Макраэлемэнты: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 13:16, 10 лютага 2018

	У гэтым артыкуле няма спасылак на крыніцы інфармацыі. Вы можаце палепшыць артыкул, дадаўшы спасылкі на аўтарытэтныя крыніцы.

	Гэты артыкул патрабуе ўдакладненьня артаграфіі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, адрэдагаваўшы яго (дапамога).

Біялагічна значныя хімічныя элемэнты — хімічныя элементы, прысутныя ў арганізмах жывых істотаў і неабходныя дзеля падтрыманьня жыцьцядзейнасьці.

Макраэлемэнты

Кальц (Са) уваходзіць у склад апорных тканак арганізма і мае важнае значэнне для фармавання шкілета. У костках і зубах яго ўтрымліваецца 98%. Кальц аптымізуе ўзбудлівасць нэрвовай сыстэмы і працу цягліцаў, спрыяе нармалізацыі дзейнасці сардэчнай цягліцы, актывізуе дзейнасць ферментаў, спрыяе падвышэнню ахоўнае моцы арганізма, удзельнічае ў працэсе згортвання крыві і валодае супрацьзапаленчым дзеяннем.

Сутачная патрэба ў кальцы для дарослых — 800 мг, для цяжарных жанчынаў і кормячых маці — 1000 мг. Значная колькасць кальцу знаходзіцца ў малацэ і малочных прадуктах, яйках, крупах. Звычайна 80% патрэбы задавальняюцца малочнымі прадуктамі.

Утрыманне кальцу ў 100 г прадукта: сыр — 1040-1050 мг, тварог тлусты — 150 мг, малако — 128 мг, яйкі — 55 мг, крупы грачаныя — 55 мг, фасоля — 27 мг, хлеб пшанічны — 26 мг.

Фосфар (Р) гуляе выключна важную ролю ў дзейнасці ЦНС і абменных працэсах унутрыклеткавых сістэмаў і цягліцаў, уключаючы і сардэчную. Арганічныя злучэнні фосфара з'яўляюцца акумулятарамі энэргіі, якая вызваляецца пры біялагічным акісленні. Фосфарыстыя бялкі і тлушчы паляпшаюць разумовую дзейнасць. Злучэнні фосфару прысутнічаюць у шматлікіх біялагічных рэчывах арганізма і стала ўдзельнічаюць у абмене рэчываў.

Сутачная патрэба ў фосфары ў дарослага складае 1200 мг, у цяжарных жанчын і кормячых маці — 1500 мг.

Утрыманне фосфара ў 100 г прадукта: сыры — 400-600 мг, печань — 596 мг, мяса — 200-250 мг, рыба — 150-220 мг, тварог — 216 мг, яйкі — 215 мг, фасоль — 514 мг, гарох — 329 мг, крупы аўсяныя — 327 мг, крупы грачаныя — 294 мг.

Дзеля задавальнення патрэбы ў кальцы і фосфары важныя ўмовы іхняга засваення. Кальц і фосфар добра засвойваюцца, калі суадносіна паміж імі складае 1:1 альбо 1:1,3. Такія спрыяльныя суадносіны сустракаецца першым чынам у малацэ і малочных прадуктах, а таксама ў грачанай кашы з малаком.

Магнь (Mg) мае важнае значэнне для нармалізацыі ўзбудлівасці нервовай сістэмы. Ён аказвае судзінапашыральнае і антыспастычнае дзеянне, стымулюе перыстальтыку і павялічвае жоўцевылучэнне.

Сутачная патрэба дарослых у магню складае 400 мг, цяжарных жанчын і кормячых маці — 450 мг.

Найбольш спрыяльнай суадносінай кальцу і магні з'яўляецца 1:0,5-0,75.

Каль (К) мае важнае значэнне для працэсаў унутрыклеткавага абмену. Ён рэгулюе кіслотна-шчолачную раўнавагу крыві, стымулюе працу шэрагу ферментаў, удзельнічае ва ўтварэнні ацэтылхаліну і правядзенню нервовых імпульсаў да цягліцаў, узмацняе вывядзенне вадкасці з арганізма і тым самым нармалізуе крывяны ціск. Калевыя дыеты выкарыстоўваюцца пры гіпертаніі, нырачных і сардэчна-судзінавых захворваннях, ацёках.

Сутачная патрэба ў калі для дарослых — 2500-5000 мг.

Утрыманьне калю ў 100 г прадукту: урук — 1781 мг, курага абрыкосавая — 1717 мг, фасоля — 1100 мг, гарох — 870 мг, чарнасліў — 864 мг, разынкі — 860 мг, сушаныя грушы — 872 мг, сушаныя яблыкі — 580 мг, бульба — 568 мг, шчаўе — 500 мг, чорная парэчка — 372 мг, персікі — 363 мг, рэдзька — 357 мг. Пры звычайным харчаванні патрэба ў калі ў значнай ступені пакрываецца за кошт бульбы.

Літаратура

Humphrey Bowen. Environmental Chemistry of the Elements. Academic Press, ISBN 0-12-120450-2.

Крыніцы

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 {{Няма_крыніц}}
 {{Артаграфія}}
+'''Біялагічна значныя хімічныя элемэнты''' — хімічныя элементы, прысутныя ў арганізмах жывых істотаў і неабходныя дзеля падтрыманьня жыцьцядзейнасьці.
+== Макраэлемэнты ==
 '''[[Кальц]] (Са)''' уваходзіць у склад апорных тканак арганізма і мае важнае значэнне для фармавання [[шкілет]]а. У костках і зубах яго ўтрымліваецца 98%. Кальц аптымізуе ўзбудлівасць [[нэрвовая сыстэма|нэрвовай сыстэмы]] і працу цягліцаў, спрыяе нармалізацыі дзейнасці сардэчнай цягліцы, актывізуе дзейнасць ферментаў, спрыяе падвышэнню ахоўнае моцы арганізма, удзельнічае ў працэсе згортвання крыві і валодае супрацьзапаленчым дзеяннем.
@@ Радок 25: / Радок 29: @@
 Сутачная патрэба ў калі для дарослых — 2500-5000 мг.
-Утрыманне калю ў 100 г прадукта: урук — 1781 мг, курага абрыкосавая — 1717 мг, фасоля — 1100 мг, гарох — 870 мг, чарнасліў — 864 мг, разынкі — 860 мг, сушаныя грушы — 872 мг, сушаныя яблыкі — 580 мг, бульба — 568 мг, шчаўе — 500 мг, чорная парэчка — 372 мг, персікі — 363 мг, рэдзька — 357 мг. Пры звычайным харчаванні патрэба ў калі ў значнай ступені пакрываецца за кошт бульбы.
+Утрыманьне калю ў 100 г прадукту: урук — 1781 мг, курага абрыкосавая — 1717 мг, фасоля — 1100 мг, гарох — 870 мг, чарнасліў — 864 мг, разынкі — 860 мг, сушаныя грушы — 872 мг, сушаныя яблыкі — 580 мг, бульба — 568 мг, шчаўе — 500 мг, чорная парэчка — 372 мг, персікі — 363 мг, рэдзька — 357 мг. Пры звычайным харчаванні патрэба ў калі ў значнай ступені пакрываецца за кошт бульбы.
+== Літаратура ==
+* ''Humphrey Bowen.'' Environmental Chemistry of the Elements. Academic Press, ISBN 0-12-120450-2.
+== Крыніцы ==
+{{Крыніцы}}
 [[Катэгорыя:Хімія]]