Перайсьці да зьместу

Бука (імя)

Дадаць спасылкі
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Бука
лац. Buka
Bucco
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы) Бук, Буга, Бок
Зьвязаныя імёны Букель, Бугень, Бугайла, Бугар
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Бука»

Бука, Бук, Буга, Бок — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Бука або Буга, пазьней Бок (Bucco, Bugo, Bock) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -буг- (-бук-) паходзіць ад бургундзкага buga 'лук'[2] або ёсьць скарочанай формай (гіпакарыстыкам) асновы -бург- (-борг-)[3]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Букель, Бугень (Букень), Бугар (Богар). Адзначаліся германскія імёны Bukilo, Bugen (Bukin), Boger.

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Buklo (Bukiel)[4].

У Прусіі бытавалі імёны: Bugenne[a] (1388 год)[6], Bugist[6], Bukilin / Bukelin[b] (1398 год)[7]. У 1598 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Abrahamus Bock, Regiomontanus Borussus, у 1610 годзе — Antonius Bock, Regiomontanus Borussus, у 1623 годзе — Reinholdus Bock, Regiomontanus Borussus… David Bock, Regiomontanus Borussus[8].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: две селци у Берестьи… да Ивашково Букгино (1440—1492 гады)[9]; Миколаи Буковичъ (1528 год)[10]; Dabko Bukiewicz (27 ліпеня 1553 году)[11]; Андрей Буковичъ (1563 год)[12]; Simko Bukowicz (1563 год)[13]; Sczepan Bukowicz… Mikłasz Bukowicz (2 траўня 1558 году)[14]; Ярошъ Боговичъ… Василь Боговичъ (1566 год)[15]; Станиславъ Боковичъ (1567 год)[16]; wies Powtoswory… Andrej Buk; Jan Buk (30 сьнежня 1598 году)[17]; Dziemid Buka, pryhonnik. Brat Chodor (1722 год)[18]; Wieś Krakupowo. Roman Buka, Apanas Buka, Tymoch Buka (1765 год)[19][c].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Богі (Bog) — прыгонныя з ваколіцаў Сьвянцянаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[35].

Букі (Buka) — прыгонныя з ваколіцаў Еўя, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[36].

Букі (Buko) — літоўскі шляхецкі род зь Лідзкага павету[37].

Букевічы (Bukiewicz) — літоўскі шляхецкі род зь Вільні[38].

Буговічы (Bugowicz) гербу Габданк — літоўскі шляхецкі род[39].

У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпамінаўся маёнтак Букішкі ў Віленскім павеце[40].

На гістарычнай Браслаўшчыне існуе хутар Букаўшчына, на гістарычнай Віленшчыне — вёска Букішкі.

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Bugin[5]
  2. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Buccillin, Buccellin[5]
  3. ^ Таксама:
    • Букан: Букановічы (Bukonowicz) гербу Радван — літоўскі шляхецкі род, які меў уладаньні на Жамойці[20];
    • Богут: Jan Bogut… Stefan Bugieda (1745 год)[21];
    • Бугвід: Лавринъ Буквидовичъ бояринъ ковенскій (28 сакавіка 1523 году)[22], Tadeusz Bugwid… Michał Bogwid (9 лютага 1791 году)[23];
    • Богвіл: людеи на име Стерковичовъ и земль пустовских у в Оникъштенском повете… Буквилъ Кголмоновичъ (4 красавіка 1525 году)[24], Богвілы (Bogwił) гербу Бокій — літоўскі шляхецкі род зь Вількамірскага павету[25];
    • Бокільт (адзначалася старажытнае германскае імя Bochild[26]): чоловека Бокильта (1417 год паводле выпісу 5 чэрвеня 1641 году)[27];
    • Буконт (адзначалася германскае імя Boegunde[28]: Миколаи Буконтовичъ[29], Станиславъ Буконтовичъ[30] (1528 год);
    • Богнар (адзначалася старажытнае германскае імя Bagnerus[31]): Багнаровічы (Bognarowicz) гербу Вянява — літоўскі шляхецкі род[32]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 343.
  2. ^ Gamillscheg E. Romania Germanica. Bd. 3: Die Burgunder, Schlußwort. — Berlin und Leipzig, 1936. S. 110.
  3. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 62.
  4. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 28.
  5. ^ а б Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 344.
  6. ^ а б Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 20.
  7. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 21.
  8. ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 142, 197, 278.
  9. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 19.
  10. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 78.
  11. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 62.
  12. ^ Ревизия Кобринской экономии: составленная в 1563 году королевским ревизором Дмитрием Сапегой. — Вильна, 1876. С. 88.
  13. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 468.
  14. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 56.
  15. ^ Документы Московского архива Министерства юстиции. Т. 1. — М., 1897. С. 430.
  16. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 795.
  17. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 505.
  18. ^ Историко-юридические материалы, извлеченные из актовых книг губерний Витебской и Могилевской, хранящихся в Центральном архиве в Витебске. Вып. 27. — Витебск, 1898. С. 306.
  19. ^ Историко-юридические материалы, извлеченные из актовых книг губерний Витебской и Могилевской, хранящихся в Центральном архиве в Витебске. Вып. 31. — Витебск, 1903. С. 214.
  20. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 59.
  21. ^ Biolik M. Imiona poddanych klasztoru wigierskiego z 1745 roku // Prace Językoznawcze. Z. 10, 2008. S. 13, 18.
  22. ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 8. — Вильна, 1870. С. 125.
  23. ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 462.
  24. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 12 (1522—1529). — Vilnius, 2001. P. 369.
  25. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Rzeszów, 2001. S. 109.
  26. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 344.
  27. ^ Jablonskis K. Archyvinės smulkmenos // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 428.
  28. ^ Thüngen L. F. Das Namenbuch: Nachschlagewerk der Namenkunde. — Aschaffenburg, 2003. S. 353, 1133
  29. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 168.
  30. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 171.
  31. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 50.
  32. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Rzeszów, 2001. S. 108.
  33. ^ Яўген Анішчанка, Хвастова 1781 г. инвентарь в Ошмянском повете, Архіў гісторыка Анішчанкі, 25 лютага 2018 г.
  34. ^ Яўген Анішчанка, Вараксино 1742 г. в Себежском тракте, Архіў гісторыка Анішчанкі, 3 жніўня 2017 г.
  35. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 141.
  36. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 339.
  37. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 51.
  38. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 431.
  39. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 58.
  40. ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 51.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Бука_(імя)&oldid=2517737»