Перайсьці да зьместу

Ёвэры Мусэвэні

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Ёвэры Мусэвэні
па-ангельску: Yoweri Kaguta Museveni Tibuhaburwa
9 ліпеня 1990 — 3 чэрвеня 1991
Папярэднік Хосьні Мубарак
Наступнік Ібрагім Бабангіда[d]
23 лістапада 2007 — 27 лістапада 2009
Папярэднік Лорэнс Гонзі
Наступнік Патрык Манінг[d]
з 29 студзеня 1986
Папярэднік Тыта Акела[d]
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся: 15 верасьня 1944(1944-09-15) (80 гадоў)
Партыя:
Сужэнец: Джанэт Мусэвэйні[d][2]
Дзеці: Мугузі Кайнэругаба[d]
Адукацыя:
Узнагароды:

Ёвэры Кагута Мусэвэні (па-ангельску: Yoweri Kaguta Museveni; нар. 15 верасьня 1944) — кіраўнік Уганды з 26 студзеня 1986 року. Захапіў уладу ў выніку грамадзянскай вайны[3], якую распачаў пасьля паразы на выбарах 1980 року[4]. У канфлікце загінулі больш за 100 000 чалавек, але Мусэвэні дабіўся зрынаньня Мілтана Аботэ.

Кіраваньне Мусэвэні называюць канкурэнтным аўтарытарызмам[5] або нелібэральнай дэмакратыяй[6]. Ніводныя з выбараў пасьля 1986 року не было прызнаныя вольнымі і празрыстымі[7]. За гэты тэрмін Ёвэры Мусэвэні падпадаркаваў прэсу[8][9][10], уцягнуў краіны ў Першую кангалескую вайну, грамадзянскую вайну ў Руандзе, выклікаў паўстаньне Гасподняй арміі супраціву ў паўднёвай Угандзе, што спрычыніла гуманітарную катастрофу. У 2005 року ў Канстытуцыю Ўганды была ўнесеная папраўка, якая скасоўвала абмежаваньне паводле колькасьці тэрмінаў на пасадзе прэзыдэнта; у 2017 была ўнесеная яшчэ адна папраўка, якая скасавала абмежаваньне па ўзросьце.

Апошнія выбары ў 2021 року Ёвэры Мусэвэні выйграў з 58,6% галасоў, нягледзячы на мноства зафіксаваных парушэньняў: укід бюлетэняў[11], 100%-ю яўку на больш як 400 участках для галасаваньня[12], парушэньні правоў чалавека[13][14]. Паводле стану на 2022 , за 36 гадоў аўтарытарнага рэжыму Ўганда заняла 166-е месца паводле СУП на душу насельніцтва і 167-е паводле індэксу чалавечага разьвіцьця.

  1. ^ а б https://edition.cnn.com/2013/01/02/world/africa/yoweri-museveni---fast-facts/index.html
  2. ^ https://www.africanews.com/2016/06/21/museveni-s-wife-sworn-in-as-education-and-sports-minister/
  3. ^ Deadliest Conflicts in Uganda - Top Ten Uganda (анг.)
  4. ^ Why Museveni’s UPM party lost the 1980 election (анг.)
  5. ^ Competitive authoritarianism in Uganda: the not so hidden hand of the military  (анг.) / Matthijs Bogaards, Sebastian Elischer // Democratization and Competitive Authoritarianism in Africa. — Wiesbaden: Springer Fachmedien. — С. 155–172. — ISBN 978-3-658-09216-0. — DOI:10.1007/978-3-658-09216-0_9
  6. ^ From Fundamental Change to No Change: The NRM and democratization in Uganda  (анг.) // Les Cahiers d'Afrique de l'Est. — В. 41. — С. 21–42. — ISSN 2071-7245. — DOI:10.4000/eastafrica.578
  7. ^ Is it true that Uganda has not had held a fair and transparent election in 30 years?
  8. ^  Tapscott, Rebecca Arbitrary States: Social Control and Modern Authoritarianism in Museveni's Uganda (анг.). — Oxford University Press, 2021. — ISBN 978-0-19-259847-9
  9. ^ The Changing Face of Authoritarianism in Africa: The Case of Uganda // Africa Today. — 2004. — В. 3. — Т. 50. — С. 3–26. — ISSN 0001-9887. — DOI:10.1353/at.2004.0035
  10. ^ Competitive authoritarianism in Uganda: the not so hidden hand of the military  (анг.) / Matthijs Bogaards, Sebastian Elischer // Democratization and Competitive Authoritarianism in Africa. — Springer, 2016. — С. 155–172. — ISBN 978-3-658-09216-0. — DOI:10.1007/978-3-658-09216-0_9
  11. ^ Two Presiding Officers Arrested in Lugazi for Ballot Stuffing
  12. ^ 409 Polling Stations had 100% Voter Turnout, Giving Museveni 95.8%
  13. ^ Uganda: Elections Marred by Violence (анг.)
  14. ^ Museveni declared winner of disputed Uganda presidential election
  • Museveni, Yoweri (1997). Sowing the Mustard Seed: The Struggle for Freedom and Democracy in Uganda, Macmillan Education. ISBN 0333642341.
  • Museveni, Yoweri (2000). What Is Africa’s Problem?. University of Minnesota Press. ISBN 0816632782
  • Ondoga Ori Amaza. Museveni’s Long March from Guerrilla to Statesman, Fountain Publishers. ISBN 9970021354
  • Tripp, Aili Mari. Museveni’s Uganda: Paradoxes of Power in a Hybrid Regime. Lynne Rienner Publishers. ISBN 978-1588267078
  • Epstein, Helen C. (2017). Another Fine Mess: America, Uganda and the War on Terror, New York: Columbia Global Reports. ISBN 978-0997722925

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]