Асія Бібі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Асія Бібі
آسیہ بی بی
Імя пры нараджэньні Асія Нарын (урд. آسیہ نورین)
Дата нараджэньня 1971
Месца нараджэньня
Занятак батрачка
Узнагароды

А́сія Бібі́ (урду: آسیہ بی بی — Āsia Bibī), сапраўднае імя Асія Нарын (урду: آسیہ نورین — Āsiyaah Naurīn [ˈɑːsiɑː nɔːˈriːn]; нар. к. 1971[3], вёска Ітан Валі, акруга Шэйкхупура, рэгіён Панджаб, Пакістан) — пакістанская каталічка, абвінавачаная ў блюзьнерстве і прысуджаная ў 2010 року да сьмяротнага пакараньня павешаньнем[4]. У кастрычніку 2018 року Вярхоўны суд Пакістану апраўдаў яе з-за недаказанасьці віны, аднак гэтае рашэньне выклікала хвалю пратэстаў з заклікамі да забойства як жанчыны, так і судзьдзяў, што вынесьлі апраўдальны вырак. З 7 лістапада Асія Бібі знаходзіцца на волі, аднак ейнае месцазнаходжаньне не раскрываецца зь меркаваньняў бясьпекі.

Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асія Нарын нарадзілася і вырасла ў вёсачцы Ітан Валі. Працавала на прызначанай хрысьціянам нізкааплочванай сельскагаспадарчай працы ў Шэйкхупуры.

Выйшла замуж за Ашыка Масыга; да трох ягоных дзяцей ад папярэдняга шлюбу нарадзіла яшчэ двух[5][6]. Іхняя сям’я была адзінай хрысьціянскай на ўсю вёску.

У чэрвені 2009 року Асія Нарын разам зь іншымі жанчынамі-мусульманкамі зьбірала на полі ягады фальзы. Калі яе папрасілі набраць пітной вады з студні, яна зачарпнула зь вядра вады сваім кубкам, каб напіцца самой. Гэта заўважылі і разьюшыліся ейныя каляжанкі, паколькі хрысьціянамі, якіх мусульмане лічаць «нячыстымі», ня могуць піць з аднае судзіны з мусульманамі. Выбухнула звада, паказаньні пра якую разыходзяцца; меркавана абодва бакі абражалі веру іншага.

Празь пяць дзён адна з мусульманак, Мусарат, прывяла на поле натоўп і паведаміла, што Асія Нарын блюзьнерыла на прарока Мугамада. Яе зьбілі і прыгразілі сьмерцю, калі яна не навернецца ў іслам; Нарын сказала, што не адмовіцца ад хрысьціянскай веры і не прызнала абвінавачваньня. Натоўп прыйшоў да яе дадому і зьбіў таксама й сям’ю, пасьля чаго яе перадалі паліцыі, якая ўзбудзіла справу пра блюзьнерства.

Амаль год Асія Нарын прасядзела ў турме без фармальнага абвінавачваньня. У лістападзе 2010 року судзьдзя ў Шэйкхупуры вынес сьмяротны вырак праз павешаньне і штраф памерам $1100 у эквіваленце[7]. Гэта быў першы сьмяротны прысуд жанчыне ў Пакістане за блюзьнерства[5].

Нарын зьмясьцілі ў адзіночную камэру памерам 2,5×3 м[8] бяз вокнаў. Супрацоўнікі турмы давалі ёй прадукты, зь якіх яна сама гатавала сабе ежу, каб ня быць атручанай: абвінавачваных у блюзьнерстве ў пакістанскіх турмах маглі проста забіць[9].

31 кастрычніка 2018 Вярхоўны суд Пакістану зьняў з Асіі Бібі абвінавачваньне ў блюзьнерстве ў сувязі зь недаказанасьцю віны. У адказ на гэта ісламісты пачалі вулічныя пратэсты ў Лагоры, Ісламабадзе, Карачы ды Пэшавары[10] і Мултане. Пратэстоўцы з партыі Тэгрык-і-Лабаік Пакістан (ТЛП) абвясьцілі, што будуць перакрываць магістралі, «пакуль Асія Бібі ня будзе павешаная». Адзін з заснавальнікаў ТЛП, Мугамад Афзал Кадры, заклікаў таксама да забойства трох судзьдзяў Вярхоўнага суду, якія вынесьлі апраўдальны прысуд[11][12]. У выніку 2 лістапада пакістанскі ўрад і Тэгрык-і-Лабаік Пакістан дамовіліся, што Асію Бібі ня выпусьцяць з краіны, а затрыманыя пратэстоўцы партыі ТЛП будуць выпушчаныя[13][14][15][16][17]. Са свайго боку ТЛП пагадзілася спыніць пратэсты[18].

7 лістапада 2018 року Асія Бібі была вызваленая з жаночай турмы ў Мултане[19]. Міністар замежных справаў Пакістану паведаміў, што яна «знаходзіцца ў бясьпечным месцы»[20][21][22].

29 студзеня Вярхоўны суд Пакістану разгледзеў пададзеную абвінаваўчым бокам скаргу і яшчэ раз пацьвердзіў апраўдальны прысуд Асіі Бібі. З гэтага моманту пакістанская хрысьціянка вольная пакінуць краіну[23][24]

Рэакцыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Рэакцыя ў Пакістане[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Большасьць насельніцтва падтрымалі прысуд і ўсталявалі ў Шэйкхупуры ды іншых мясцовасьцях знакі ў падтрымку закону пра блюзьнерства і заклікі абезгаловіць Нарын. Прайшлі дэманстрацыі з заклікамі павешаньня[5], яшчэ да вынясеньня прысуду імам аднаго зь мячэтаў у Пэшавары ўсталяваў узнагароду ў 500 000 рупіяў таму, хто заб’е Асію[25].

Сям’я Нарын таксама атрымлівала пагрозы і была вымушаная хавацца. Муж Асіі, Ашык, асьцерагаўся выпускаць дзяцей вонкі, аднак адмовіўся пакінуць краіну да вызваленьня жонкі. Тым часам Італія, Францыя і Гішпанія прапанавалі сям’і Нарын прытулак ў выпадку ейнага вызваленьня.

Пакістанская філія Human Rights Watch выступіла з асуджэньнем закону пра блюзьнерства[26]. Губэрнатар Панджабу Салман Тасір і міністар па справах меншасьцяў Шагбаз Бгаці выступілі ў падтрымку Нарын. Абодва пазьней за свае погляды былі забітыя[27][28].

Міжнародная рэакцыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Сьмяротны вырак Асіі Нарын выклікаў абурэньне і асуджэньне недзяржаўных арганізацыяў па абароне хрысьціянаў ад перасьледу, а таксама праваабарончых арганізацыяў — Міжнароднай амністыі і Human Rights Watch, якія заклікалі да скасаваньня заканадаўства пра блюзьнерства[8][5]. Папа Бэнэдыкт XVI адкрыта заклікаў да літасьці для Нарын[26].

Пэтыцыя, створаная арганізацыяй «Голас мучанікаў», якая дапамагае перасьледваных хрысьціянам, сабралі больш за 400 000 подпісаў ад людзе з больш як 100 краінаў[8]. Яшчэ адна пэтыцыя, створаная Амэрыканскім цэнтрам закону і правассудзьдзя, сабрала больш за 200 000 подпісаў дзеля спыненьня амэрыканскай дапамогі Пакістану, пакуль там ня спыніцца перасьлед мяншыняў[29].

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Aasia Bibi and Impurities in the Land of the Pure. (анг.)digital journal, 2010.
  2. ^ John L. Allen Jr. The Global War on Christians: Dispatches from the Front Lines of Anti-Christian Persecution (анг.) — 2013. — P. 36. — ISBN 0770437362
  3. ^ Eine Ziege, ein Streit und ein Todesurteil (ням.) // Der Spiegel, 19 лістапада 2010 г. Праверана 19 лістапада 2010 г.
  4. ^ Fear for Pakistan’s death row Christian woman (анг.) // BBC News, 5 сьнежня 2010 г. Праверана 5 сьнежня 2010 г.
  5. ^ а б в г Christian’s Death Verdict Spurs Holy Row In Pakistan (анг.) // NPR, 14 сьнежня 2010 г. Праверана 27 лістапада 2013 г.
  6. ^ Pakistani Sentenced to Death May Get a Pardon // The New York Times, 22 лістапада 2010 г. Праверана 25 лістапада 2013 г.
  7. ^ Reza Sayah, Nasir Habib. Christian Woman Sentenced to Death for Blashemy in Pakistan (анг.) // CNN, 11 лістапада 2010 г. Праверана 11 лістапада 2010 г.
  8. ^ а б в Awaiting Justice: Asia Bibi Supporters Call for Mercy (анг.) // CBN News, 10 лістапада 2011 г. Праверана 25 лістапада 2013 г.
  9. ^ 'Sentenced to death for being thirsty': Christian woman tells of moment she was beaten and locked up in Pakistan after 'using Muslim women's cup to drink water' (анг.) // The Daily Mail, 28 жніўня 2013 г. Праверана 24 лістапада 2013 г.
  10. ^ Protests erupt in major cities as SC acquits Asia Bibi of blasphemy charges (анг.) // The News International, 31 кастрычніка 2018 г.
  11. ^ Omer Farooq Khan (1 лістапада 2018) Pakistani Islamists are on the boil over acquittal of Asia Bibi (анг.). Times of India. Праверана 1 лістапада 2018 г.
  12. ^ Pakistan PM calls for calm after Aasia Bibi cleared of blasphemy (анг.) // Al Jazeera, 31 кастрычніка 2018 г. Праверана 31 кастрычніка 2018 г.
  13. ^ Peter Stubley (2 лістапада 2018) Asia Bibi: Pakistan government stops Christian woman leaving country after 'caving in' to hardline Islamists (анг.). The IndependentПраверана 3 лістапада 2018 г.
  14. ^ Asia Bibi Barred From Leaving Pakistan as Imran Khan Govt Strikes Deal With Islamist Protesters (анг.). News 18 (2 лістапада 2018). Праверана 2 лістапада 2018 г.
  15. ^ Christian woman cleared of blasphemy barred from leaving Pakistan (анг.). The Telegraph (2 лістапада 2018). Праверана 2 лістапада 2018 г.
  16. ^ Govt & Tehreek-e-Labbaik reach agreement to end protests (анг.). Radio Pakistan (2 лістапада 2018). Праверана 2 лістапада 2018 г.
  17. ^ Pakistan Makes Concessions to Protesters in Blasphemy Case (анг.). The New York Times (2 лістапада 2018). Праверана 2 лістапада 2018 г.
  18. ^ TLP ends protest after deal with government (анг.) // Dawn, 3 лістапада 2018 г.
  19. ^ Pakistan’s Asia Bibi freed from jail: lawyer (анг.). Gulf News (7 лістапада 2018). Праверана 7 лістапада 2018 г.
  20. ^ Release of Christian woman acquitted of blasphemy roils Pakistan (анг.). Washington PostПраверана 8 лістапада 2018 г.
  21. ^ Pakistani Christian Freed After Being Cleared in Blasphemy Case (анг.) // New York Times, 8 лістапада 2018 г. Праверана 8 лістапада 2018 г.
  22. ^ Pakistan blasphemy case: Asia Bibi freed from jail (анг.). The Guardian (7 лістапада 2018). Праверана 7 лістапада 2018 г.
  23. ^ Katolicka Agencja Informacyjna. (29 студзеня 2019) Asia Bibi blasphemy acquittal upheld by Pakistan court Asia Bibi blasphemy case. Бі-Бі-СіПраверана 31 студзеня 2019 г.
  24. ^ Пакістанская хрысціянка Асія Бібі канчаткова апраўданая і можа выехаць з краіны Католік.by. Менска-Магілёўская архідыяцэзія Рымска-каталіцкага касьцёлу ў Рэспубліцы Беларусі (30 студзеня 2019). Праверана 31 студзеня 2019 г.
  25. ^ Blasphemy case: Cleric offers Rs500,000 for Aasia’s execution (анг.) The Express Tribune Праверана 1 лістапада 2018 г.
  26. ^ а б Both sides in blasphemy case pressure Zardari (анг.) // The Washington Post, 26 лістапада 2010 г. Праверана 27 лістапада 2013 г.
  27. ^ Salman Taseer: Thousands mourn Pakistan governor (анг.) // BBC News, 5 студзеня 2011 г. Праверана 25 лістапада 2013 г.
  28. ^ Militants say killed Pakistan minister for blasphemy (анг.) // Reuters, 2 сакавіка 2011 г. Праверана 2 сакавіка 2011 г.
  29. ^ Not One More Dime for Persecution (анг.). American Center for Law and Justice.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асія Бібісховішча мультымэдыйных матэрыялаў