Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Сурвілішкі)
| Помнік сакральнай архітэктуры | |
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
| |
.jpg) Руіны званіцы
| |
| Краіна | Беларусь |
| Вёска | Сурвілішкі |
| Каардынаты | 54°20′45.86″ пн. ш. 25°49′39.77″ у. д. / 54.3460722° пн. ш. 25.8277139° у. д.Каардынаты: 54°20′45.86″ пн. ш. 25°49′39.77″ у. д. / 54.3460722° пн. ш. 25.8277139° у. д. |
| Канфэсія | Каталіцкая царква |
| Эпархія | Гарадзенская дыяцэзія |
| Архітэктурны стыль | барока |
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы на мапе Беларусі   Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы | |
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы — помнік архітэктуры XVIII — другой паловы XIX ст. у Сурвілішках. Знаходзіцца на паўднёвай ускраіне колішняга мястэчка, на могілках. Драўляны касьцёл існаваў да 1999 году, захаваліся падмуркі, фрагмэнты бутавай агароджы, мураваная брама і руіны званіцы. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры і рэтраспэктыўнай готыкі.
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вялікае Княства Літоўскае
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу].jpg)
Першы драўляны касьцёл у Сурвілішках ўпамінаецца пад 1500 годам. У 1591 годзе збудавалі новы драўляны касьцёл.
Пад уладай Расейскай імпэрыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Сурвілішкі апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. У другой палове ХIХ ст. касьцельны пляц атачылі бутавай агароджай, галоўны ўваход пазначылі брамай. У 1878—1880 гадох налева ад брамы з фундацыі мясцовага шляхціча Рамана Паплаўскага збудавалі мураваную капліцу, якую неўзабаве пачалі выкарыстоўваць як званіцу.
Найноўшы час
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Па Другой сусьветнай вайне савецкія ўлады зачынілі касьцёл, будынак якога прыйшоў у заняпад. У 1999 годзе струхнелы касьцёл разабралі.
Архітэктура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу].jpg)
Касьцёл — помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Гэта быў бязьвежавы крыжападобны ў пляне 1-нэфавы будынак, які меў прастакутны асноўны аб’ём, вузкі трансэпт і 5-гранную апсыду, да якой далучаліся нізкія закрысьціі. Асноўны аб’ём і апсыды злучаліся агульным 2-схільным дахам з вальмай над апсыдай. Сьцены фасадаў мелі лучковыя і круглыя вокны ў простых ліштвах і завяршаліся шырокім карнізам пэрымэтрам асноўнага аб’ёму, трансэпта і апсыды. Галоўны фасад падзяляўся дзьвюма тонкімі пілястрамі на тры часткі: цэнтральная, акцэнтаваная лучковымі праёмам уваходу і акном, ашаляваная гарызантальна, бакавыя — вэртыкальна ашаляваныя і завершаныя фігурным франтонам, тымпан з лучковым праёмам меў гарызантальную шалёўку і дэкараваўся пілястрамі.
Унутраная прастора перакрывалася роўнай стольлю з закругленымі кутамі. У інтэр’еры было два алтары ў стылі барока, аформленыя калёнамі і пілястрамі карынцкага ордэру, разным расьлінным арнамэнтам. Над уваходам месьціліся хоры з арганам, якія раскрываліся ў малітоўную залю аркавым праёмам[1].
Званіца — помнік архітэктуры рэтраспэктыўнай готыкі. Гэта 4-гранны 2-ярусны аб’ём (другі ярус быў дряўляным) з шатровым пакрыцьцём. Грані праразацца лучковымі аконнымі і ўваходнымі праёмамі[2].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Архітэктура Беларусі. Энцыкл. — Менск, 1993. С. 465.
- ^ Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 349.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
- Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.