Эліяху Файнштайн

Эліяху Алеві Файнштайн
	Эліяху Алеві Файнштайн
Род дзейнасьці	рабін
Дата нараджэньня	1843
Месца нараджэньня	Слуцак
Дата сьмерці	31 кастрычніка 1929
Месца сьмерці	Пружана
Занятак	рабін
Бацька	Аарон

Эліяху Алеві Файнштайн, таксама вядомы як рэб Эле Пружанэр (1843, Слуцак, Расейская імпэрыя — 31 кастрычніка 1929, Пружана, Другая Рэч Паспалітая) — аўтарытэтны рабін свайго часу.

Жыцьцяпіс

Файнштайн нарадзіўся ў Слуцку ў 1843. Ягоны бацька, гаон рэб Аарон, быў кіраўніком Слуцкай яшывы, аднак з прычыны фінансавых цяжкасьцяў быў вымушаны ў наступным року зьехаць у Старобін. У 1851—1852 Эліяху пачаў навучаньне ў рабі Ёсэфа Файмэра («рэб Ёсэль Слуцкер») ў Слуцку. Пасьля працягнуў вучобу ў Валожынскай яшыве, якую ў той час ачольваў Нэтцыў.

Па сьмерці бацькі ў 1863 року Эліяху Файнштайн стаў рабінам Старобіну, у 1870 — Клецку. У 1874, пасьля сьмерці цесьця, Эліяху Файнштайн замяніў яго на пасадзе рабіна Карэлічаў, а праз тры рокі стаў рабінам у Хаславічах.

Пасьля сыходу рабіна Ерухама Пэрэльмана ў Менск пружанскія жыды запрасілі Файнштайна на ягонае месца. З гэтае пары ён атрымаў мянушку «рабі Эля Пружанэр». Застаўся тут рабінам да самае сьмерці, хоць неаднаразова яго запрашалі ў іншыя месты. На час ягонага знаходжаньня на пасадзе пружанскага рабіна прыйшлася эпідэмія халеры на Палесьсі, якая не абмінула і Пружану. Рэб Эліяху прыняў дзейсны ўдзел у дапамозе хворым, наведваў кожнага зь іх асабіста, незалежна ад іхняга веравызнаньня, сам правяраў дзейнасьць камітэтаў дапамогі, бясплатных сталовак і гарбатняў^[1].

Праз пэўны час Пружана была моцна пашкоджаная вялікім пажарам. Пасьля звароту Эліяху Фанштайна да гарадзенскага губэрнатара ў места былі прысланыя будаўнічыя матэрыялы без ўзіманьня звычайнае ў такіх выпадках аплаты транзыту. Дзякуючы гэтаму Пружана стала перавалачнай базай па дастаўцы драўніны, будаўнічых матэрыялаў і фурнітуры ў Заходнім краі і была даволі хутка адбудаваная за зэканомленыя на транзыце грошы^[1].

Памёр 27 цішрэя 1929 ў Пружане.

Большасьць ягоных працаў не была апублікаваная. Пасьля ягонае сьмерці Давід Файгенбаўм выдаў кнігу выбраных твораў свайго цесьця пад назовам «Халіхот Эліяху» (Вільня, 1932).

Сям’я

У 17-гадовым узросьце (1860) Эліяху ажаніўся з Гутай Давідовіч, дачкой гаона, карэліцкага рабіна Іцхока Ехіеля, і два гады пражыў у хаце цесьця, вывучаючы «Шульхан арух». Чатыры іхнія дачкі сталі жонкамі вядомых юдаістаў. Старэйшая, Бадана, выйшла замуж за гаона Мэнахэма Кракаўскага, віленскага рабіна; другая, Пэша, выйшла за Машэ Салавейчыка, бацьку Ёзэфа Дова; трэцяя, Злата, — за Давіда Алеві Файгенбаўма, які стаў наступным рабінам Пружаны; малодшая, Сара Рыўка, — за Эліэзэра Майзэля, унука рабіна Лодзі Эліяху Хаіма.

Усе чатыры сыны вывучалі Тору, аднак абралі сэкулярнае жыцьцё. Старэйшы сын Аарон быў добра вядомым прадпрымальнікам у Екацярынаславе; другі сын Ісахар Доў жыў у Віньніцы і ўдзельнічаў у шматлікіх сыянісцкіх праектах; адзін з сыноў застаўся ў Пружане.

Крыніцы і заўвагі

^ ^а ^б Anna Krakovski. A. Rabbi Elyahu Feinstein (анг.) The last two Rabbis in Pruzana. Volozhin Yeshiva Student’s Portraits. Праверана 22 сакавіка 2012 г.

Папярэднік Ерухам Егуда Ляйб Пэрэльман	Рабіны Пружанаў 1884—1929	Наступнік Давід Файгенбаўм

Вонкавыя спасылкі

Anna Krakovski. The last two Rabbis in Pruzana (анг.)
Deborah G. Glassman. Rabbonim, Rebbes, and Crown Rabbis, of Lyakhovichi (анг.)
Aaron Rakeffet-Rothkoff, Joseph Epstein. The Rav: the world of Rabbi Joseph B. Soloveitchik (анг.)
Rabbi Nissan Waxman. My town (анг.)
Pruzhany (анг.) // Jewish Encyclopedia
Халіхот Эліяху

[krakovski-1] а ^б Anna Krakovski. A. Rabbi Elyahu Feinstein (анг.) The last two Rabbis in Pruzana. Volozhin Yeshiva Student’s Portraits. Праверана 22 сакавіка 2012 г.

[1]