Петар Кружыч
Петар Кружыч | |
 | |
| Дата нараджэньня | 1490[1] |
|---|---|
| Дата сьмерці | 12 сакавіка 1537[1] |
| Месца сьмерці | |
| Занятак | вайсковец, салдат, сьвятар |
| Навуковая сфэра | вайсковая справа[2] |
Петар Кружыч (па-харвацку: Petar Kružić, па-нямецку: Peter Krusitsch) — харвацкі шляхціч XVI стагодзьдзя, які вядомы абаронаю гораду Кліс ад асманаў.
Жыцьцяпіс
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Кружыч кіраваў квітнеючай крэпасьцю і мястэчкам Кліс у сярэдняй Далмацыі, якая знаходзіцца прыкладна ў 15 км ад Спліту, і атрымаў тытул «Кліскі князь» пасьля гэтага гораду.
Яму ўдалося 15 гадоў абараняць Кліс ад войска Асманскай імпэрыі. У 1524 годзе, калі Петар Кружыч ехаў у Сень на некалькі дзён, каб набраць салдат, горад быў акружаны асманскім генэралам Мустафой. Калі Кружыч вярнуўся праз адзін дзень праз порт Солін, ён атрымаў вялікую перамогу асманскіх сіл.
Пасьля вайсковай паразы ў бітве пры Махач і падзеньні Обравац ў 1526 годзе горад быў акружаны асманамі з усіх бакоў. Кліс быў захоплены здрадай, калі Петар Кружыч быў у Анконе для набору новых войскаў. Кружыч хутка адрэагаваў і адплыў назад да Клісу з 2000 салдат. Ён зноў перамог Асманаў і адваяваў суседні горад Солін, якое неўзабаве зноў быў захоплены асманамі.
Кружыч заўсёды мог разьлічваць на дапамогу Ватыкану: папы Клімэнту VII і Паўла III, ведаў гэта і цаніў, тыя настолькі яго падтрымалі, што султан Сулейман I нават абвясьціў, што Кліс — папскае горад, менавіта таму яго трэба заваяваць.
У 1535 годзе асманы былі заманеныя ў пастку і разьбітыя за мурамі гораду Кліс, калі, як яны лічылі, атрымалі перамогу. Калі Солін быў заваяваны асманамі ў 1536 годзе, войскі Асманскай імпэрыі падрыхтаваліся да вырашальнай бітве за Кліс. Пасьля нападу на горад праз год, разам з Кружычам на бітву выйшлі 3000 нямецкіх салдат і 700 італьянцаў (якіх паслаў папа Павал III). Пасьля таго, як туркі пачалі крычаць з гары гучным крыкам, нямецкія і італьянскія войскі адышлі і пакінулі Кружыча сам-насам з некалькімі мужчынамі на поле бою.
Кружыч ня змог выратавацца і быў забіты асманскімі салдатамі. Пасьля яго сьмерці Кліс быў здадзены бяз бою пры ўмове, што туркі будуць мець кантроль над навакольным тэрыторыяй, але не над горадам.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б Hrvatski biografski leksikon (харв.) — 1983.
- ^ Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
Література
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Uskoken. In: Meyers Konversations-Lexikon 1885—1892, 16. Band, Seite 25