Журналістыка

Журналі́стыка, таксама журналі́зм — літаратурная дзейнасьць журналіста ў сродках масавай інфармацыі. Спачатку журналістыка абмяжоўвалася толькі друкаванымі выданьнямі, затым, са зьяўленьнем новых сродкаў масавай інфармацыі, распаўсюдзілася на радыё і тэлебачаньне, а да канца XX стагодзьдзя зьявіліся і інтэрнэт-выданьні, якія цяпер альбо дапаўняюць ужо існыя друкаваныя выданьні, альбо складаюць ім канкурэнцыю. У наступным, у сувязі з ростам карыстачоў сеткі інтэрнэт, журналістыка будзе арыентаваная на інтэрнэт-выданьні, а друкаваная журналістыка будзе рэфармаваная. На сёньняшні дзень гэтая «эвалюцыя журналістыкі» ўжо назіраецца ў краінах зь вялікай колькасьцю карыстачоў інтэрнэту.

Віды журналістыкі:

• газэтная
• тэлевізійная
• радыёжурналістыка
• інтэрнэт-журналістыка
• фотажурналістыка

Магчымыя зьмешваньні гэтых відаў, напрыклад, фотажурналістыка можа быць газэтнай, радыёпраграмы могуць перадавацца па інтэрнэце ў гукавым і тэкставым выглядзе, інтэрнэт-выданьні могуць рыхтаваць праграмы для радыё і да т. п.

Жанры журналістыкі

Існуе тры групы жанраў:

Інфармацыйныя (нататка, інфармацыйны допіс, інфармацыйная справаздача, інфармацыйнае інтэрв’ю, бліц-апытаньне, пытаньне — адказ, рэпартаж, нэкралёг)

Аналітычныя (аналітычная справаздача, аналітычны допіс, аналітычнае інтэрв’ю, аналітычнае апытаньне, гутарка, камэнтар, сацыялягічнае рэзюмэ, анкета, маніторынг, рэйтынг, рэцэнзія, артыкул, журналісцкае расьсьледаваньне, агляд, агляд СМІ, прагноз, вэрсія, экспэрымэнт, ліст, споведзь, рэкамэндацыя (рада), аналітычны прэс-рэліз)

Мастацка-публіцыстычныя (эсэ, нарыс, замалёўка, фэльетон, памфлет, г. зв. гонза-журналістыка і інш.)

Журналістыка як прафэсія прадугледжвае спэцыялізацыю па абласьцях:

• палітычная журналістыка
• сацыяльная журналістыка
• міжнародная журналістыка
• галіновая журналістыка
• спартовая журналістыка
• навуковая журналістыка
• дзелавая журналістыка

і інш.

Журналістыка й навука

Нягледзячы на тое, што не існуе навукі «журналістыка», шматлікія вну розных краін займаюцца падрыхтоўкай журналістаў і вывучэньнем журналістыкі як сацыяльнай зьявы. Разам з тым, вельмі шматлікія прафэсійныя журналісты ніколі адмыслова журналістыцы не навучаліся.

У вну навучальны працэс для журналістаў шмат у чым падобны з падрыхтоўкай філёлягаў, але выкладаюцца і спэцыфічныя дысцыпліны. У Расеі добра вядомы факультэт журналістыкі МДУ ім. Ламаносава, у якім, у прыватнасьці, працуе адзін з галоўных расейскіх тэарэтыкаў журналістыкі прафэсар Яўген Прохараў. Вайсковая катэдра пры факультэце рыхтуе для войска адмыслоўцаў па псыхалягічным дужаньні.

Глядзіце таксама

• Катэгорыя:Журналісты

Вонкавыя спасылкі

• Трыкаў У. П. Антычная протажурналістыка (рас.)