Аб’ём
Аб’ём (таксама абсяг, абшар, абыймо, абнім)[1] — ёмістасьць геамэтрычнага цела, г. зн. часткі прасторы, абмежаванай адной або некалькімі замкнёнымі паверхнямі. Ёмістасьць выяўляецца лікам кубічных адзінак, якія складаюцца ў аб’ёме.
Прынятыя адзінкі вымярэньня — у СІ і вытворных ад яе — кубічны мэтар, кубічны сантымэтар, літар (кубічны дэцымэтар) і г. д. Пазасыстэмныя — галён, барэль.
Слова «аб’ём» таксама ўжываюць у пераносным значэньні для пазначэньня агульнай колькасьці або бягучай велічыні. Напрыклад, «аб’ём попыту», «аб’ём памяці», «аб’ём працаў».
У выяўленчым мастацтве аб’ёмам завецца ілюзорная перадача прасторавых характарыстак адлюстроўванага прадмета мастацкімі мэтадамі.
Паходжаньне слова[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Слова аб’ём» — запазычаньне XX ст. з расейскай мовы.
У 20-я гады XX ст. прапаноўвалі іншыя сынонімы-наватворы для гэтага панятка: абыймо, абнім.
Вылічэньне абʼёму[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Матэматычна[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Аб’ём (геамэтрыя)
У агульным выпадку матэматычна аб’ём цела вылічаецца па наступнай інтэгральнай формуле:
- ,
дзе — характарыстычная функцыя геамэтрычнага вобраза цела.
Для шэрагу целаў з простай формай зручнейшым ёсьць выкарыстаньне адмысловых формул. Напрыклад, аб’ём куба з даўжынёй боку, роўнай a, роўны .
Праз шчыльнасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Аб'ём знаходзіцца па формуле:
Меры аб’ёму вадкасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- 1 л = 1,76 пінты = 0,22 галёна.
Ангельскія пазасыстэмныя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Антычныя пазасыстэмныя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Катыла = 0,275 л
Старажытнагабрэйскія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Эйфа = 24 883 см³
- Омэр = 1/10 эйфы
Расейскія пазасыстэмныя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Мера = 4,? вёдры
- Вядро = 12,3 л
- Штоф = 1,54 л
- Кварта = 1,23 л
- Бутэлька 0,77 л
- Чарка = 0,123 л
- Чарачка (касушка) = паўчарачкі = 0,0615 л
Меры сыпкіх рэчываў[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Ангельскія пазасыстэмныя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Расейскія пазасыстэмныя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Паўасьміна = 26,238 л
- Гарнец = 3,2798 л
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
![]() |
Гэта — накід артыкула пра фізыцы. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |