Фёдар Янкоўскі
- Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Янкоўскі.
Фёдар Янкоўскі лац. Fiodar Jankoŭski | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Нарадзіўся | 21 верасьня 1918
|
Памёр | 13 лістапада 1989 |
Пахаваны | |
Літаратурная дзейнасьць | |
Род дзейнасьці | мовазнаўца, пісьменьнік, філёляг |
Кірунак | мовазнаўства, проза |
Мова | расейская мова[2] і беларуская мова[2] |
Дэбют | нарыс у часопісе «Работніца і калгасьніца Беларусі» (1936) |
Узнагароды |
Фёдар Янкоўскі (21 верасьня 1918, вёска Клетнае, цяпер Глускі раён Магілёўскай вобласьці — 13 лістапада 1989) — беларускі мовазнавец і пісьменьнік. Доктар філялягічных навук, прафэсар (1983).
Біяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Нарадзіўся ў сялянскай сям’і. У 1936 годзе скончыў Рагачоўскі пэдагагічны тэхнікум. Працаваў настаўнікам Буцавіцкай школы Менскага раёну. Скончыў завочна Менскі настаўніцкі інстытут у 1939 годзе, філялягічны факультэт Гарадзенскага пэдагагічнага інстытуту ў 1948 годзе, асьпірантуру пры Менскім пэдагагічным інстытуце. Удзельнік савецка-фінскай (1940) і нямецка-савецкай войнаў.
Пасьля вызваленьня Беларусі працаваў адказным сакратаром рэдакцыі глускай раённай газэты «Сацыялістычная вёска», настаўнікам у сярэдняй школе, выкладнікам беларускай мовы, загаднікам катэдры беларускага мовазнаўства Менскага пэдагагічнага інстытуту. З 1983 — прафэсар катэдры беларускага мовазнаўства.
Сябар Саюзу беларускіх пісьменьнікаў з 1968 году. Складальнік зборнікаў крылатых словаў і афарызмаў, прыказак і прымавак, параўнаньняў, фразэалягізмаў. Заслужаны дзеяч навукі Беларусі 1972. Узнагароджаны ордэнамі Айчыйнай вайны І ступені, Чырвонай Зоркі, «Знак Пашаны», мэдалямі.
У ягоны гонар названая вуліца ў Менску.
Творчасьць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дэбютаваў у рэспубліканскім друку нарысам у 1936 (часопіс «Работніца і калгасьніца Беларусі»).
Проза
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Абразкі (1975)
- Прыпыніся на часінку (1979)
- І за гарою пакланюся (1982)
- Радасць і боль (1984)
- З нялёгкіх дарог (1988)
Навуковыя працы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Дыялектны слоўнік (вып. 1—3, 1959—1970)
- Беларускае літаратурнае вымаўленне (1960)
- Пытанні культуры мовы (1961)
- Вусная мова і выразнае чытанне (з У. Калесьнікам, 1962)
- Роднае слова (1967, 2-е выданне ў 1972, 3-е пад назвай «Беларуская мова» ў 1978)
- Беларуская фразеалогія (1968, 1981)
- Беларускія народныя параўнанні (1973)
- Гістарычная граматыка беларускай мовы (ч. I — 1974, ч. II — 1977)
- Сучасная беларуская мова (1984),
- Само слова гаворыць (1986).
- Фразеалагічны слоўнік (з Н. Гаўрош і Я. Лепешавым, 1973). Складальнік зборнікаў крылатых слоў
- З беларускіх літаратурных крыніц (1960)
- Беларускія народныя прыказкі, прымаўкі (1957)
- Беларускія прыказкі, прымаўкі, фразеалагізмы (1962)
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Deutsche Nationalbibliothek Record #1055795944 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
- ^ а б Jankoŭskì, Fedar Mìchajlavìč // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Янкоўскі Фёдар // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. ISBN 5-340-00709-X.
- Нарадзіліся 21 верасьня
- Нарадзіліся ў 1918 годзе
- Нарадзіліся ў Бабруйскім павеце
- Памерлі 13 лістапада
- Памерлі ў 1989 годзе
- Памерлі ў Менску
- Пахаваныя на Ўсходніх могілках Менску
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны I ступені
- Кавалеры ордэна Чырвонай Зоркі
- Заслужаныя дзеячы навукі БССР
- Ляўрэаты Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь
- Нарадзіліся ў Глускім раёне
- Выпускнікі Беларускага дзяржаўнага пэдагагічнага ўнівэрсытэту
- Выпускнікі Гарадзенскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту
- Беларусісты
- Беларускія мовазнаўцы
- Беларускія літаратары
- Удзельнікі нямецка-савецкай вайны
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны
- Кавалеры ордэна «Знак Пашаны»
- Сябры Саюзу беларускіх пісьменьнікаў
- Дактары філялягічных навук