Кніга Выхаду

Кні́га Вы́хаду ці Вы́хад (па-габрэйску: שְׁמוֹת‎, Шмот — «Імёны»; па-лацінску: Exodus; па-старажытнагрэцку: Ἔξοδος; таксама «Другая кніга Майсея») — другая кніга Старога Запавету, Пяцікніжжа і ўсяе Бібліі. Кніга апісвае пэрыяд часу ад пачатку зьняволеньня жыдоў у Эгіпце фараонам, «які ня ведаў Язэпа» (Вых. 1:8), да першага месяцу другога году па выхаду іх з Эгіпту (Вых. 40:17), агулам каля 130 рокаў. Складаецца з 40 разьдзелаў.

Зьмест

У кнізе Выхаду выкладзеная мінуўшчына габрэйскага народу «ад тае хвіліны, калі жыды пад прыгнётам фараонаў пачынаюць адчуваць узаемную салідарнасьць, збліжаюцца ўсё шчыльней і шчыльней пачуцьцём агульнай небясьпекі і цудамі, якія суправаджаюць Выхад з краіны зьняволеньня — да дараваньня закону на Сынаі, да атрыманьня поўнага нацыянальнага жыцьця, засяроджанага вакол галоўнае сьвятыні — Скініі».

Заключаны ў гэтыя межы, зьмест кнігі Выхад можа быць падзелены на тры часткі:

1. Першая пасьля кароткага ўступу (Вых. 1:1—7), зьвязвае аповед Кнігі Выхаду з кнігай Роду, распавядае пра вызваленьне жыдоўскага народу з эгіпецкага рабства (Вых. 1:8 — 13:16);
2. Другая выкладае гісторыю падарожжа жыдоў да гары Сынай (Вых. 13:17}} — 18:27)
3. Трэцяя апавядае пра ўкладаньне і абнаўленьне Запавету Бога з абраным народам (Вых. 19:1}} — Вых. 40:38).

Аўтарства кнігі

Аўтарам кнігі Выхаду, як бачна зь ейнага зьместу, ёсьць Майсей. Так, пасьля перамогі над амалікіцянамі ён атрымлівае ад Госпада павяленьне запісаць гэтую падзею: «напішы гэта на памяць у кнігу…» (Вых. 17:14). Падобны ж наказ быў дадзены Майсею пасьля аднаўленьня парушанага Ізраілем запавету: «І сказаў Гасподзь Майсею: напішы сабе словы гэтыя…» (Вых. 34:27). Роўным чынам перад урачыстым заключэньнем Запавету пасьля Сынайскага заканадаўства Майсей, пераказаўшы народу ўсе словы Гасподнія і ўсе законы, «напісаў Майсей усе словы Гасподнія» (Вых. 24:4).