Яэль Сыркес

Яэль бэн Самуэль Сыркіс
Род дзейнасьці	рабін
Дата нараджэньня	1561
Месца нараджэньня	Люблін
Дата сьмерці	1640
Месца сьмерці	Кракаў
Месца пахаваньня	Remuh Cemetery[d]
Занятак	рабін

Яэль бэн Самуэль Сэгаль Яфэ Сыркес (па-габрэйску: יואל סירקיש‎), таксама вядомы як Бах (іўр. ב"ח‎ паводле абрэвіятуры ягонае magnum opus «Баіт Хадаш»; 1561, Люблін — 1640, Кракаў) — выбітны жыдоўскі талмудыст і галахіст.

Жыцьцяпіс

Яэль Сыркес нарадзіўся ў Любліне ў заможнай сям’і выхадцаў з Прагі. З чатырнаццацігадовага ўзросту навучаўся ў люблінскай яшыве, а з 1591 року — у галоўнага берасьцейскага рабіна Цьві-Гірша Шора. У маладым узросьце стаў рабінам Пружаны, пазьней быў рабінам у Лукаве, Меджыбожы, Белзе (1612), Шыдлоўцы, Берасьці (1614—18) і Кракаве.

У Меджыбожы заснаваў вялікую яшыву. У Кракаве быў прызначаны кіраўніком бэт-дыну і яшывы.

Памёр у Кракаве, пахаваны на могілках Рэмух на вуліцы Шырокай.

Творчасьць

Сваю першую кнігу — камэнтар на «Скрутак Рут» — выдаў падчас знаходжаньня рабінам у Берасьці.

Галоўная праца Яэля Сыркеса — «Баіт Хадаш» (1631—1639; іўр. «новы дом»‎), якая сталася ўсебаковым і грунтоўным камэнтарам да кодэксу талмудычнага права «Арбаа Турым» Яакава бэн Ашэра(he). Наступныя пакаленьні надалі Сыркесу мянушку Бах паводле абрэвіятуры ягонага фундамэнтальнага твору, які шырока вывучаецца да цяперашняга часу.

Зборнікі рэспонсаў Сыркеса пад назовамі «Scheelot u-Teschubot Bajit Chadasch», па-габрэйску: שאלות ותשונות נית חדש‎‎ (Франкфурт, 1697) і «Scheelot u-Teschubot Bet Chadasch ha-Chadaschot» (Корац, 1785) зьмяшчаюць каштоўныя матэрыялы па гісторыі жыдоў у Польшчы, Літве і Расеі.

Літаратура

• Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — Санкт-Петербург: 1906—1913.

Вонкавыя спасылкі

• А. Кац. Раби Йоэль Сиркис (рас.) // Биографии раввинов
• JewishEncyclopedia (анг.)
• Yivo Encyclopedia (анг.)
• Ежевика (рас.)