Аляксандар II: розьніца паміж вэрсіямі
выпраўленьне спасылак, артаграфія |
афармленьне |
||
Радок 6: | Радок 6: | ||
|Пасада = 12-ы [[Сьпіс расейскіх імпэратараў|імпэратар усерасейскі]] |
|Пасада = 12-ы [[Сьпіс расейскіх імпэратараў|імпэратар усерасейскі]] |
||
|Сьцяг = |
|Сьцяг = |
||
|Герб = [[Файл:Lesser_Coat_of_Arms_of_Russian_Empire.svg| |
|Герб = [[Файл:Lesser_Coat_of_Arms_of_Russian_Empire.svg|25пкс]] |
||
|Пачатак тэрміну = |
|Пачатак тэрміну = {{Дата ў старым стылі|2 сакавіка|1855|18 лютага}} |
||
|Канец тэрміну = {{Дата ў старым стылі| |
|Канец тэрміну = {{Дата ў старым стылі|13 сакавіка|1881|1 сакавіка}} |
||
|Каранацыя =26 |
|Каранацыя = 26 жніўня 1856 |
||
|Рэгент = |
|Рэгент = |
||
|Сукіраўнік = |
|Сукіраўнік = |
||
Радок 15: | Радок 15: | ||
|Наступнік = [[Аляксандар III Раманаў]] |
|Наступнік = [[Аляксандар III Раманаў]] |
||
|Пасада2 = Кароль |
|Пасада2 = Кароль польскі |
||
|Сьцяг2 = |
|Сьцяг2 = |
||
|Герб2 = |
|Герб2 = |
||
|Пачатак тэрміну2 = |
|Пачатак тэрміну2 = {{Дата ў старым стылі|2 сакавіка|1855|18 лютага}} |
||
|Канец тэрміну2 = 13 |
|Канец тэрміну2 = {{Дата ў старым стылі|13 сакавіка|1881|1 сакавіка}} |
||
|Каранацыя2 = |
|Каранацыя2 = |
||
|Рэгент2 = |
|Рэгент2 = |
||
Радок 29: | Радок 29: | ||
|Сьцяг3 = |
|Сьцяг3 = |
||
|Герб4 = |
|Герб4 = |
||
|Пачатак тэрміну3 = |
|Пачатак тэрміну3 = {{Дата ў старым стылі|2 сакавіка|1855|18 лютага}} |
||
|Канец тэрміну3 = 13 |
|Канец тэрміну3 = {{Дата ў старым стылі|13 сакавіка|1881|1 сакавіка}} |
||
|Каранацыя3 = |
|Каранацыя3 = |
||
|Рэгент3 = |
|Рэгент3 = |
||
Радок 38: | Радок 38: | ||
|Імя пры нараджэньні = |
|Імя пры нараджэньні = |
||
|Дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|29|4|1818 |
|Дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|29|4|1818}} |
||
|Месца нараджэньня = [[Масква]] |
|Месца нараджэньня = [[Масква]] |
||
|Дата сьмерці = {{Памёр|13|3|1881|1|3}} |
|Дата сьмерці = {{Памёр|13|3|1881|1|3|гадоў=62}} |
||
|Месца сьмерці = [[Санкт-Пецярбург]] |
|Месца сьмерці = [[Санкт-Пецярбург]] |
||
|Дата пахаваньня = |
|Дата пахаваньня = |
||
Радок 50: | Радок 50: | ||
|Каралеўскі дэвіз = |
|Каралеўскі дэвіз = |
||
|Муж = |
|Муж = |
||
|Жонка = 1. Марыя Аляксандраўна<br />2.Кацярына Даўгарукая |
|Жонка = 1. Марыя Аляксандраўна<br />2. Кацярына Даўгарукая |
||
|Жонкі = |
|Жонкі = |
||
|Бацька = Мікалай I |
|Бацька = Мікалай I |
||
|Маці = Аляксандра Фёдараўна, жонка Мікалая I (Шарлота Пруская) |
|Маці = Аляксандра Фёдараўна, жонка Мікалая I (Шарлота Пруская) |
||
|Узнагароды = {{Блёк узнагародаў|{{Ордэн Сьвятога |
|Узнагароды = {{Блёк узнагародаў|{{Ордэн Сьвятога Андрэя Першазванага}}|{{Ордэн Сьвятога Ўладзімера}}}} |
||
|Подпіс = |
|Подпіс = |
||
|Памер подпісу = |
|Памер подпісу = |
||
Радок 61: | Радок 61: | ||
'''Аляксандар II Мікалаевіч''' (29 (17) красавіка 1818, [[Масква]] — 13 (1) сакавіка 1881, [[Санкт-Пецярбург]]) — расейскі імпэратар (1855—1881), цар польскі, вялікі князь фінляндзкі з роду [[Раманавы]]х. 19 лютага 1861 году адмяніў [[прыгоннае права]]. |
'''Аляксандар II Мікалаевіч''' (29 (17) красавіка 1818, [[Масква]] — 13 (1) сакавіка 1881, [[Санкт-Пецярбург]]) — расейскі імпэратар (1855—1881), цар польскі, вялікі князь фінляндзкі з роду [[Раманавы]]х. 19 лютага 1861 году адмяніў [[прыгоннае права]]. |
||
Будучы імпэратар выхоўваўся пад кіраўніцтвам генэралаў ды паэта [[Васіль Жукоўскі|Васіля Жукоўскага]]. У 1837 годзе пасьля пасьпяховай здачы іспытаў Аляксандар скончыў адукацыю. Каб на свае вочы паглядзець на становішча ў імпэрыі ён накіраваўся па 29 губэрнях ад Заходняй Сыбіры да Каўказу. Ён быў першым пераемніка трону, які наведаў Сыбір. Увесну наступнага году ён накіраваўся за мяжу, наведаў Швэцыю, Данію, Нідэрлянды, Ангельшчыну, Прусію, Сардзінію, Нэапаль ды іншыя краіны. За мяжой ён не толькі пазнаёміўся з іншаземнымі парадкамі, але і сустрэў сваю будучую жонку — Марыю Гесэн-Дармштацкую, зь якой абвянчаўся ўвесну 1841 году. Аляксандар II стаў імпэратарам Расейскім пасьля сьмерці свайго бацькі ў 1855 годзе. Ужо ў якасьці імпэратара Аляксандар II стаў сьведкам паражкі сваёй краіны ў Крымскай вайне, падзеньня [[Севастопаль| |
Будучы імпэратар выхоўваўся пад кіраўніцтвам генэралаў ды паэта [[Васіль Жукоўскі|Васіля Жукоўскага]]. У 1837 годзе пасьля пасьпяховай здачы іспытаў Аляксандар скончыў адукацыю. Каб на свае вочы паглядзець на становішча ў імпэрыі ён накіраваўся па 29 губэрнях ад Заходняй Сыбіры да Каўказу. Ён быў першым пераемніка трону, які наведаў Сыбір. Увесну наступнага году ён накіраваўся за мяжу, наведаў Швэцыю, Данію, Нідэрлянды, Ангельшчыну, Прусію, Сардзінію, Нэапаль ды іншыя краіны. За мяжой ён не толькі пазнаёміўся з іншаземнымі парадкамі, але і сустрэў сваю будучую жонку — Марыю Гесэн-Дармштацкую, зь якой абвянчаўся ўвесну 1841 году. Аляксандар II стаў імпэратарам Расейскім пасьля сьмерці свайго бацькі ў 1855 годзе. Ужо ў якасьці імпэратара Аляксандар II стаў сьведкам паражкі сваёй краіны ў Крымскай вайне, падзеньня [[Севастопаль|Севастопалю]]. Мірныя перамовы правёў ягоны адданы чыноўнік Аляксандар Гарчакоў. Краіна была спустошаная пасьля вайны. Павялічыліся маштабы карупцыі і хабарніцтва. Аляксандар II вырашыў правесьці шырокія дзяржаўныя ды грамадзкія рэформы. Самай важнай была [[адмена прыгоннага права]]. Пасьля некалькіх год падрыхтоўкі ў 1861 годзе быў выдадзены Маніфэст, згодна якога паны больш не мелі права ўласнасьці на сялян, не маглі караць іх. Самі сяляне цяпер атрымлівалі асабістую свабоду, маглі набываць зямлю ва ўласнасьць. Практычна адмена прыгоннага права расьцягнулася на гады, дзяржаве ды панам яна была карысная, бо апошнія атрымлівалі грашовую кампэнсацыю. Сяляне павінны былі выкупіць зямлю, якую дзяржава прадавала ім у крэдыт пад вялікія працэнты. |
||
Палітыка Аляксандра II у дачыненьні да губэрняў, якія раней уваходзілі ў Рэч Паспалітую, была больш лібэральнай, чым у ягонага папярэдніка Мікалая I. 26 жніўня 1856 Аляксандар II падпісаў Маніфэст, згодна якога удзельніка [[Паўстаньне дзекабрыстаў|паўстаньня дзекабрыстаў]] дазвалялася вярнуцца з сыбірскай ссылкі. У 1856 годзе ён адмяніў тут ваеннае становішча, а ў траўні гэтага году аб’явіў амністыю эмігрантам, якія ўдзельнічалі ў [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|паўстаньні 1830—1831 гадоў]], а ў верасьні памілаваў большую частку сасланых у Сыбір. 28 сьнежня 1857 Аляксандар II падпісаў загад пра пабудову першай чыгуначнай сеткі ў Расеі, 11 красавіка прыняты [[Герб Расейскай імпэрыі|Дзяржаўны герб Расейскай імпэрыі]]. У 1858 годзе праведзеная паштовая рэформа, выпушчаная першая расейская паштовая парка. Зацьверджаны Дзяржаўны чорна-жоўта-белы сьцяг. У 1863 годзе ў Царстве Польскім пачалася [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньне]], якое было жорстка задушанае ў наступным годзе. Кіраўнікі паўстаньня [[Рамуальд Траўгут]], Р.Краеўскі, Р.Жулінскі ды іншыя былі павешаныя ў Варшаўскай цэнтралі. У 1867 годзе Аляксандар II прадаў [[Аляска (штат)|Аляску]] [[Злучаныя Штаты Амэрыкі|Злучаным Штатам Амэрыкі]] за 7 мільёнаў тагачасных даляраў (што адпавядае прыкладна $200 млн). Галоўнай прычынай гэтага дзеяньня былі цяжкасьці ў абароне Аляскі ад Вялікай Брытаніі ды Канады. |
Палітыка Аляксандра II у дачыненьні да губэрняў, якія раней уваходзілі ў Рэч Паспалітую, была больш лібэральнай, чым у ягонага папярэдніка Мікалая I. 26 жніўня 1856 Аляксандар II падпісаў Маніфэст, згодна якога удзельніка [[Паўстаньне дзекабрыстаў|паўстаньня дзекабрыстаў]] дазвалялася вярнуцца з сыбірскай ссылкі. У 1856 годзе ён адмяніў тут ваеннае становішча, а ў траўні гэтага году аб’явіў амністыю эмігрантам, якія ўдзельнічалі ў [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|паўстаньні 1830—1831 гадоў]], а ў верасьні памілаваў большую частку сасланых у Сыбір. 28 сьнежня 1857 году Аляксандар II падпісаў загад пра пабудову першай чыгуначнай сеткі ў Расеі, 11 красавіка прыняты [[Герб Расейскай імпэрыі|Дзяржаўны герб Расейскай імпэрыі]]. У 1858 годзе праведзеная паштовая рэформа, выпушчаная першая расейская паштовая парка. Зацьверджаны Дзяржаўны чорна-жоўта-белы сьцяг. У 1863 годзе ў Царстве Польскім пачалася [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньне]], якое было жорстка задушанае ў наступным годзе. Кіраўнікі паўстаньня [[Рамуальд Траўгут]], Р. Краеўскі, Р. Жулінскі ды іншыя былі павешаныя ў Варшаўскай цэнтралі. У 1867 годзе Аляксандар II прадаў [[Аляска (штат)|Аляску]] [[Злучаныя Штаты Амэрыкі|Злучаным Штатам Амэрыкі]] за 7 мільёнаў тагачасных даляраў (што адпавядае прыкладна $200 млн). Галоўнай прычынай гэтага дзеяньня былі цяжкасьці ў абароне Аляскі ад Вялікай Брытаніі ды Канады. |
||
{{Дата|13|3|1881|1|3}} быў сьмяротна паранены ў выніку выбуху бомбы, якую кінуў [[Ігнат Грынявіцкі]]. На месцы сьмяротнага раненьня пазьней быў збудаваны [[Сабор Уваскрашэньня Хрыстова (Санкт-Пецярбург)|Сабор Уваскрашэньня Хрыстова]], таксама вядомы як Спас на Крыві. |
{{Дата|13|3|1881|1|3}} быў сьмяротна паранены ў выніку выбуху бомбы, якую кінуў [[Ігнат Грынявіцкі]]. На месцы сьмяротнага раненьня пазьней быў збудаваны [[Сабор Уваскрашэньня Хрыстова (Санкт-Пецярбург)|Сабор Уваскрашэньня Хрыстова]], таксама вядомы як Спас на Крыві. |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* {{Літаратура/ЭГБ|1к}} |
* {{Літаратура/ЭГБ|1к}} |
||
* Пчелов Е. В., Чумаков В. Т. Правители России от Юрия Долгорукого до наших дней. — 3-е изд., испр. и доп. — М.: |
* Пчелов Е. В., Чумаков В. Т. Правители России от Юрия Долгорукого до наших дней. — 3-е изд., испр. и доп. — М.: «Грантъ», 1999. — 280 с {{ISBN|5-89135-090-4}} 5000 экз. |
||
* Российская корона : князья, цари, императоры : [иллюстрированная энциклопедия / М. Анашкевич и др.]. — Москва : Ридерз Дайджест, 2009. — 319 с 41500 экз. ISBN |
* Российская корона : князья, цари, императоры : [иллюстрированная энциклопедия / М. Анашкевич и др.]. — Москва : Ридерз Дайджест, 2009. — 319 с 41500 экз. {{ISBN|978-5-89355-330-7}}.{{ref-ru}} |
||
== Вонкавыя спасылкі == |
|||
{{Commons}} |
|||
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Маскве]] |
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Маскве]] |
Вэрсія ад 12:31, 30 студзеня 2017
Аляксандар II | ||||
12-ы імпэратар усерасейскі | ||||
---|---|---|---|---|
Каранацыя | 26 жніўня 1856 | |||
Папярэднік | Мікалай I | |||
Наступнік | Аляксандар III Раманаў | |||
Кароль польскі | ||||
Папярэднік | Мікалай I | |||
Наступнік | Аляксандар III Раманаў | |||
Вялікі князь Фінляндыі | ||||
Папярэднік | Мікалай I | |||
Наступнік | Аляксандар III Раманаў | |||
Асабістыя зьвесткі | ||||
Нарадзіўся | 29 красавіка 1818, Масква | |||
Памёр | 1 сакавіка (13 сакавіка) 1881 (62 гады), Санкт-Пецярбург | |||
Дынастыя | Раманавы | |||
Жонка |
1. Марыя Аляксандраўна 2. Кацярына Даўгарукая | |||
Бацька | Мікалай I | |||
Маці | Аляксандра Фёдараўна, жонка Мікалая I (Шарлота Пруская) | |||
Узнагароды |
| |||
Подпіс |
Аляксандар II Мікалаевіч (29 (17) красавіка 1818, Масква — 13 (1) сакавіка 1881, Санкт-Пецярбург) — расейскі імпэратар (1855—1881), цар польскі, вялікі князь фінляндзкі з роду Раманавых. 19 лютага 1861 году адмяніў прыгоннае права.
Будучы імпэратар выхоўваўся пад кіраўніцтвам генэралаў ды паэта Васіля Жукоўскага. У 1837 годзе пасьля пасьпяховай здачы іспытаў Аляксандар скончыў адукацыю. Каб на свае вочы паглядзець на становішча ў імпэрыі ён накіраваўся па 29 губэрнях ад Заходняй Сыбіры да Каўказу. Ён быў першым пераемніка трону, які наведаў Сыбір. Увесну наступнага году ён накіраваўся за мяжу, наведаў Швэцыю, Данію, Нідэрлянды, Ангельшчыну, Прусію, Сардзінію, Нэапаль ды іншыя краіны. За мяжой ён не толькі пазнаёміўся з іншаземнымі парадкамі, але і сустрэў сваю будучую жонку — Марыю Гесэн-Дармштацкую, зь якой абвянчаўся ўвесну 1841 году. Аляксандар II стаў імпэратарам Расейскім пасьля сьмерці свайго бацькі ў 1855 годзе. Ужо ў якасьці імпэратара Аляксандар II стаў сьведкам паражкі сваёй краіны ў Крымскай вайне, падзеньня Севастопалю. Мірныя перамовы правёў ягоны адданы чыноўнік Аляксандар Гарчакоў. Краіна была спустошаная пасьля вайны. Павялічыліся маштабы карупцыі і хабарніцтва. Аляксандар II вырашыў правесьці шырокія дзяржаўныя ды грамадзкія рэформы. Самай важнай была адмена прыгоннага права. Пасьля некалькіх год падрыхтоўкі ў 1861 годзе быў выдадзены Маніфэст, згодна якога паны больш не мелі права ўласнасьці на сялян, не маглі караць іх. Самі сяляне цяпер атрымлівалі асабістую свабоду, маглі набываць зямлю ва ўласнасьць. Практычна адмена прыгоннага права расьцягнулася на гады, дзяржаве ды панам яна была карысная, бо апошнія атрымлівалі грашовую кампэнсацыю. Сяляне павінны былі выкупіць зямлю, якую дзяржава прадавала ім у крэдыт пад вялікія працэнты.
Палітыка Аляксандра II у дачыненьні да губэрняў, якія раней уваходзілі ў Рэч Паспалітую, была больш лібэральнай, чым у ягонага папярэдніка Мікалая I. 26 жніўня 1856 Аляксандар II падпісаў Маніфэст, згодна якога удзельніка паўстаньня дзекабрыстаў дазвалялася вярнуцца з сыбірскай ссылкі. У 1856 годзе ён адмяніў тут ваеннае становішча, а ў траўні гэтага году аб’явіў амністыю эмігрантам, якія ўдзельнічалі ў паўстаньні 1830—1831 гадоў, а ў верасьні памілаваў большую частку сасланых у Сыбір. 28 сьнежня 1857 году Аляксандар II падпісаў загад пра пабудову першай чыгуначнай сеткі ў Расеі, 11 красавіка прыняты Дзяржаўны герб Расейскай імпэрыі. У 1858 годзе праведзеная паштовая рэформа, выпушчаная першая расейская паштовая парка. Зацьверджаны Дзяржаўны чорна-жоўта-белы сьцяг. У 1863 годзе ў Царстве Польскім пачалася паўстаньне, якое было жорстка задушанае ў наступным годзе. Кіраўнікі паўстаньня Рамуальд Траўгут, Р. Краеўскі, Р. Жулінскі ды іншыя былі павешаныя ў Варшаўскай цэнтралі. У 1867 годзе Аляксандар II прадаў Аляску Злучаным Штатам Амэрыкі за 7 мільёнаў тагачасных даляраў (што адпавядае прыкладна $200 млн). Галоўнай прычынай гэтага дзеяньня былі цяжкасьці ў абароне Аляскі ад Вялікай Брытаніі ды Канады. 13 сакавіка 1881 быў сьмяротна паранены ў выніку выбуху бомбы, якую кінуў Ігнат Грынявіцкі. На месцы сьмяротнага раненьня пазьней быў збудаваны Сабор Уваскрашэньня Хрыстова, таксама вядомы як Спас на Крыві.
Літаратура
- ЭГБ. — Мн.: 1993 Т. 1.
- Пчелов Е. В., Чумаков В. Т. Правители России от Юрия Долгорукого до наших дней. — 3-е изд., испр. и доп. — М.: «Грантъ», 1999. — 280 с ISBN 5-89135-090-4 5000 экз.
- Российская корона : князья, цари, императоры : [иллюстрированная энциклопедия / М. Анашкевич и др.]. — Москва : Ридерз Дайджест, 2009. — 319 с 41500 экз. ISBN 978-5-89355-330-7. (рас.)
Вонкавыя спасылкі
Аляксандар II — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- ^ а б Александр II (рас.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 402—411.
- ^ а б в г д е Deutsche Nationalbibliothek Record #118501860 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
- Нарадзіліся 29 красавіка
- Нарадзіліся ў 1818 годзе
- Памерлі 13 сакавіка
- Памерлі ў 1881 годзе
- Кавалеры ордэна Сьвятога апостала Андрэя Першазваннага
- Кавалеры ордэна Сьвятога Ўладзімера
- Нарадзіліся ў Маскве
- Імпэратары Расеі
- Узнагароджаныя ордэнам Белага арла
- Кавалеры Ордэна Залатога руна
- Забітыя Раманавы
- Забітыя манархі
- Памерлі ў Санкт-Пецярбургу