Эдвард Катлубай
Эдвард Катлубай | |
| Дата нараджэньня | 1822 |
|---|---|
| Месца нараджэньня | |
| Дата сьмерці | 1879 |
| Месца сьмерці | |
| Занятак | гісторык, інжынэр |
| Навуковая сфэра | гісторыя[1] і вайсковая гісторыя[d][1] |
Эдвард Катлубай (па-польску: Edward Kotłubaj нар. 1822 г. у Вільні, памёр у лютым 1879 г. у Пецярбургу) — польскі гісторык і інжынэр.
Жыцьцяпіс
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Паходзіў з памешчыцкай сям’і татарскага паходжаньня, сын Міхала, уладальніка маёнткаў у Троцкім павеце. Вучыўся ў Пецярбургу. З 1844 годзе вёў гістарычныя дасьледаваньні ў Нясьвіжы, дзе меў доступ да архіва і збораў жывапісу.
У 1857 годзе выдаў зборнік копій партрэтаў (у выглядзе дрэварытаў) з камэнтарамі «Нясьвіская галерэя фамільных партрэтаў Радзівілаў» (па-польску: Galeria Nieświeżska portretów Radziwiłłowskich). На аснове раней невядомых зыходных матэрыялаў ён апрацаваў, сярод іншага: «Адсячэньне Смаленску» (па-польску: Odsiecz Smoleńska i pokòj polanowski) (1858) і біяграфію «Жыцьцё Януша Радзівіла» (па-польску: Życie Janusza Radziwiłła) (1859), у якой ён паспрабаваў рэабілітаваць магната.
Пакінуў у рукапісе «Ваенную гісторыю Польшчы» — адзін з першых зборнікаў, прысьвечаных гэтай тэме (у трох тамах). Лічыцца адным з заснавальнікаў польскай вайсковай гістарыяграфіі (разам з Тадэвушам Корзонам, Канстанцінам Гурскім, Фэрдынандам Кудэлкам).
Быў чальцом Гэральдычнай акадэміі ў Пізе і Археалягічнага таварыства ў Львове.
Падчас нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў Эдвард Катлубай падтрымліваў паўстанцкія атрады. З прычыны гэтага, пасьля падаўленьня паўстаньня, У Катлубаеў было канфіскавана другое, якое належыць ім маёнтак у Троцкім павеце — Курылішкі.
Вымушаны быў працаваць інжынэрам. У 1863 годзе прымаў удзел у пабудове Пуцілаўскай чыгункі.
Ад шлюбу з Тэадорай, народжанай Лемяшэўскай, меў сына Гэнрыка, вэтэрынара і рэдактара сельскагаспадарчых часопісаў.
Памёр Эдвард Катлубай ад сухотаў у Пецярбургу зімой 1879 году, пахаваны ў Вільні. Многія свае матэрыялы ён завяшчаў пасьля сьмерці Кракаўскай Акадэміі.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Słownik historyków polskich (pod redakcją Marii Prosińskiej-Jackl), Wiedza Powszechna, Warszawa 1994
- Aleksander Śnieżko, Edward Kotłubaj, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XIV, 1968—1969
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Публікацыі Эдварда Катлубая ў бібліятэцы Polona
- Працы ў FBC