Хасэп Банаплята
 | Гэта — машынны пераклад артыкула.
|
Хасэп Банаплята і Карыёль (1795, Барсэлёна — 2 чэрвеня 1843, Буньёль) — прамысловы каталёнскі прадпрымальнік, вядомы ўвядзеньнем паравога рухавіка ў Каталёніі і Гішпаніі. Яго бацькі, Рамон Банаплята і Тэрэза Карыёль, былі вытворцы тэкстылю, галоўным чынам, з паркалю, і ў яго было тры браты, Сальвадор, Рамон і Накрыс.
Маладосьць і паездка ў Англію
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Хасэп Банаплята працаваў у сямейнай мануфактуры, пакуль яго бацька выйшаў у адстаўку і бізнэс атрымаў у спадчыну яго старэйшы брат, Сальвадор. У 1828 годзе Хасэп і яго сябар Джаан Вілагэра затым пачаў ватовы тэкстыльную фабрыку ў Саленце, з мэханічных ткацкіх станкоў, якія мелі гідра-сілкаваньне ад ракі Льобрэгат. У 1829 годзе, у спробе мадэрнізаваць свой бізнэс, яму было дадзена дазвол з боку гішпанскага ўрада на ўвоз ангельскага паравога рухавіка.
Банаплята езьдзіў у Брытанію з Джаан Рулям і Лягерам, каб даведацца пра тэкстыльную прамысловасьць у Ланкашыры і купіць неабходную тэхніку з мануфактуры Болтан & Ўот у Бірмінггэме. У Лёндане ён атрымаў дазвол на ўвоз паравых рухавікоў ад гішпанскага пасла Францыска Cea Бэрмудэса. Банаплята і Руль вярнуліся ў Каталёнію ў ліпені 1830, але Лягер застаўся ў Манчэстэры, каб працягнуць вывучэньне мэханізму.
Хвароба і сьмерць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Банаплята пакутаваў ад цяжкіх рэсьпіратарных захворваньняў, якія паўплывала на яго працу. 30 траўня 1843 году Банаплята перадаў сваю волю яго душапрыказчыкам і пачаў паездку, але яго лёгкія разбурыліся ў апошнім прыступу астмы 2 чэрвеня, калі ён праходзіў міма суседняй вёскі Буньёль. Яму было 48.
Пасьля яго не засталося нашчадкаў, так што браты былі яго пераемнікамі. Вядома, што ён меў пазашлюбны дачка па імі Сафія, але яна памерла пры нараджэньні ў 1840 годзе. Цалкам верагодна, што Хасэп і маці яго дзіцяці, Хесуса Рамэра, былі парай.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Josep Bonaplata (кат.). Enciclopèdia Catalana. Праверана 12 сакавіка 2014 г.
- Els Bonaplata: Tres generacions d'industrials catalans a l'Espanya del segle XIX (кат.). Institut d'Estudis Catalans. Праверана 12 сакавіка 2014 г.
- Burning Barcelona by Roger Williams (Bristol Book Publishing 2008, ISBN 9780955537615) is an historical novel about the installation of the steam engine by Josep Bonaplata and William Sanford, an engineer from the Boulton & Watt manufactory.