Бэтон

Бэто́н (ад франц. béton) — штучны каменны будаўнічы матэрыял, які атрымліваецца ў выніку фармаваньня й зацьвярдзеньня рацыянальна падабранай і ўшчыльненай сумесі, якая складаецца са вяжучага рэчыва (цэмэнт ці інш.), буйных і дробных запаўняльнікаў, вады. У шэрагу выпадкаў можа ўтрымліваць адмысловыя дабаўкі, а таксама адсутнічаць вада (напрыклад у асфальтабэтоне).

Тыпы бэтону

Па прызначэньні адрозьніваюць:

• бэтоны звычайныя (для прамысловых і грамадзянскіх будынкаў)
• адмысловыя — гідратэхнічныя, дарожныя, цеплаізаляцыйныя, дэкаратыўныя, а таксама бэтоны адмысловага прызначэньня (хімічна ўстойлівыя, цеплатрывалыя, гукапаглынальныя, для абароны ад ядзерных выпрамяненьняў і інш.).

Па тыпе зьвязальнага рэчыва адрозьніваюць цэмэнтавыя, сылікатныя, гіпсавыя, шлакашчолачныя, асфальтабэтон, пластабэтон (палімербэтон) і інш.

Па тыпе запаўняльнікаў адрозьніваюць бэтоны на шчыльных, сітаватых ці адмысловых запаўняльніках.

Па структуры адрозьніваюць бэтоны шчыльнай, сітавістай, вачкаватай ці буйнасітаватай структуры.

Па ўмовах цьвярдзеньня бэтоны дзеляць на якія цьвярдзеюць у натуральных умовах, ва ўмовах цёплавільготнасьцевай апрацоўкі пры атмасфэрным ціску ці ва ўмовах цёплавільготнасьцевай апрацоўкі пры ціску вышэй атмасфэрнага (аўтаклаўнага цьвярдзеньня).

Па сярэдняй шчыльнасьці бэтоны дзеляць на:

• адменна цяжкі (шчыльнасьць звыш 2500 кг/м³) — барытавы, магнетытавы, ліманітавы;
• цяжкі (шчыльнасьць 2200—2500 кг/м³);
• палегчаныя (шчыльнасьць 1800—2200 кг/м³);
• лёгкі (шчыльнасьць 500—1800 кг/м³) — керамзітабэтон, пенабэтон, газабэтон, пемзабэтон, арбаліт, вэрмікулітавы, перлітавы;
• адменна лёгкі (шчыльнасьць менш за 500 кг/м³).

Па зьмесьце зьвязальнага рэчыва й запаўняльнікаў бэтоны дзеляць на:

• бедныя (са зьніжаным зьместам зьвязальнага рэчыва й падвышаным зьместам буйнага запаўняльніка);
• тлустыя (з падвышаным зьместам зьвязальнага рэчыва й зьніжаным зьместам буйнага запаўняльніка);
• таварныя (c суадносінамі запаўняльнікаў і зьвязальнага рэчыва па стандартнай рэцэптуры).

Назвы асноўных тыпаў бэтонаў:

• Канструкцыйныя бэтоны:
  • на цэмэнтавых зьвязальных і шчыльных запаўняльніках, шчыльнай структур;
  • на цэмэнтавым зьвязальным і шчыльных запаўняльніках, буйнасітаватыя;
  • на цэмэнтавых зьвязальных і сітаватых запаўняльніках;
  • на вапнавым зьвязальным, шчыльнай структуры;
  • на цэмэнтавым, шлакавым ці вапнавым зьвязальным, вачкаватай структуры;
  • на шлакавым зьвязальным;
  • на гіпсавым зьвязальным.
• Бэтоны цеплаізаляцыйныя;
• Бэтоны цеплатрывалыя;
• Бэтоны хімічна ўстойлівыя;
• Бэтоны, якія напружваюць;
• Бэтоны дэкаратыўныя;
• Бэтоны радыяцыйна-ахоўныя;
• Бэтоны для дарожных і аэрадромных пакрыцьцяў;
• Бэтоны гідратэхнічныя.

Глядзіце таксама

• Менскжалезабэтон