Касьцёл Сьвятога Юрыя (Асава)
Помнік сакральнай архітэктуры | |
Касьцёл Сьвятога Юрыя
| |
Касьцёл Сьвятога Юрыя
| |
Краіна | Беларусь |
Вёска | Асава |
Каардынаты | 54°4′42.8″ пн. ш. 25°12′59.5″ у. д. / 54.078556° пн. ш. 25.216528° у. д.Каардынаты: 54°4′42.8″ пн. ш. 25°12′59.5″ у. д. / 54.078556° пн. ш. 25.216528° у. д. |
Канфэсія | каталіцтва |
Эпархія | Гарадзенская дыяцэзія |
Архітэктурны стыль | нэаготыка |
Заснавальнік | Казімір Францкевіч-Радзімінскі[d] |
Дата заснаваньня | XVІІ ст. |
Статус | Ахоўная зона |
Касьцёл Сьвятога Юрыя | |
Касьцёл Сьвятога Юрыя на Вікісховішчы |
Касьцёл Сьвятога Юрыя знаходзіцца ў вёсцы Асава (Вярэнаўскі раён).
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Касьцёл у гонар сьв. Юрыя быў заснаваны ў 1666 годзе па фундацыі Казімера Францкевіча, тагачаснага ўладальніка Асавы, і яго жонкі Аляксандры. Новы драўляны касьцёл быў пабудаваны ў 1732 годзе на сродкі князя Юрыя Радзівіла.
Верагодна касьцёл быў дзьвюхвежавы, але ў ХІХ стагодзьдзі вежы разабралі. Напрыканцы стагодзьдзя касьцёл уяўляў сабою прамавугольную сьвятыню зь пяціграннай апсідай, накрытую двухсхільным гонтавым дахам з вальмамі над прэзьбітэрыем. Галоўны фасад завяршаў трохвугольны франтон пад вялікім карункавым крыжам, у нішы франтону была ўсталявана фігура сьв. Юрыя. Справа ад касьцёлу асобна стаяла двух’ярусная (меншы чацьвярык на большым), таксама драўляная званіца пад чатырохсхільным дахам. Комплекс быў абнесены высокай бутавай агароджай з аднапралётнай уваходнай брамай, цаглянай і атынкаванай.
З другой паловы XVIII стагодзьдзя да Асаўскай парафіі адносілася капліца ў сядзібе Пагародна. Таксама калісьці дзейнічала і капліца ў вёсцы Вайдакі.
У пачатку ХХ стагодзьдзя стары касьцёл ужо ня мог зьмясьціць усіх парафіян. Таму пачалася пабудова новага, каменнага ў нэагатычным стылі. У 1910 годзе будаўніцтва было скончана, і касьцёл асьвяцілі пад гістарычным тытулам сьв. Юрыя.
У 1920-я-30-я гады колькасьць вернікаў Асаўскай парафіі павялічылася да больш чым 4300 чалавек. Пагародненская капліца атрымала статус філіяльнага касьцёлу.
Статус помніка архітэктуры сьвятыні надалі адносна нядаўна. У 1994 годзе касьцёл быў урачыста кансэкраваны гарадзенскім біскупам Аляксандрам Кашкевічам.
Ніжэй за касьцёлам захаваўся мураваны будынак былой плябаніі, дзе ў савецкія часы была зроблена крама. Побач пабудавана ўжо новая драўляная плябанія.
Архітэктура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Сьвятыня пабудавана з жоўтай цэглы, аднавежавая, зь пяціграннай апсідай і трансэптам. Над галоўным фасадам узьведзена васьмігранная шатровая вежа-званіца, над алтаром — стромкая сыгнатурка. Галоўны ўваход вырашаны ў выглядзе пэрспэктыўнага нэагатычнага парталу.
Вучастак абнесены бутавай агароджай, уваход пазначаны невялікай аднапралётнай атынкаванай брамай.
Інтэр’ер
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Унутраная прастора падзелена на навы дзьвюма апорамі і перакрытая крыжастымі скляпеньнямі, размалявана дэкаратыўна-расьлінным арнамэентам у стылі мадэрн. Арыгінальна вырашана асьвятленьне касьцёлу: гэтую ролю выконваюць не традыцыйныя жырандолі, а сучасныя кропкавыя сьвяцільнікі. У інтэр’еры 7 алтароў: галоўны — Маці Божай Чанстахоўскай, бакавы ў левай капліцы (крыле трансэпту) — сьв. Антонія, у правай — сьв. Юрыя, і яшчэ 4 алтары ўсталяваны пры кожнай апоры — (па гадзіньнікавай стрэлцы ад уваходу) сьв. Ізідару, Маці Божай Шкаплернай, сьв. Юзафа і сьв. Роха. Прэзьбітэрый перакрыты складанай сыстэмай скляпеньняў, раскрыты ў малітоўную залю велічнай сьпічастай аркай. Галоўны алтар, як і іншыя алтары сьвятыні, зроблены з дрэва ў нэагатычным стылі на пачатку ХХ ст., завершаны стромкімі пінаклямі. У алтары зьмешчаны абраз Маці Божай Чанстахоўскай, адзначаны вотамі. Паміж набажэнствамі яго засланяе абраз Маці Божай Анёльскай. Над нартэксам зроблены арганныя хоры, раскрытыя ў малітоўную залю невялікай стральчатай аркай.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр 413Г000688 |