Царква Нараджэньня Божай Маці (Лыскаў)

Славутасьць
Царква Нараджэньня Божай Маці

Краіна	Беларусь
вёска	Лыскава
Каардынаты	52°51′13″ пн. ш. 24°36′55″ у. д. / 52.85361° пн. ш. 24.61528° у. д. / 52.85361; 24.61528Каардынаты: 52°51′13″ пн. ш. 24°36′55″ у. д. / 52.85361° пн. ш. 24.61528° у. д. / 52.85361; 24.61528
Канфэсія	праваслаўе
Эпархія	Берасьцейская
Тып будынка	царква
Архітэктурны стыль	«закапанскі»
Аўтар праекту	Станіслаў Пятроўскі
Дата заснаваньня	1933
Будаваньне	1930—1933 гады
Апошні плябан	Аляксандар Багдановіч^[1]
Статус	ахоўваецца дзяржавай
Стан	дзейная
Царква Нараджэньня Божай Маці на мапе Беларусі Царква Нараджэньня Божай Маці
Царква Нараджэньня Божай Маці на Вікісховішчы

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Нараджэньня Божай Маці.

Царква́ Нараджэ́ньня Бо́жай Ма́ці — праваслаўная царква ў Лыскаве Берасьцейскае япархіі, збудаваная ў 1933 року. Помнік народнага дойлідзтва ў «закапанскім» стылі.

Мінуўшчына

Пад 1859 рокам згадваецца лыскаўская праваслаўная царква, збудаваная ў 1725 року. У 1892—1893 роках яна была разабраная з прычыны састарэласьці і адсутнасьці сродкаў для рамонту, а царкоўны рыштунак перанесены ў былы рыма-каталіцкі касьцёл, які ў 1880 року выгарэў пасьля ўдару маланкі. Гэты касьцёл быў адноўлены ў 80-я, аднак ужо як праваслаўная царква. 11 сьнежня 1886 року яна была асьвечаная ў імя нараджэньня Найсьвяцейшае Багародзіцы.

За часам Першай сусьветнай вайны немцы выкарыстоўвалі царкву сьпярша як шпіталь, а пасьля — як склад зерня. У 1921, за палякамі, царква была разабраная. Да 1933 року набажэнствы ладзіліся ў капліцы на могілках.

У 1925 у Лыскаў быў прызначаны новы праваслаўны сьвятар Пётар Радкевіч, які дабіўся ва ўладаў дазволу на пабудову новае царквы на старым месцы. Узьвядзеньне адбывалася ў 1930—1933 роках праваслаўнымі жыхарамі паводле праекту Станіслава Пятроўскага зь Беластоку. Пабудова каштавала 40 тысячаў злотых, стыль характарызуецца як «закапанскі»^[2] або «бяшчадзкі»^[3]^[4].

8 кастрычніка 1933 року царква была асьвечаная архіяпіскапам Гарадзенскім і Наваградзкім Алексіем (Грамадзкім). На цырымоніі прысутнічалі намесьнік ваўкавыскага старосты, уладальнік маёнтку Адамкова Быхавец, мясцовыя грамадзкія дзеячы. Іканастас быў узяты са старога каменнага храму, разабранага ў 1921 року за палякамі.

Архітэктура

Царква — помнік народнага драўлянага дойлідзтва, пабудаваная пад уплывам храмавай архітэктуры Закарпацьця і стылю мадэрн.

Даўжыня будынку — 21 мэтар, шырыня — 12 м, вышыня — 22 м. Царква пабудаваная з сасновага брусу.

Кампазыцыя крыжова-купальная. На захадзе да асноўнага кубападобнага аб’ёму прымыкае трохярусная званіца, на ўсходзе — простакутная апсіда з бакавымі рызьніцамі. Асноўны зруб накрыты чатырохскатным дахам, на якім васьмігранны сьветлавы барабан з купалам-цыбулінай, завершаным ліхтаром з макаўкай.

Пірамідальная чацьвярыковая званіца таксама завершаная купалам-цыбулінай. Асноўныя праёмы ромбападобныя ў барабане і стрэлападобныя ў асноўным аб’ёме.

Крыніцы і заўвагі

^ «Брестская епархия». Пружанское благочиние (рас.) Православие.By Праверана 12 ліпеня 2012 г.
^ Па паўднёвай Ваўкавышчыне Вандроўкі. ГА «Беларускае дабраахвотнае таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры» (2 красавіка 2011). Праверана 12 ліпеня 2012 г.
^ Witold Karpyza. Łysków // Ziemia Wołkowyska. — Lębork: 2005 Т. 2.
^ У дадзеным выпадку вядзецца пра невялічкія драўляныя цэрквы, пакрытыя драўлянымі цёсанымі пліткамі.

Вонкавыя спасылкі

Царква Нараджэньня Божай Маці, Radzima.org
Царква Нараджэньня Багародзіцы (рас.) на «Глобусе Беларусі»
Праваслаўе.By (рас.)

[1] «Брестская епархия». Пружанское благочиние (рас.) Православие.By Праверана 12 ліпеня 2012 г.

[2] Па паўднёвай Ваўкавышчыне Вандроўкі. ГА «Беларускае дабраахвотнае таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры» (2 красавіка 2011). Праверана 12 ліпеня 2012 г.

[3] Witold Karpyza. Łysków // Ziemia Wołkowyska. — Lębork: 2005 Т. 2.

[4] У дадзеным выпадку вядзецца пра невялічкія драўляныя цэрквы, пакрытыя драўлянымі цёсанымі пліткамі.

[1]

[2]

[3]

[4]