Алесь Асіпенка

Алесь Асіпенка
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	7 верасьня 1919(1919-09-07) Пушкары, Віцебскі павет, Віцебская губэрня, РСФСР
Памёр	6 жніўня 1994(1994-08-06) (74 гады) Менск, Беларусь
Пахаваны	Чыжоўскія могілкі[d]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	пісьменьнік, дзіцячы пісьменьнік, празаік, сцэнарыст
Мова	беларуская мова
Узнагароды	прэмія Ленінскага камсамолу Беларусі[d] (1974) Літаратурная прэмія імя Івана Мележа[d] (1981)

Але́сь Асіпе́нка (Алякса́ндар Харыто́навіч Асіпе́нка; 7 верасьня 1919, в. Пушкары, Віцебскі павет, Віцебская губэрня — 6 жніўня 1994, Менск) — беларускі пісьменьнік, сцэнарыст. Заслужаны работнік культуры БССР (1979).

Біяграфія

Нарадзіўся 7 верасьня 1919 году ў в. Пушкары Віцебскага павету Віцебскай губэрні ў сялянскай сям’і.

Вучыўся на гістарычным факультэце Віцеб­скага пэдагагічнага інстытуту (1939—1940). Працаваў настаўнікам у в. Рудакі пад Віцебскам (1940—1941). У 1942 годзе — партызан, памочнік камісара па камсамолу партызанскага атраду № 7 брыгады Аляксея Данукалава на Віцебшчыне. У сьнежні 1942 году адпраўлены ў тыл — лячыўся ў шпіталі, вучыўся ў школе партызанскага руху, на партыйна-савецкіх курсах. У 1943 годзе накіраваны на камсамольскую працу ў Горацкі раён Магілеўскай вобласьці. З 1944 году — карэспандэнт, літаратурны супрацоўнік, загадчык аддзелу, намесьнік рэдактара, з 1952 году — рэдактар газэты «Чырвоная зьмена». У 1955 годзе завочна скончыў Менскі пэдагагічны інстытут. У 1953—1972 гадох — загадчык аддзелу, адказны сакратар, намесьнік галоўнага рэдактара, галоўны рэдактар часопіса «Маладосьць». У 1972—1976 гадох — галоўны рэдактар сцэнарнага аддзелу кінастудыі «Беларусьфільм», у 1976—1980 гадох — галоўны рэдактар штотыднёвіка «Літаратура і мастацтва». Сябра Саюзу пісьменьнікаў СССР з 1957 году.

Памёр 6 жніўня 1994 году ў Менску.

Творчасьць

Дэбютаваў апавяданьнем у 1945 годзе. Аўтар раманаў «Вогненны азімут» (1966), «Непрыкаяны маладзік» (1974, поўнае выданьне 1982), «Сьвятыя грэшнікі» (1988). Аўтар зборнікаў апавяданьняў і аповесьцяў «Лёд растае» (1958), «Подых кветак і працы» (1960), «Дарога ў даль» (1962), «Крокі» (1971), «Парогі» (1973), «Абжыты кут» (1964), «Жыта» (1968), «Канец бабінага лета» (1975), «Два дні і дзьве ночы» (1977), «Пяцёра адважных» (1985).

Зрабіў літаратурны запіс кнігі А. Дзенісевіча «Арлінае племя» (1970). Аўтар сцэнарыяў мастацкіх фільмаў «Пяцёра адважных» (1971), «Канец бабінага лета» (1982), «Трывогі першых птушак» (1986). Суаўтар сцэнарыяў мастацкіх фільмаў «Ясь і Яніна» (з Самсонам Паляковым, 1974), «Трэцяга ня дадзена» (з І. Баўгарыным і М. Пяцігорскай, 1980), «Кожны трэці» (з Н. Сафаравым, 1980).

Узнагароды

• ордэн Айчыннай вайны II ступені,
• ордэн Айчыннай вайны I ступені,
• два ордэны Працоўнага Чырвонага Сцяга,
• ордэн «Знак Пашаны»,
• ляўрэат прэміі Ленінскага камсамолу Беларусі (1974) за літаратурны запіс кнігі А. Дзенісевіча «Арлінае племя»,
• ляўрэат літаратурнай прэміі імя І. Мележа (1981) за раман «Непрыкаяны маладзік».