Янка Геніюш: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 21:37, 15 лютага 2009

Янка Геніюш, Іван Пятровіч Геніюш (24 лютага 1902, Крынкі, Беласточчына — 19 лютага 1979, Зэльва) — беларускі грамадзкі дзеяч, ахвяра палітычных рэпрэсый, муж паэткі Ларысы Геніюш.

Пасьля школы паехаў у Прагу. Паступіў у Карлаўскі ўнівэрсытэт, пасьля яго заканчэньня атрымаў мэдыцынскую адукацыю докатара-вэнэроляга.

У 1935 годзе ажаніўся з Ларысай Міклашэвіч (паэтка Ларыса Геніюш). У той самы год у іх нарадзіўся сын Юрка Геніюш.

Сябраваў з многімі беларускімі дзеячамі, што жылі ў Празе, у тым ліку і кіраўніцтвам БНР. Актыўны сябра Праскага камітэта Беларускай народнай самапомачы.

Пад час нямецкай акупацыі, на беларускім сходзе адмовіўся падпісаць тэлеграму да Адольфа Гітлера. Аднак Ермачэнка падрабіў пад капірку подпісы ўдзельнікаў сходу і даслаў тую тэлеграму. Пасьля яна трапіла ў Маскву і на падставе яе спадара Генюіш судзілі.

У 1943 годзе Янка Геніюш трапляе ў Беларусь у Слонім. Працуе тамака гебіткамісарарцтам (кіраўнік райздрава). Пасьля канфлікту са слонімскім гебіткамісарам Эрэнам (Сп. Янка запытаўся ў таго, хто на гэтай зямлі гаспадар), Геніюшу давялося пераехаць у Баранавічы. Ад большых наступстваў яго выратавала «слава» падпісанта тэлеграмы да Гітлера.

У 1948 годзе Янка Геніюш разам з жонкай Ларысай, былі арыштаваныя і вывезеныя ў СССР. Тамака яны незаконна былі пазбаўлены чэхаславацкага грамадзянства і асуджаныя Вярхоўным судом БССР на 25 год. Частку тэрміну адбыў на Варкуце. Пасьля сьмерці Сталіна пераведзены ў Мардовію.

Сям'я Геніюшаў была датэрмінова вызвалена ў 1956 годзе. Аднак ім не дазволілі вярнуцца ў Чэхаславаччыну. Ларыса Геніюш не прыняла савецкага грамадзянства да канца жыцьця. Мела пашпарт СССР са штампам «неграмадзянін СССР». Геніюшы пасяліліся ў Зэльве ў хаце бацькі Янкі па вуліцы Савецкай, 7а.

Сам Янка Геніюш ўладкаваўся працаваць ў мясцовы шпіталь і паліклініку. У яго кабінэце вісеў партрэт Францішка Скарыны. Добра разьбіраўся ў нэўралёгіі, сэксалёгіі, вэнэрычных хваробах. Працаваў хірургам і тэрапэўтам.

У госьці да Геніюшаў часта прыяжджалі госьці, былыя палітзьняволеныя і літаратары: Мікола Канаш, Пятро Рашэтнік, Уладзімер Караткевіч, Алег Лойка, Данута Бічэль, Юрка Голуб, Алесь Траяноўскі і шмат іншых.

На пахаваньне Янкі Геніюша зьехалася шмат народу. Андрэй Вайтовіч са Слоніма зрабіў па ім помнік. Пасьля сьмерці Ларысы Геніюш на магіле паставілі новы, агульны.

Вонкавыя спасылкі

Сяргей Чыгрын, «Янка Геніюш» Ніва № 24 (2457), 15 чэрвеня 2003

Вэрсія ад 02:41, 6 лютага 2009 рэдагаваць Warszawiak (гутаркі \| унёсак) 184 праўкі інтэрвікі ← Папярэдняя зьмена		Вэрсія ад 21:37, 15 лютага 2009 рэдагаваць скасаваць Bocianski (гутаркі \| унёсак) Адміністрацыя 14 190 правак д выпраўленьне спасылак Наступная зьмена →
Радок 1:		Радок 1:
	'''Янка Геніюш''', '''Іван Пятровіч Геніюш''' ([[24 лютага]] [[1902]], [[Крынкі]], [[Беласточчына]] — [[19 лютага]] [[1979]], [[Зэльва]]) — беларускі грамадзкі дзеяч, ахвяра палітычных рэпрэсый, муж паэткі [[Ларыса Геніюш\|Ларысы Геніюш]].		'''Янка Геніюш''', '''Іван Пятровіч Геніюш''' ([[24 лютага]] [[1902]], [[Крынкі (горад)\|Крынкі]], [[Беласточчына]] — [[19 лютага]] [[1979]], [[Зэльва]]) — беларускі грамадзкі дзеяч, ахвяра палітычных рэпрэсый, муж паэткі [[Ларыса Геніюш\|Ларысы Геніюш]].

	Пасьля школы паехаў у [[Прага\|Прагу]]. Паступіў у [[Карлаўскі ўнівэрсытэт]], пасьля яго заканчэньня атрымаў мэдыцынскую адукацыю докатара-вэнэроляга.		Пасьля школы паехаў у [[Прага\|Прагу]]. Паступіў у [[Карлаўскі ўнівэрсытэт]], пасьля яго заканчэньня атрымаў мэдыцынскую адукацыю докатара-вэнэроляга.