Дамова

Дамо́ва^[1]^[2]^[3]^[a], умо́ва^[4]^[5]^[b] (дагавор^[c]) — пагадненьне паміж дзьвюма або некалькімі асобамі пра ўсталяваньне, зьмену або спыненьне грамадзянскіх правоў і абавязкаў^[9].

Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

Заўвагі

^ Гістарычны слоўнік беларускай мовы для слова «дамова» (ст.-бел. домова) падае толькі адно значэньне — 'просьба, патрабаваньне', тым часам першым значэньнем для слова «ўмова» (ст.-бел. умова) ідзе 'дамова, дамоўленасьць', а сучаснае значэньне 'умова' у гэтым слоўніку мае слова «варунак» (ст.-бел. варунокъ)
^ У расейска-беларускім слоўніку Сьцяпана Некрашэвіча і Міколы Байкова даюцца таксама наступныя славазлучэньні: скласьці ўмову і зламаць умову
^ Паводле Этымалягічнага слоўніка беларускай мовы НАН Беларусі, слова «дагавор» ёсьць запазычаньнем з расейскай мовы^[6] (пададзенае ў Гістарычным слоўніку беларускай мовы з адным прыкладам ужываньня ў старабеларускім тэксьце словазлучэньне «договоръ чинити» мае вялікую частасьць у дакумэнтах Маскоўскай дзяржавы^[7]^[8], адкуль, з усяго відаць, часам магло трапляць у зьвязаныя з Маскоўскай дзяржавай літоўскія тэксты)

Крыніцы

^ Сцяцко П. Культура мовы. — Менск: Тэхналогія, 2002. С. 162—163.
^ Пацюпа Ю. Слоўнік беларускай мовы [1], Свой лад, 2003 г.
^ Ангельска-беларускі слоўнік паліталагічных тэрмінаў на Praunik.org
^ Умова // Тэрмінолёгія грамадазнаўства. — Менск: Інбелкульт, 1926.
^ Расійска-беларускі слоўнік / Укладальнікі: М. Байкоў, С. Некрашэвіч. — Менск: Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі, 1928.
^ ЭСБМ. Т. 3. — Мн., 1985. С. 121.
^ Сборник Императорского русского исторического общества. Т. 129. — СПб., 1910. С. 396, 398, 399, 400, 417, 418, 423, 438, 449, 450, 451, 456, 467, 468, 482, 484, 485, 487, 493, 494, 503, 504, 509, 535, 536, 543.
^ Сборник Императорского русского исторического общества. Т. 142. — Москва, 1913. С. 9, 12, 52, 109, 134, 159, 168, 172, 173, 195, 209, 279, 281, 283.
^ Гражданский кодекс Республики Беларусь. — Подраздел 2. Общие положения о договоре. — Глава 27. Понятие и условия договора (рас.)

[4] Гістарычны слоўнік беларускай мовы для слова «дамова» (ст.-бел. домова) падае толькі адно значэньне — 'просьба, патрабаваньне', тым часам першым значэньнем для слова «ўмова» (ст.-бел. умова) ідзе 'дамова, дамоўленасьць', а сучаснае значэньне 'умова' у гэтым слоўніку мае слова «варунак» (ст.-бел. варунокъ)

[7] У расейска-беларускім слоўніку Сьцяпана Некрашэвіча і Міколы Байкова даюцца таксама наступныя славазлучэньні: скласьці ўмову і зламаць умову

[11] Паводле Этымалягічнага слоўніка беларускай мовы НАН Беларусі, слова «дагавор» ёсьць запазычаньнем з расейскай мовы^[6] (пададзенае ў Гістарычным слоўніку беларускай мовы з адным прыкладам ужываньня ў старабеларускім тэксьце словазлучэньне «договоръ чинити» мае вялікую частасьць у дакумэнтах Маскоўскай дзяржавы^[7]^[8], адкуль, з усяго відаць, часам магло трапляць у зьвязаныя з Маскоўскай дзяржавай літоўскія тэксты)

[1] Сцяцко П. Культура мовы. — Менск: Тэхналогія, 2002. С. 162—163.

[2] Пацюпа Ю. Слоўнік беларускай мовы [1], Свой лад, 2003 г.

[3] Ангельска-беларускі слоўнік паліталагічных тэрмінаў на Praunik.org

[5] Умова // Тэрмінолёгія грамадазнаўства. — Менск: Інбелкульт, 1926.

[6] Расійска-беларускі слоўнік / Укладальнікі: М. Байкоў, С. Некрашэвіч. — Менск: Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі, 1928.

[8] ЭСБМ. Т. 3. — Мн., 1985. С. 121.

[9] Сборник Императорского русского исторического общества. Т. 129. — СПб., 1910. С. 396, 398, 399, 400, 417, 418, 423, 438, 449, 450, 451, 456, 467, 468, 482, 484, 485, 487, 493, 494, 503, 504, 509, 535, 536, 543.

[10] Сборник Императорского русского исторического общества. Т. 142. — Москва, 1913. С. 9, 12, 52, 109, 134, 159, 168, 172, 173, 195, 209, 279, 281, 283.

[12] Гражданский кодекс Республики Беларусь. — Подраздел 2. Общие положения о договоре. — Глава 27. Понятие и условия договора (рас.)

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[5]

[b]

[c]

[9]

[6]

[7]

[8]