Адзін народ, адзін райх, адзін фюрэр
Адзін народ, адзін райх, адзін фюрэр (па-нямецку: Ein Volk, ein Reich, ein Führer, часам перакладаецца як «Адзін народ, адна імпэрыя, адзін вадар») — спокліч у нацыстоўскай Нямеччыне, ейны дэвіз[1], які адлюстроўвае пастаўленую нацыстамі задачу згуртаваць немцаў у адзіную «народную супольнасьць»[2]. Пад гэтым агітацыйным споклічам 10 красавіка 1938 году адбываўся плебісцыт аб аб’яўленьні вяліканямецкага райху[3], ён часьцяком зьяўляўся на плякатах з партрэтам Гітлера[4].
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Тэалягічнае карэньне выўяўленьня відавочныя (параўнайце «адзін Спадар, адна вера, адны хрэсьбіны» у Пасланьні да Этэсянаў 4:5)[5]. Нямецкія хрысьціяне напрыканцы 1930-х рокаў ужывалі спокліч «Адзін фюрэр — адізн народ — адзін Бог — адна царква — адна імпэрыя»[6] (па-нямецку: Ein Führer – Ein Volk – Ein Gott – Eine Kirche – Ein Reich[7]). Прызыў скасоўваў разьдзяленьне народу й царквы, нямецкіх каталікоў і прптэстантаў[8].
Спокліч зьявіўся сярод аўстрыйскіх чальцаў НСДАП, якія ўжо 29 ліпеня 1936 году правялі дэманстрацыю з прызывам «Далоў Шушніга! Адзін народ! Адна нацыя! Адзін фюрэр!»[9].
Ідэя будаўніцтва нацыянальнага гаспадарства
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дж. Бэндэрскі(de) адзначае, што спокліч бесьперапынна згадваецца ў перадачах і прамовах, часьцяком зьяўляецца на плякатах і ў друку, наклаў адпячатак на мысьленьне немцаў пра Гітлера. Ён адлюстроўваў імкненьне нацыстаў стварыць маналітнае панства, у якім партыя й идэалёґія пранікалі б у самыя далёкія ягоныя куткі. Практыка аказалася далёкай ад гэтага ідэалу, паколькі, за выняткам самаго Гітлера,герархія ўлады была невыразнай(не было «нацыстоўскае канстытуцыі»), што прыводзіла да «бюракратычных войнаў».
На думку ж Аляксандра Кожава(ru), які выказаўся ў жніўні 1945 року ў сваёй цэдулцы для францускіх службовых асобаў, «Лацінская імпэрыя. Накідак францускае вонкавае палітыкі», спокліч быў усяго толькі «дрэнным перакладам» спокліча францускае рэвалюцыі «Рэспубліка, адзіная й недзялімая», якая была асуджаная з самага пачатку спробы пабудовы нацыянальнай дзяржавы падчас эпохі, калі«„нацыянальны“ этап гісторыі скончаны»[10].
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Арбатская Марина Николаевна. Национальная идея в национальных девизах // Россия и мир в XXI веке, 2010, № 2.
- ^ Бабина Маргарита Сергеевна. Высшее образование как инструмент политической власти в Третьем рейхе // Вестн. Том. гос. ун-та. 2016. № 404.
- ^ Любин В. П. Фон Кроков К. Гитлер и его немцы // Социальные и гуманитарные науки. Отечественная и зарубежная литература. Сер. 5, История: Реферативный журнал. 2005. № 4.
- ^ Рязановский Лев Михайлович. Лозунги и девизы третьего рейха и их использование в нацистской пропаганде // Проблемы истории, филологии, культуры. 2016. № 3 (53).
- ^ Klaus Berger. Das Vaterunser. Verlag Herder GmbH, 2014. С. 120—121. (ням.)
- ^ Язовская Ольга Валерьевна. Идеологические концепции о национальной сущности Японии и Германии 30-х гг. ХХ в. : сходства и различия // Вестник ЧелГУ. 2014. № 17 (346).
- ^ Christoph Kleine. Religion im Dienste einer ethnisch-nationalen Identitätskonstruktion: Erörtert am Beispiel der «Deutschen Christen» und des japanischen Shinto // Marburg Journal of Religion 7, no. 1 (2002). (ням.). С. 3.
- ^ Шахназаров О. Л. Советское общество 1917—1953 гг.: аномалия или закономерность? // Вопросы философии. 2004. № 10.
- ^ Жиряков И. Г. Из истории аншлюса // Вестник МГОУ. Серия: История и политические науки. 2012, № 4. С. 62.
- ^ Руткевич А. М. «Латинская империя» в философии истории Александра Кожева // Философские науки. № 2, 2016. С. 90.