×4
Тып і пасадкавы дыямэтр шынаў, цаля	R16 (R15*)	R17 (R16*)	R17 (R16*)	R16 (R15*)
Дарожны прасьвет (клірэнс), мм	180	200	210	180
Максымальная хуткасьць (абмежавана электронікаю), км/г	120	120	130	130
Час разгону да 100 км/г, з:
Рэжым «Эка»	12	12	12	12
Рэжым «Спорт»	10	10	8	—
Рэжым «Сьлізка»	14	14	14	14
Выдатак паліва на 100 км, л	3,5	3,5	4,0	4,0
Запас ходу пры поўнай запраўцы абодвух бакаў, км	700	700	700	700

Асаблівасьці ё-мабіля і праекту

Радыкальна зьніжана колькасьць вузлоў і дэталяў (у 2—2,5 разу менш, чым у звычайнага аўтамабіля).
Вытворчы працэс сплянаваны так, каб паменшыць інвэстыцыі ў абсталяваньне ў 2—2,5 разу ў параўнаньні з выраблянымі ў наш час аўтамабілямі.
Модульная канструкцыя, якая складаецца з 400 узаемазаменных блёкаў, што дазваляюць спрасьціць вытворчасьць, абслугоўваньне, рамонт і адаптацыю да далейшых новых распрацовак і да індывідуальных запытаў уладальніка.
Канцэпцыя кузава першапачаткова меркавала камбінацыю прасторавае алюмініевае рамы масаю каля 100 кг, аднак пазьней зьмянілася ў карысьць апорнае канструкцыі з кампазыцыйнага матэрыялу на аснове поліпрапілена. Краш-тэст матэрыялу быў вызначаны ў адным з эўрапейскіх аґенцтваў на лістапад 2010 году, пры гэтым яго трывальныя ўласьцівасьці і іх устойлівасьць да нізкіх тэмпэратур заяўляліся больш высокімі, чым у мэталаў. Рамонтапрыгоднасьць такога рашэньня прызнаецца невысокай (аж да неабходнасьці поўнае замены кузава пасьля сур’ёзных пашкоджаньняў), аднак гэта акалічнасьць цалкам укладваецца ў канцэпцыю зборкі і рамонту модульнага аўтамабіля (прадпрыемствы холдынгу вырабляюць заказную падрыхтоўку машынакамплектаў, а зборку вырабляюць дылерскія цэнтры).
У якасьці назапашвальніка энэрґіі выкарыстоўваецца блёк электрычных супэркандэнсатараў (ёністараў) распрацаванага ЗАТ «ЭЛТАН», масаю меней за 100 кг, які разьмяшчаецца пад заднімі сядушкамі. Для яго поўнае зарадкі патрабуецца 10 хвілінаў.
Заяўлены мэжсэрвісны прабег — 40 тыс. км.
Для павелічэньня рэсурсу 0,6-літровае.
Кошт — ад 360 да 490 тыс. рублёў
Вытворчасьць аўтакамплектаў плянуецца ажыцьцяўляць на рэгіянальных міні-заводах з гадавою праграмаю 10 тыс. аўтамабіляў.

Габарытныя аналягі

Ё-мабіль у папулярнай культуры

Ё-мабілю прысьвечана аднайменная песьня Аляксандра Новікава.
Е-мабіль згадваецца ў вершы Дзьмітрыя Быкава «Дзядзька Сьцёпа — мільярдэр», напісаным для праекту «Грамадзянін паэт».

Крыніцы

^ Російський проект «Е-Мобіль» остаточно «похоронили» (укр.) Наука та ІТ. Уніан (7 красавіка 2014). Праверана 7 красавіка 2014 г.

Вонкавыя спасылкі

[1] Російський проект «Е-Мобіль» остаточно «похоронили» (укр.) Наука та ІТ. Уніан (7 красавіка 2014). Праверана 7 красавіка 2014 г.

[1]