Мэркава
| Мэркава | |
|---|---|
 Па стрэлцы: Марк I, Марк II, Марк III Баз, Марк IV | |
| Тып | асноўны баявы танк |
| Краіна паходжаньня | Ізраіль |
| Гісторыя выкарыстаньня | |
| Пэрыяд выкарыстаньня | з 1979[1] |
| Выкарыстаньне | Глядзіце карыстальнікі |
| Войны | |
| Гісторыя вытворчасьці | |
| Канструктар | Мантак |
| Вытворца | Мантак, Корпус тэхнічнага ўзбраеньня (зборка) |
| Кошт адзінкі | Мэркава IV: $3,5 млн (для Арміі Ізраілю)[2] $4,5 млн (для імпарту)[3] |
| Вытворчасьць | з 1979 |
| Адзінак створана |
|
| Характарыстыкі | |
| Вага | 65 т |
| Даўжыня | 9,04 м |
| Даўжыня | 7,60 м (бяз дула) |
| Шырыня | 3,72 м |
| Вышыня | 2,66 м |
| Экіпаж | 4 (камандзір, кіроўца, стралец, набівальнік) |
| Пасажыры | да 6[4] |
| Браня | кампазытная/рацыянальная модульная |
| Асноўнае ўзбраеньне | 120-мм гладкаствольная гармата MG253 |
| Дадатковае ўзбраеньне | 1 × 12,7 мм кулямёт 3 × 7,62 мм кулямёт 1 × гранатамёт Mk 19 1 × 60 мм унутраная мартыра 12 × дымавых гранатаў |
| Рухавік | турбанаддзіманы дызэльны 1500 к. с. |
| Магутнасьць/вага | 23 к. с./тона |
| Трансьмісія | Renk RK 325 |
| Падвеска | вітая спружына |
| Дарожны прасьвет | 0,45 м |
| Ёмістасьць баку | 1400 л |
| Практычная далёкасьць | 500 км |
| Хуткасьць | 64 км/г па дарозе
55 км/г па-за дарогай |
Мэркава (па-габрэйску: 
מרכבה , [mɛʁkaˈva] — «калясьніца»)[5] — сэрыя асноўных баявых танкаў Арміі абароны Ізраілю (ААІ), аснова бранятанкавага корпусу ААІ. Распрацоўка танкаў пачалася ў 1970 року[6], і прадстаўнік першага пакаленьня — Мэркава Марк I(d) — паступіў на ўзбраеньне ў 1979 року[7]. Паводле стану на 2023 рок найноўшай вэрсіяй ёсьць Марк IV Барак(d) (таксама празваны Мэркава Марк V). Упершыню танкі сэрыі паўдзельнічалі ў баявых дзеяньнях ў Лібанскай вайне 1982 року.
Танк распрацаваны з мэтай максымальнай абароны экіпажу. Дзеля гэтага пярэдняя браня дадаткова ўмацаваная, рухавік разьмешчаны сьпераду ў адрозьненьне ад большасьці іншых танкаў, вежа ссунутая назад яшчэ далей. Пярэдняя частка з рухавіком абараняе кіроўцу ад знарадаў, а ў задняй частцы вызваляецца больш месца для захоўваньня боекамплекту; там жа разьмешчаны люк, які дазваляе выйсьці ці выратаваць з танку экіпаж пад варожым абстрэлам.
Стварэньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У канцы 1960-х ізраільская армія ўдзельнічала ў распрацоўцы брытанскага танку Чыфтэйн[8] з намерам пачаць ягоную вытворчасьць у сябе. Ізраіль атрымаў два прататыпы ў арэнду на чатыры гады[9]. Аднак пазьней Вялікабрытанія адмовілася прадаваць Ізраілю «Чыфтэйну», бо пастаўлялі іх арабам[10]. Тады Ізраіль заняўся распрацоўкай уласнай праграмы[11].
Ісраэль Таль, які пасьля Суэцкага крызісу стаў брыгадным камандзірам, пры ўзнаўленьні танкавай праграмы ўлічыў досьвед вайны Суднага дня 1973 року, дзе ізраільскія войскі аказаліся ў меншасьці ў параўнаньні з арабскімі сіламі[12].
Да 1974 року былі створаныя першыя прататыпы. Пасьля іхніх выпрабаваньняў пачалася праца па пераабсталяваньні артылерыйска-тэхнічнага складу Тэль Ха-Шамэр пад канструктарскае бюро, дзе адбывалася і зборка. У 1977 року зьявіліся першыя здымкі танкаў, а ў сьнежні 1979 Мэркава афіцыйна паступіла на ўзбраеньне ААІ.
Агульныя характарыстыкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вогнепальнасьць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Мэркава Марк I і II былі ўзброеныя 105-мм гарматай IMI M64, ліцэнзаваны варыянт M68. Марк III, Марк III Дор Далет БАЗ касаг і Марк IV узброеныя 120-мм гладкаствольнай гарматай, якая можа страляць амаль усімі відамі заходніх 120-мм гладкаствольных танкавых знарадаў, а таксама процітанкавымі ракетамі з лазэрным саманавядзеньнем LAHAT(d).
На даху танкаў кожнага пакаленьня Мэркавы ўсталяваныя 7,62-мм кулямёты для камандзіра і зараджальніка; яшчэ адзін усталяваны па адной восі з гарматай. Дадаткова прысутнічае 60-мм мартыра, якую з другога пакаленьня можна зараджаць і страляць знутры танка.
Ва ўсіх пакаленьнях усталяваныя цяжкія кулямёты M2 Browning калібру .50, дыстанцыйна кіраваныя зь вежы.
Рухомасьць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дызэльны рухавік магутнасьцю 1500 конскіх сілаў дазваляе танку Марк IV дасягаць максымальнай хуткасьці 64 км/г.
Варыянты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Мэркава Марк I
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Мэркава Марк II
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Мэркава Марк III
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Мэркава Марк IV
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Мэркава Марк V «Барак»
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Спэцыфікацыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]| Мэркава Марк I | Мэркава Марк II | Мэркава Марк III | Мэркава Марк IV | |
|---|---|---|---|---|
| Гісторыя ўдзелу | ||||
| На ўзбраеньні | 1979—2014 | 1983—2020 | 1990— | 2004— |
| Выкарыстоўваныя | Сілы абароны Ізраілю | |||
| Войны | Лібанская вайна 1982 году, Першая інтыфада, Паўднёвалібанскі канфлікт, Другая інтыфада, Лібанска-ізраільскі канфлікт 2006 году | Паўднёвалібанскі канфлікт, Першая інтыфада, Другая інтыфада, Лібанска-ізраільскі канфлікт 2006 году, Вайна ў Газе | Паўднёвалібанскі канфлікт, Другая інтыфада, Лібанска-ізраільскі канфлікт 2006 году, Вайна ў Газе, Апэрацыя „Хмарны слуп“, Апэрацыя „Непарушная скала“ | Лібанска-ізраільскі канфлікт 2006 году, Вайна ў Газе, Апэрацыя «Хмарны слуп», Апэрацыя «Непарушная скала» |
| Вытворчасьць | ||||
| Канструктар | МАНТАК | |||
| Вытворца | МАНТАК | |||
| Гады вытворчасьці | 1979—1983 | 1983—1989 | 1990—2002 | 2003— |
| Колькасьць | 250 | 580 | 780 | 360 |
| Спэцыфікацыя | ||||
| Маса | 61 т | 62 т | 63,5 т | 65 т |
| Даўжыня | 8,30 м 7,45 м бяз дула |
9,04 м 7,60 м бяз дула | ||
| Шырыня | 3,70 м | 3,72 м | ||
| Вышыня | 2,65 м | 2,66 м | ||
| Экіпаж | 4 (камандзір, кіроўца, стралец, набівальнік). | |||
| Браня | Літая звараная сталь, модульнае разьмяшчэньне | Літая звараная сталь, модульнае разьмяшчэньне, кампазытная на вежы | модульная кампазытная на сталёвым каркасе | |
| Асноўная зброя | 105-мм танкавая гармата M64 L71A | 120-мм гладкаствольная танкавая гармата MG251 | 120-мм гладкаствольная танкавая гармата MG253 | |
| Умяшчальнасьць знарадаў | 53—62 знарадаў, 6 у кантэйнэры | 46 знарадаў, 5 у мэханічным барабане | 48 знарадаў, 10 у электрычным барабане | |
| Дадатковая зброя | 2—3 × FN MAG58 1 × вонкавая 60-мм мартыра Салтам 12 × дымавых гранатамётаў |
2-3 × FN MAG58 1 × унутраная 60-мм мартыра Салтам 12 × дымавых гранатамётаў | ||
| Рухавік | дызэльны Teledyne Continental AVDS-1790-6A V12 магутнасьцю 908 к. с. з паветраным ахаладжэньнем | дызэльны Teledyne Continental AVDS-1790-7A V12 магутнасьцю 950 к. с. з паветраным ахаладжэньнем | дызэльны Teledyne Continental AVDS-1790-9AR V12 магутнасьцю 1200 к. с. з паветраным ахаладжэньнем | дызэльны General Dynamics GD883 (MTU883) V12 магутнасьцю 1500 к. с. з водным ахаладжэньнем |
| Трансмісія | Allison CD850-6BX (2 пярэднія, 1 задняя перадачы) | Renk RK 304 (4 пярэднія, 4 заднія) | Renk RK 325[13] (5 пярэдніх, 2 заднія) | |
| разгон 0—32 км/г | 15 с | 13 с | 10 с[14] | <10 с |
| Магутнасьць / маса | 14,8 к. с./т | 15.3 к. с./т | 18.8 к. с./т | 23 к. с./т |
| Тып падвескі | Вэртыкальная двайная вітая спружына | Вэртыкальная вітая спружына зь вярчэльнай вітой спружынай | ||
| Сумарная вэртыкальная хада падвескі | 295—380 мм | 600 мм | ||
| Дарожны прасьвет | 0,53 м | 0,45 м | ||
| Зьмяшчальнасьць бака | 900 л | 1100 л | 1400 л | |
| Апэрацыйная дальнасьць | 400—500 км | 500 км | ||
| Максымальная хуткасьць | 46 км/г[15] | 55 км/г | 60 км/г | 64 км/г |
Карыстальнікі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Merkava Tanks. Israeli weapons.
- ^ Merkava Lite? // TheMarker. — October 17, 2003.
- ^ For the first time: the chariot tank will be sold to a foreign army (іўр.) // June 8, 2014 г. Архіўная копія ад May 24, 2016 г.
- ^ Merkava Tank
- ^ Israel plans first sale of Merkava tank to European country (анг.) // 2023-06-15 г. Праверана 2023-08-04 г.
- ^ Maoz, Zeev 5 // Defending the Holy Land. — University of Michigan Press, 2006. — ISBN 0-47211540-5
- ^ טנקי המרכבה לדורותיהם (іўр.) Ministry of Defense, Israel Праверана 2021-10-20 г.
- ^ Israel and Depleted Uranium. Salem-News.Com (13 May 2010). Праверана 2013-11-26 г.
- ^ The Knight That Gave Birth To The Chariot Armored Corps Magazine Праверана 2013-11-26 г.
- ^ House of Commons Will Hold Debate on Issue of Sale of Chieftain Tanks to Libya. Jewish Telegraphic Agency (1969-06-17). Праверана 2013-11-26 г.
- ^ HowStuffWorks "Chieftain Main Battle Tank". Science.howstuffworks.com (2007-11-20). Праверана 2013-11-26 г.
- ^ Merkava series IDF. War Online. Праверана 2008-07-04 г. Архіўная копія ад May 27, 2008 г.
- ^ Israel at Eurosatory 2010 - Merkava Israel Ministry of Defense Архіўная копія ад May 25, 2010 г.
- ^ Merkava Mk.3 Праверана April 7, 2019 г. Архіўная копія ад May 6, 2016 г.
- ^ Merkava Mk.1 Праверана April 7, 2019 г. Архіўная копія ад November 5, 2016 г.
- ^ In first, Israel plans to sell vaunted Merkava tank to 2 countries, one in Europe (анг.) www.timesofisrael.com Праверана 2023-08-04 г.
- ^ Army’s Israeli-made AVLBs now for inspection // 14 July 2022 г. Праверана 15 July 2022 г.
- ^ Philippines receives Merkava IV-based armored bridgelayers from Elbit Systems Asia Pacific Defense Journal Праверана 2023-09-24 г.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Anthony H. Cordesman, William D. Sullivan Lessons of the 2006 Israeli-Hezbollah War. — CSIS, 2007.
- Gelbart, Marsh Merkava: A History of Israel’s Main Battle Tank Der Kampfpanzer der Israelischen Armee. — Tankograd Publishing, 2005.
- Chasnoff, Joel The 188th Crybaby Brigade: A Skinny Jewish Kid from Chicago Fights Hezbollah—A Memoir. — 2010. — ISBN 978-1416549321