Луіза Песяк
| Луіза Песяк | |
 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзілася | 12 чэрвеня 1828[1][2] |
| Памерла | 1 сакавіка 1898 (69 гадоў) |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | пісьменьніца, паэтка, перакладніца, драматург |
| Мова | славенская[3][4], нямецкая[3] і француская мова[3] |
Луіза Песяк (Песякова) (па-славенску: Luiza Pesjak; 12 чэрвеня 1828, Любляна —1 сакавіка 1898, Любляна) — славенская пісьменьніца, паэтка і перакладчыца.
Жыцьцяпіс
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]нарадзілася ў сям’і адваката Blaž Crobath, была старэйшым дзіцём.[5]
Навучалася ў прыватным установе Fröhlichov, дзе ў дадатак да звычайнага адукацыі дзяўчынак атрымала веды па раманскіх мовах і літаратуры. 1844 год стаў пачаткам яе паэзіі, пісала на славенскай і нямецкай мовах[6]. Моцна паўплываў на Луізу і яе сучасьнікаў Фран Леўсьцік — славенскі пісьменьнік, драматург і крытык.
Пасьля сьмерці бацькі, у 1848 году Луіза выйшла замуж за багатага купца і прадпрымальніка Сымона Песяк (па-славенску: Simon Pesjak), у іх нарадзілася пяцёра дачок. У сям’і яны размаўлялі па-нямецку і па-француску.
Літаратурнай дзейнасьцю занялася раней — у 1840 годзе, пісала таксама на нямецкай мове. Яе «Poetische Versuche» датуецца 1843-1844 гадамі. Добра валодала і ангельскай мовай. Пасьля 1860 году Луіза стала сябрам славенскага нацыянальнага руху і пачала пісаць патрыятычныя творы. Першы зь іх з назвай Kar ljubim быў напісаны ў 1864 годзе і апублікавана ў Bleiweisovih novicah. Пісала кнігі для дзяцей. Зь яе твораў гэтых гадоў можна адзначыць Očetova ljubezen (Novice, 1864), Dragotin (Slovenski glasnik, 1864), Beatin dnevnik (кніга, 1887), Rahela (Letopis Matice slovenske 1870 ). Таксама друкавалася ў іншых выданьнях. У больш позьні пэрыяд жыцьця Луізу Песяк занялася рамантычныя і любоўнымі раманамі.
Памерла ў Любляне. Прыжыцьцёвы партрэт пісьменьніцы стварыў славенскі мастак Міхал Строй, пазьней выдадзены на паштовай марцы Югаславіі.
-
Луіза Песяк, партрэт Міхала Строя -
Рэпрадукцыя партрэту на паштовай марцы
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Luiza Pesjakova // (нявызначаны загаловак)
- ^ а б Wurzbach D. C. v. Pesjak, Luise (ням.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Т. 22. — S. 49.
- ^ а б в Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ Pesjak, Luiza // CONOR.SI
- ^ Pesjakova, Luiza (слав.)
- ^ Malo po nemško malo po slovensko - Luiza Pesjakova (слав.)