Перайсьці да зьместу

Мікола Хаўстовіч

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Мікола Хаўстовіч

лац. Mikoła Chaŭstovič
Дата нараджэньня 10 жніўня 1959(1959-08-10) (65 гадоў)
Месца нараджэньня
Месца вучобы Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт
Занятак гісторык, літаратуразнаўца, гісторык літаратуры, перакладнік, прафэсар унівэрсытэту, літаратар
Навуковая сфэра Літаратуразнаўства, беларусіка, пераклад
Месца працы Варшаўскі ўнівэрсытэт, катэдра беларусістыкі
Вядомы як дасьледнік творчасьці Яна Баршчэўскага і беларускай літаратуры 19 ст.
Навуковая ступень Доктар філялягічных навук (2003), прафэсар (2009)

Мікола Хаўстовіч (10 жніўня 1959, вёска Млынка, Слуцкі раён, Менская вобласьць, БССР, СССР) — беларускі і польскі літаратуразнаўца, перакладнік гісторык беларускай літаратуры, выкладнік БДУ, прафэсар Варшаўскага ўнівэрсытэту[1].

Нарадзіўся ў 1959 г. на Случчыне. Скончыў Беліцкую СШ у 1976 г. Служыў у войску.

У 1980-1985 гг. вучыўся на філялягічным факультэце БДУ. У 1985-1988 гг. працаваў настаўнікам на Случчыне. У 1988-1991 гг. вучыўся ў асьпірантуры пры катэдры беларускае літаратуры, пасьля - выкладнік названае катэдры. З 1993 г. выкладнік, старшы выкладнік, дацэнт катэдры гісторыі беларускае літаратуры. З 2000 г. - загаднік катэдры гісторыі беларускае літаратуры[2].

У 1993 г. абараніў кандыдацкую дысэртацыю "Беларускі літаратурна-грамадзкі рух 30-40 гг. ХІХ ст." , а ў 2003 г. - доктарскую дысэртацыю "Мастацкі мэтад Яна Баршчэўскага і развіцьцё беларускай літаратуры 30-40 гг. ХІХ ст."[3]

Дасьледуе беларускую літаратуру XVIII-ХІХ стагодзьдзяў. У кастрычніку 2005 года камандзіраваны на катэдру беларусістыкі Варшаўскага унівэрсытэту[4].

Аўтар каля 300 публікацыяў, у тым ліку шматлікіх манаграфіяў[5]. Перакладае з польскай мовы[6].

Жыве і працуе ў Варшаве.

● Новыя аспекты праграмы па беларускай літаратуры XVIII-XIX стагоддзяў: Вучэбна-метадычны дапаможнік. - Мінск: БДУ, 1994. - 54 с. (У сааўтарстве).

● ХІХ стагоддзе: Навукова-літаратурны альманах / Уклад., уступныя артыкулы, падрыхтоўка тэкстаў, пераклад з польск. мовы і камент. М. Хаўстовіча. - Мінск: БДУ, 1999. - Кн. першая. - 214 с.

● Гісторыя беларускай літаратуры ХІ-ХІХ стст.: Праграма. - Мінск: БДУ, 1999. - 44 с. (У сааўтарстве).

● ХІХ стагоддзе: Навукова-літаратурны альманах / Уклад., уступныя артыкулы, падрыхтоўка тэкстаў, пераклад з польск. мовы і камент. М. Хаўстовіча. - Мінск: БДУ, 2000. - Кн. другая. - 224 с.

● Беларуская літаратура XVIII-XIX стагоддзяў: Зборнік тэкстаў / Склад. і аўтар камент. М.В. Хаўстовіч. - Мн: БДУ, 2000. - 229 с.

● Гісторыя беларускай літаратуры 30-40-х гг. ХІХ ст.: Дапаможнік для студэнтаў філал. спец. вышэйш. навуч. устаноў. - Мінск: БДУ, 2001. - 171 с.

● На парозе забытае святыні: Творчасць Яна Баршчэўскага. - Мінск: ВТАА "Права і эканоміка", 2002. - 186 с.

● Мастацкі метад Яна Баршчэўскага. - Мінск: БДУ, 2003. - 204 с.

● Беларуская літаратура: Хрэстаматыя. Частка першая (другая палова XVIII - першая палова ХІХ стст). Дапаможнік для польскіх студэнтаў па спецыяльнасці "Беларуская філалогія". - Мн., 2006. - 224 с.

● Беларуская літаратура: Хрэстаматыя. Частка другая. (Другая палова ХІХ ст.) Дапаможнік для польскіх студэнтаў па спецыяльнасці “Беларуская філалогія” / Уклад. і камент. М. Хаўстовіча. Мн., 2006. − 204 с.

● Беларуская літаратура: Хрэстаматыя. Частка трэцяя (1901-1920). Дапаможнік для польскіх студэнтаў па спецыяльнасці "Беларуская філалогія". - Мн., 2006. - 305 с.

● Айчына здалёку і зблізку: Ігнацы Яцкоўскі і Аляксандар Рыпінскі. - Мн., 2006. - 280 с.

● Тэкля з Бажымоўскіх Урублеўская і яе літаратурная спадчына // Беларусь і беларусы ў прасторы і часе: Зборнік да 75-годдзя прафесара Адама Мальдзіса / Пад рэд. С. Запрудскага, А. Фядуты, З. Шыбекі. – Мн.: Лімарыус, 2007. – С. 218–234.

● Жыццё і творчасць Рамуальда Падбярэскага. Мн., 2008. – 148 с.

● “Я, хоць і не паэта…” // Arche. 2008. № 7–8. С. 880–923.

● Творчасць Яна Баршчэўскага вачыма рускага чалавека // Arche. 2009. № 4. С. 385–400.

● Аляксандар Рыпінскі: знаёмы і незнаёмы // Arche. 2009. № 5. С. 281–395.

● Літаратурна-выдавецкая дзейнасць Аляксандра Рыпінскага ў Лёндане, [у:] Your Sun Shall Never Set Again, And Yuor Moon Shall Wane No More: Essays in Honor of Fr Alexander Nadson on the Occasion of his Eightieth Birthday and Fiftieth Anniversary of His Priesthood – Сонца тваё не закоціцца, і месяц твой не схаваецца: Зборнік артыкулаў па беларусістыцы і багаслоўі ў гонар 80-годзьдзя з дня нараджэньня і 50-годзьдзя сьвятарства айца Аляксандра Надсана, Мінск 2009, с. 190–203.

● Шляхамі да беларускасці: Нарысы, артыкулы, эсэ, Варшава 2010, 648 с.

● Гісторыя беларускай літаратуры (ХІ-ХІХ стагоддзі): Тыпавая вучэбная праграма для вышэйшых навучальных устаноў /у сааўтарстве, Мінск 2011, 66 с.

● Даследаванні і матэрыялы: Літаратура Беларусі XVIII–XIX стагоддзяў, том першы, Варшава, 2014.

● Даследаванні і матэрыялы: Літаратура Беларусі XVIII–XIX стагоддзяў, том другі, Варшава, 2016.

● Даследаванні і матэрыялы: Літаратура Беларусі XIX – пачатку XX стагоддзя, том трэці, Варшава, 2017.

● Даследаванні і матэрыялы: Літаратура Беларусі канца XVIII–XIX стагоддзя, том чацвёрты, Варшава, 2018.

● Даследаванні і матэрыялы: Літаратура Беларусі XIX – пачатку XX стагоддзя, том пяты, Варшава, 2019.

● Даследаванні і матэрыялы: Літаратура Беларусі XIX стагоддзя, том шосты, Варшава, 2020.

● Даследаванні і матэрыялы: Літаратура Беларусі XIX стагоддзя, том сёмы, Варшава, 2021.

● Даследаванні і матэрыялы: Літаратура Беларусі XIX стагоддзя, том восьмы, Варшава, 2022.

Абраныя пераклады

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

● Пільштынова С. Авантуры майго жыцця / Пераклад з польскае мовы, каментарыі. - Мн.: Маст. літ., 1993. - С. 19-379.

● Баршчэўскі Я. Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях / Пераклад з польскае мовы, пасляслоўе, каментарыі. - Мн.: Юнацтва, 1996. - С. 5-261.

● Станкевіч С. Беларускія элемэнты ў польскай рамантычнай паэзіі: V. Балады і рамансы А. Міцкевіча / Пераклад з польскае // Спадчына. - 1998. - № 6. - С. 75-159.

● Равускі Г. Князь Радзівіл Пане Каханку (Раздзел з "Успамінаў Сапліцы) / Пераклад з польскае, каментарыі // Полымя. - 2000. - № 6. - С. 131-150.

● Ходзька І. Успаміны квестара / Пераклад з польскае, каментарыі // Край-Kraj. Дыялог на сумежжы культур: Polonica-Lithuanica-Albaruthenica / Рэд. А. Агееў і Я. Іваноў. - Магілёў: Магілёўск. абл. друкарня, 2000. - С. 167-245.

● Яцкоўскі І. Аповесць з майго часу, або Літоўскія прыгоды (урывак) / пераклад з польскае // Працы кафедры гісторыі беларускае літаратуры Белдзяржуніверсітэта: Навуковы зборнік / Пад агульн. рэд. М. Хаўстовіча. Выпуск восьмы. − Мн.: Права і эканоміка, 2007. − С. 167–237.

● Ходзька І. Успаміны квестара / пер. з польскае мовы, прадмова і камент. – Мн.: Universitas, 2007. – 204 с.

● Ганна Мастоўская. Не заўсёды так робіцца, як гаворыцца / Пераклад і каментар // Працы кафедры гісторыі беларускае літаратуры Белдзяржуніверсітэта: Навуковы зборнік, выпуск дзевяты. Мн., 2008. С. 169–196.

● Яцкоўскі І. Аповесць з майго часу, альбо Літоўскія прыгоды / Пераклад і каментар // Arche. 2008. № 7–8. С. 924–1055.

● Аляксандар Рыпінскі. Беларусь / пераклад з польскае мовы і каментар // Arche. 2009. № 5. С. 202–280.

● Баляслаў Прус. "Лялька" // Arche. 2010. № 4. С. 441–583.

● Ігнацы Яцкоўскі, Аповесць з майго часу, альбо Літоўскія прыгоды / укладане, пераклад, пасляслоўе і каментар, Варшава 2010, 290 с.

  1. ^ Prof. dr hab. Mikalaj Chaustowicz, [у:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI), https://nauka-polska.pl/#/profile/scientist?id=131750&_k=mwpwzr
  2. ^ Біяграфія
  3. ^ Біяграфія
  4. ^ Мікола Хаўстовіч / Часопіс ARCHE-Пачатак, https://web.archive.org/web/20220903135855/https://store.arche.by/authors/608
  5. ^ Хаўстовіч Мікола Валянцінавіч / Філалагічны факультэт БДУ, https://philology.bsu.by/by/tsentry/1853-kha-stovich-mikola-valyantsinavich
  6. ^ Мікола Хаўстовіч / ПрайдзіСвет, http://prajdzisvet.org/translators/77-khaustovich-mikola.html