Гармонія галосных
Гармонія галосных (сінгарманізм) — фанэтычная зьява, якая палягае ў прыпадабненьні галосных па пэўных прыкметах у межах аднаго слова.
Тэрміналёгія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Пад гармоніяй галосных як правіла разумеюць прагрэсіўную асыміляцыю, рэгрэсіўную часьцей называюць умляўт.
Сутнасьць зьявы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Прагрэсіўная асыміляцыя галосных можа адбывацца водле шэрагу прыкметаў:
- Ступень уздыму
- Шэраг
- Лябіялізаванасьць
У шмат якіх мовах галосныя могуць быць разьбітыя на клясы паводле тых альбо іншых асаблівасьцяў, прычым гармонія галосных можа мець месца па некалькіх прыкметах адначасова. Так у турэцкае мове назіраецца гармонія водле шэрагу (для ўсіх галосных) і водле лябіялізаванасьці (для галосных высокага ўздыму). Як правіла гармонія галосных вызначае якую галосную будзе мець афікс, які далучаецца да асновы, і характэрная для аглютынацыйных моваў. У гармоніі могуць удзельнічаць ня ўсе галосныя (нэўтральныя галосныя), у гэтым выпадку нэўтральныя галосныя могуць блякаваць сінгарманізм альбо не ствараць яму перашкодаў. Гармонія галосных можа адсутнічаць у шэрагу словаў з розных прычынаў: слова можа быць складаным і складацца зь некалькіх каранёў, слова можа быць запазычаным, афікс, далучаны да слова, можа не падпарадкоўвацца гармоніі галосных.
Мовы з гармоніяй галосных[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
![]() |
Гэта — накід артыкула па лінгвістыцы. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |