Перайсьці да зьместу

Прэзыдэнт Рэспублікі Сэрбскай Краіны

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
(Перанакіравана з «Прэзыдэнт РСК»)
Дзяржаўная пасада
Прэзыдэнт Рэспублікі Сэрбскай Краіны
па-сэрбску: Предсједник Републике Српске Крајине

Герб Рэспублікі Сэрбскай Краіны
Узначальвае РСК
Афіцыйная рэзыдэнцыя Кнін
Тэрмін паўнамоцтваў 5 рокаў
Папярэдняя пасада Старшыня Сэрбскага нацыянальнага веча
Пасада зьявілася 19 сьнежня 1991 року
Першы на пасадзе Мілан Бабіч
Апошні на пасадзе Мілан Мартыч
Замяніўшая пасада Старшыня ўраду Рэспублікі Сэрбскай Краіны ў выгнаньні
Пасада скасаваная 7 жніўня 1995 року

Прэзыдэ́нт Рэспу́блікі Сэ́рбскае Кра́іны (па-сэрбску: Предсједник Републике Српске Крајине / Predsjednik Republike Sprske Krajine)— кіраўнік дзяржавы, выступае ад імя Рэспублікі Сэрбскае Краіны ў адносінах зь іншымі дзяржавамі і міжнароднымі арґанізацыямі.

У адпаведнасьці з артыкулам 81 Канстытуцыі Рэспублікі Сэрбскае Краіна, Прэзыдэнт Рэспублікі Сэрбскае Краіна абіраўся грамадзянамі Сэрбскае Краіны на ґрунце ўсеагульнага, роўнага й прамога выбарчага права шляхам тайнага галасаваньня тэрмінам на пяць рокаў. Адна й тая ж асоба ня можа быць абраная Прэзыдэнтам Рэспублікі Сэрбскае Краіны больш ніж на два тэрміны запар. Новаабраны Прэзыдэнт Рэспублікі Сэрбскае Краіны ўступае ў пасаду не пазьней, ніж праз 30 дзён пасьля афіцыйнага абвяшчэньня вынікаў выбараў.

Прысяга Прэзыдэнта Рэспублікі Сэрбскае Краіны

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Заклињем се да ћу све своје снаге посветити очувању суверености цјелине територије Републике Српске Крајине, остваривању националних интереса српског народа, људских и грађанских слобода и права, поштовању и одбрани Устава и закона, очувању мира и благостања српског народа и свих грађана и да ћу савјесно и одговорно испуњавати све своје дужности.

Паўнамоцтвы Прэзыдэнта Рэспублікі Сэрбскае Краіны

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У вобласьці нацыянальнае бясьпекі й абароны:

  • Прэзыдэнт па пасадзе ё Вярхоўным Галоўнакамандоўцам Узброеных Сілаў Рэспублікі Сэрбскае Краіны, як у ваенны, так і ў мірны час у адпаведнасьці з Канстытуцыяю Рэспублікі Сэрбскае Краіны і рашэньнямі Вышэйшае рады абароны пад старшынствам Вярхоўнае рады абароны, і ажыцьцяўляў кіраўніцтва ў сфэры нацыянальнае бясьпекі й абароны дзяржавы[1].

Іншыя паўнамоцтвы:

  • зьдзяйсьняе памілаваньне[2];

Прэзыдэнты Рэспублікі Сэрбскае Краіны

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Імя
(нар-пом)
Партрэт Паступіў на пасаду Пакінуў пасаду Партыя
1 Мілан Бабіч
(1956—2006)
19 сьнежня 1991 16 лютага 1992 Сэрбская дэмакратычная партыя
- Міле Паспаль[a]
(1953)
16 лютага 1992 26 лютага 1992 Сэрбская дэмакратычная партыя
2 Горан Хаджыч
(1958—2016)
26 лютага 1992 12 сьнежня 1993 Сэрбская дэмакратычная партыя
- Мілан Бабіч[b]
(1956—2006)
12 сьнежня 1993 12 лютага 1994 Сэрбская дэмакратычная партыя
3 Мілан Мартыч
(1956)
25 студзеня 1994 7 жніўня 1995 Сэрбская партыя сацыялістаў

Усе яны абвінавачаныя Гааґскім трыбуналам. Мілан Бабіч прызнаў віну і быў засуджаны да 13 рокаў зьняволеньня, але зьдзейсьніў самагубства ў 2006 годзе[3]. Мілан Мартыч быў прысуджаны да 35 рокаў зьняволеньня і адбывае тэрмін у Тарту, Эстоніі. Пасьля арышту колішняга камандзіра фармаваньняў басьнійскіх сэрбаў Стояна Жупляніна 11 чэрвеня 2008 року, арышту колішняга палітычнага лідэра басьнійскіх сэрбаў Радавана Караджыча 21 ліпеня 2008 року і арышту колішняга камандзіра войска басьнійскіх сэрбаў Ратка Младзіча 26 траўня 2011 року, Горан Хаджыч заставаўся самаю разшуквальнаю МТБЮ асобаю. Улады Сэрбіі аб’явілі ўзнагароду за інфармацыю пра месцазнаходжаньне Хаджыча ў 5 мільёнаў эўра. Горан Хаджыч пасьля сямірочнага вышуку быў арыштаваны 20 ліпеня 2011 року[4][5].

Гісторыя прэзыдэнцтва Рэспублікі Сэрбскае Краіны распачынаецца з 19 сьнежня 1991 пасьля яе ўтварэньня й абвяшчэньня незалежнасьці.

  1. ^ выканаўца абавязкаў
  2. ^ (сьнежань 1993 — студзень 1994) абраны ў сьнежні, але ў студзені 1994 на новых выбарах перамог Мілан Мартыч