Прагляд крыніцы для Каталёнія

{{Адміністрацыйная адзінка
|Назва                           = Каталёнія
|Назва ў родным склоне           = Каталёніі
|Арыгінальная назва              = {{мова-ca||скарочана}} Catalunya, {{мова-oc||скарочана}} Catalonha, {{мова-es||скарочана}} Cataluña
|Сьцяг = 
[[File:Estelada blava.svg | thumb | 220x124px | right | "Эстралада"]]
|Сьцяг = 
[[File:Flag of Catalonia.svg | thumb | 220x124px | right | "Саньера"]]
|Статус                          = [[аўтаномная супольнасьць]]
|Від адміністрацыйнай адзінкі1   = 
|Назва адміністрацыйнай адзінкі1 = 
|Від адміністрацыйнай адзінкі2   = 
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = 
|БуйныГорад                      = 
|БуйныяГарады                    = 
|Колькасьць населеных пунктаў    = 
|ДатаЎтварэньня                  = 1932<br />1979<br />9 жніўня 2006 (дзейны статут)
|ДатаСкасаваньня                 = 
|Кіраўнік                        = [[Сарая Саэнс дэ Сантамарыя]]
|Назва пасады кіраўніка          = Выканаўца абавязкаў<br />старшыні Жэнэралітэту
|Кіраўнік2                       = 
|Назва пасады кіраўніка2         = 
|АфіцыйныяМовы                   = [[каталянская мова|каталянская]], [[гішпанская мова|гішпанская]], [[аксытанская мова|аксытанская]]
|МовыВаЎжытку                    = 
|Насельніцтва                    = {{лік|7518903}}<ref>[http://www.ine.es/jaxiT3/Tabla.htm?t=2853 Population by Autonomous Community and Autonomous City and sex.] Official Population Figures referring to revision of Municipal Register 1 January</ref>
|Год перапісу                    = 2014
|Адсотак ад насельніцтва         = 16
|Месца паводле насельніцтва      = 2
|Плошча                          = {{лік|32091}}<ref>{{спасылка|загаловак=Catalonia |url=http://www.britannica.com/place/Catalonia|выдавец= Britannica.com|мова=en}}</ref>
|Адсотак ад плошчы               = 
|Месца паводле плошчы            = 
|Сайт                            = http://web.gencat.cat/en/inici/index.html
}}
'''Каталёнія''' або '''Каталуньня''' ({{мова-ca|Catalunya}}, {{мова-es|Cataluña}}, {{мова-oc|Catalonha}}) — [[гістарычны рэгіён]] і [[аўтаномная супольнасьць]] у складзе [[Гішпанія|Гішпаніі]], на паўночным усходзе [[Пірэнэйскі паўвостраў|Пірэнейскаага паўвострава]] паміж [[Міжземнае мора|міжземнаморскім]] узьбярэжжам і [[Пірэнэі|Пірэнэямі]].

== Паходжаньне назвы ==
Назва Каталёнія пачала ўжывацца зь сярэдзіны XII стагодзьдзя для пазначэньня сукупнасьці [[графства]]ў, якія складалі [[Гішпанская марка|Гішпанскую марку]] ды паступова вызваляліся ад апекі [[Франкі|франкаў]], стаўшы сувэрэннай краінай. Паходжаньне слова «Каталёнія» застаецца невядомым і адкрытым для інтэрпрэтацыі. Найбольш распаўсюджаная тэорыя паходжаньня ад словаў «зямля замкаў» ({{Мова-ca|terra de castells}})<ref>{{спасылка|url=http://www.actiweb.es/cdc/la_nostra_histria.html|загаловак=La nostra Història|мова=ca}}</ref>, што падобна да этымалёгіі назвы [[Кастылія|Кастыліі]]. Іншая тэорыя мяркуе, што Каталёнія паходзіць ад «Gotholàndia» (зямля готаў)<ref>{{кніга|аўтар=Maximiano García Venero|год=1967|спасылка=http://books.google.com/?id=nUABAAAAMAAJ|загаловак=Historia del nacionalismo catalán: 2a edición|выдавецтва=Ed. Nacional}}</ref>, бо гэтак франкі часьцяком звалі тэрыторыю на поўдзень ад [[Пірэнэі|Пірэнэяў]].

Першая дакумэнтальная згадка тэрміну Каталёнія зьяўляецца ў «Liber Maiolichinus de Gestis Pisanorum Illustribus» — эпапэі на [[лацінская мова|лацінскай мове]], якая распавядае пра крыжовы паход 1113—1114 гадоў. У ёй барсэлёнскі граф Рамон Бэрэнгер III называецца «Dux Catalanensis» (герцаг каталёнскі), а ягоныя землі «Catalania».

== Рэфэрэндум пра незалежнасьць ==

{{Асноўны артыкул|Рэфэрэндум аб незалежнасьці Каталёніі 2017 году}}
[[Файл:Gure Esku Dago manifestazioa "Demokrazia" - Bilbo 2017-09-16 - 13.jpg|міні|Дэманстрацыя баскаў у знак салідарнасьці з імкненьнем каталёнцаў да незалежнасьці]]
У верасьні 2017 году парлямэнт Каталёніі прыняў закон аб парадку выхаду са складу Гішпаніі<ref>[https://nn.by/?c=ar&i=197136 Парламент Каталоніі прыняў закон аб парадку выхаду з Іспаніі] // [[Наша ніва]]</ref>.

1 кастрычніка 2017 году ў Каталёніі прайшоў рэфэрэндум аб незалежнасьці ад Гішпаніі. Канстытуцыйны суд Гішпаніі прызнаў яго незаконным. Па зьвестках мясцовых уладаў, яўка склала 42% і за незалежнасьць выказаліся 90% зь іх.

Гішпанскі ўрад паспрабаваў перашкодзіць галасаваньню. На некаторых участках для разгону людзей ужываліся гумовыя кулі. Улады Каталёніі абвясьцілі, што пацярпелі больш за 800 чалавек.

10 кастрычніка ў парлямэнце Каталёніі была падпісана Дэклярацыя незалежнасьці. Прэзыдэнт [[Карлес Пучдэмонт]] заклі{{націск}}каў Мадрыд да перамоваў<ref>[https://web.archive.org/web/20171011202217/https://news.tut.by/world/564070.html Каталония: декларацию о независимости подписали, но независимость не объявили] // [[Tut.by]]</ref>.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* [http://web.gencat.cat/en/inici/index.html Афіцыйны сайт]
* [https://web.archive.org/web/20150924083705/http://www.parlament.cat/porteso/estatut/estatut_angles_100506.pdf Тэкст статуту аўтаноміі]{{ref-en}}
* [https://web.archive.org/web/20140606065225/http://www.lletra.net/ Каталянская літаратура]

[[Катэгорыя:Каталёнія| ]]