Біскуп — Вікіпэдыя

Бі́скуп, япі́скап, эпі́скап (па-грэцку: επίσκοπος — «які наглядае») — сьвятар трэцяй, вышэйшай ступені сьвятарства, інакш архірэй.

Першапачаткова слова «біскуп» пазначала архірэйства як такое, па-за залежнасьцю ад царкоўна-адміністрацыйнага становішча (у такім сэнсе яно ўжываецца ў пасланьнях апостала Паўла), пасьля, калі архірэі сталі адрозьнівацца на біскупаў, арцыбіскупаў, мітрапалітаў і патрыярхаў, слова «біскуп» стала як бы азначаць першую катэгорыю з вышэйпералічаных і ў першапачатковым сэнсе было заменена словам «архірэй».

Рыма-каталіцкія біскупы Вялікага Княства Літоўскага і яго былых зямель да цяперашняга часу

Дзяржавы

Арцыбіскупы-мітрапаліты	Біскупы

ВКЛ

рыскія(pl)	Хрысьціян (1253)
гнезенскія(pl)	Віт (1253) віленскія (1387—1798) жамойцкія (1417—1798) інфлянцкія (1621—1798) смаленскія (1613—1783)
галіцкія(pl) (да 1425) львоўскія(pl) (з 1425)	уладзімірскія(pl) (1375—1425) камянецкія(pl)¹ (1379—1798) кіеўскія(pl)¹ (1397—1798) луцкія(pl)¹ (1425—1798)

Расейская імпэрыя (1772—1917),
СССР (1917—1991) і
Латвія (1918—1923)

—

беларускія (некананічныя, 1773—1783)

магілеўскія (арцыбіскупы 1783—1798
арцыбіскупы-мітрапаліты 1798—1991)

у 1795—1798 некананічна зьнесены віленскія, луцкія, камянецкія і кіеўскія, замест утвораны некананічна інфлянцкія, пінскія і латычэўскія, працягвалі існаваць жамойцкія

Польшча (1925—1991) і
СССР (1939—1991)

віленскія (1925—1945, у 1945—1991 апостальскія адміністратары ў Беластоку і Вільні)	ломжынскія(pl) (1925—1991) пінскія (1925—1991, у 1945—1991 апостальскі адміністратар у Драгічыне)

Летува (1926—1940) і
СССР (1940—1991)

літоўскія(pl) (1926—1991)	цяльшыцкія(pl) (1926—1991) ваўкавішкаўскія(pl) (1926—1991) кашадарскія(pl) (1926—1991) панявескія(pl) (1926—1991)

Летува (з 1991)

ковенскія(pl) (з 1991)	цяльшыцкія(pl) (з 1991) ваўкавішкаўскія(pl) (з 1991) шавельскія(pl) (з 1997)
віленскія (з 1991)	кашадарскія(pl) (з 1991) панявескія(pl) (з 1991)
Апостальская Сталіца	ардынаты вайсковыя(pl) (з 2000)

Беларусь (з 1991)

менска-магілёўскія (з 1991)	гарадзенскія (з 1991) віцебскія (з 1991) пінскія (з 1997)

¹ — паводле ўмоваў Люблінскай уніі (1569) апынуліся ў складзе Кароны Каралеўства Польскага

п а р Сэнатары Вялікага Княства Літоўскага
Асноўныя	Біскупы Ваяводы Кашталяны
Міністры	Маршалак вялікі Канцлер Падканцлер Падскарбі вялікі Маршалак надворны Гетман вялікі¹ Гетман польны¹ Падскарбі надворны²
¹ У 1768 залічаныя да міністраў і ўвайшлі ў склад Сэнату ² У 1775 залічаныя да міністраў і ўвайшлі ў склад Сэнату