Адам Улодэк

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
(Перанакіравана з «Адам Влодэк»)
Адам Влодэк
Adam Włodek
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 8 жніўня 1922 (101 год)
Кракаў, Другая Рэч Паспалітая
Памёр 19 студзеня 1986
Кракаў, Польская Народная Рэспубліка
Пахаваны
Сужэнец Віслава Шымборска
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці паэт, рэдактар, перакладнік
Мова польская
Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Влодэк.

Ада́м Вло́дэк (па-польску: Adam Włodek; 8 жніўня 1922, Кракаў — 19 студзеня 1986, тамсама) — польскі паэт, рэдактар, перакладнік.

Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Дабраахвотнікам браў удзел у Верасьнёўскай кампаніі 1939. У часе нямецкай акупацыі дзейнічаў у культурным падпольлі, быў рэдактарам «Biblioteki Poetyckiej» (1943—1945). Па вайне працаваў рэдактарам у кракаўскай прэсе, між іншага ў «Dzienniku Polskim» і «Dzienniku Literackim» (1953—1954)[1].

У красавіку 1948 ажаніўся зь Віславай Шымборскай[2]; жылі ў Доме літаратараў на вул. Крупнічай, 22. Шлюб скончыўся разводам у 1954. Пад ягоным уплывам Віслава Шымборска прыняла камуністычны сьветапогляд, у 1950 року разам далучыліся да ПАРП[3]. У 1957 року, аднак, Влодэк выйшаў з партыі (Шымборска — у 1966)[4].

Памёр у Кракаве, пахаваны на Ракавіцкіх могілках (квартал M, шэраг 2).

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Адам Влодэк выдаў 10 зборнікаў вершаў[1] і іншых твораў:

  • Wiązanka jaskrów (кансьпірацыйнае выданьне, 1944),
  • Arkusz poetycki (кансьпірацыйнае выданьне, 1944),
  • Najcichszy sztandar (кансьпірацыйнае ананімнае выданьне 1944, кніжнак 1945),
  • Mruczek w butach (1948, ілюстрацыі Віславы Шымборскай[5]),
  • Z trzynastu lat: 1939—1952 (1953),
  • Uważnie mijam (1963),
  • Wiersze wybrane (1973).,
  • Prezent. Wiersze dawne i nowe (1989, пасьмяротнае выданьне),
  • Nasz łup wojenny (1970, успаміны, пасьмяротнае выданьне).

Пераклаў творы Яна Піляржа, Власты Дворжачкавай, Францішка Галяса, Канстантына Бібля, Яраслава Сайфэрта, вершы расейскага паэта Уладзімера Маякоўскага, нямецкага Райнэра Марыі Рыльке і ангельскага Оскара Ўайлда[1].

Вершы Адама Ўлодка перакладзеныя на баўгарскую, чэскую, нямецкую, расейскую мовы[6].

Памяць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 2012 року згодна з тэстамэнтам Віславы Шымборскай была заснаваная прэмія імя Адама Влодка, якая ўручаецца маладым літаратарам[7]. Першае ўганараваньне мела адбыцца ў 2013 року, аднак пасьля абнародаваньня інфармацыі пра супрацоўніцтва Адама Влодка з Управай бясьпекі ў 1950-я польскі Інстытут кнігі адмовіўся ўдзельнічаць у вызначэньні пераможцаў[8], пасьля чаго Фундацыя імя Віславы Шымборскай паведаміла, што ў гэтым року ўручэньне прэміі ня будзе ладзіцца[9].

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ а б в U. Klatka. Listy Haliny Poświatowskiej do Adama Włodka (1957—1959) // Ruch Literacki. — 2001. — № 4.
  2. ^ sylwetka Wisławy Szymborskiej na stronie wydawnictwa a5
  3. ^ Anna Bikont, Joanna Szczęsna, Gazeta Wyborcza 4 lutego 2012
  4. ^ Максімюк, Ян (18 студзеня 2013) Цені мінулага: пісьменьнікі і спэцслужбы Блогі. Радыё «Свабода»Праверана 18 студзеня 2013 г.
  5. ^ Jolanta Nowaczyk. (2009-08-18) Pierwsza dama liryki polskiej — Wisława Szymborska(пол.) polskiemuzy Праверана 2012-02-01 г.
  6. ^ Anonim. (18 верасьня 2000) Adam Wlodek, Sześć godzin psychozy(пол.) hyperreal Праверана 18 студзеня 2013 г.
  7. ^ Podstawowe informacje(пол.). Fundacja Wisławy Szymborskiej. Праверана 18 студзеня 2013 г.
  8. ^ Adam Włodek, mąż noblistki donosicielem UB(пол.). Zygfryd Gdeczyk (2 студзеня 2013). Праверана 18 студзеня 2013 г.
  9. ^ Nagroda im. Donosiciela Adama Włodka (oświadczenia)(пол.) Niezależne forum publicystów Праверана 18 студзеня 2013 г.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]