Ордэн Залатога Арла (Казахстан)
 | Гэты артыкул патрабуе ўдакладненьня артаграфіі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, адрэдагаваўшы яго (дапамога). |
| Залатога арла | |||
| |||
| Арыгінальная назва | па-казаску: Алтын Қыран ордені | ||
|---|---|---|---|
| Краіна | Казахстан | ||
| Тып | ордэн | ||
| Каму ўручаецца | любая асоба | ||
| Падставы ўзнагароджаньня | Указ Прэзідэнта Казастану | ||
| Статус | уручаецца | ||
| Статыстыка | |||
| Парамэтры | сплаў золата 585 і 750 пробы | ||
| Дата заснаваньня | 1995 | ||
| Першае ўзнагароджаньне | 1997 | ||
| Апошняе ўзнагароджаньне | 2013 | ||
| Колькасьць | 12 асоб | ||
| Чарговасьць | |||
| Малодшая ўзнагарода | Ордэн «Айчыны» | ||
Ордэн Залатога арла (па-казаску: Алтын Қыран ордені) — знак найвышэйшай ступені адрозьненьня Рэспублікі Казахстан. Гэтым ордэнам узнагароджваюцца грамадзяне за выключныя дзяржаўныя заслугі перад Рэспублікай Казахстан. Кандыдатуры для ўзнагароджаньня ордэнам «Залатога Арла» вызначаюцца прэзыдэнтам Казахстану. Прэзыдэнт Рэспублікі Казахстан па пасадзе робіцца кавалерам ордэна Залатога арла адметнага ўзору.
Выява ўзнагароды
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Часткі ордэна складаюцца са знака на ордэнскім ланцугу й зоркі.
Знак ордэна выкананы з золата ў выглядзе сьсечанай пяціканцовай зоркі з закругленымі канцамі, пакрытымі блакітнай эмальлю з залатым борцікам, які ў асновы сканчаецца арнамэнтальным элемэнтам. Паміж праменяў зоркі разыходзяцца веерыстыя стрэлы, у цэнтральнай частцы якіх замацавана па чатыры дыямэнта. У цэнтры знака, у коле, апраўленым пацеркамі зь белага золата, на тле сіняй эмалі намаляваны залаты арол. Унізе, па коле на тле стужкі чырвонай эмалі залатымі літарамі надпіс «АЛТЫН ҚЫРАН». Над арлом па акружнасьці замацавана тры рубіну на фоне геамэтрычнага ўзору.
Знак ордэна мацуецца з дапамогай вушка да здвоенай ордэнскай цэрыі праз падвеску, што ўяўляе сабой элемэнт Дзяржаўнага сьцяга Казахстану — стылізаванае сонца з арлом, і злучаецца здвоенымі ланцужкамі зь сямнаццацьцю якія чаргуюцца зьвёнамі з выявай герба Казахстану.
Зь левага й правага боку ад падвескі на зваротным боку зьвяна ёсьць іголка з замком для мацаваньня ланцуга да адзеньня.
Зорка ордэна большага памеру й візуальна паўтарае знак, з выняткам эмалі якая пакрывае прамені зоркі й дыямэнтаў наш тралах. Прамені зоркі кантаваныя.
Пры ўстанове ордэна яго часткі не складаліся з зоркі й ордэнскага ланцуга, а знак ордэна мацаваўся да фігурнай калодцы, на якой з дапамогай крапежнай пласьціны была нацягнута шаўковая муаравая стужка колеру Дзяржаўнага сьцяга з чырвонай палоскай па цэнтры. У выніку ордэнскай рэформы 1999 году ордэн прыняў сучасны выгляд.
Для штодзённага нашэньня ёсьць мініяцюра ордэна ў выглядзе невялікай ордэнскай зоркі, падвешанай да стужкі ордэнскіх колераў.
Асобны выгляд ордэна Залатога Арла
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Знак уяўляе сабою падвешваньне, выкананае са сплаваў золата 585 і 750 пробы белага, чырвонага й жоўтага колераў, змацаваны злучальным зьвяном з ордэнскай калодкай, на звароткавым боку ёсьць мацаваньне ў выглядзе шпількі са складаным замком. Ордэн выкананы ў форме сьсечанай зоркі, прамені якой пакрыты чырвонай эмальлю, з разьбежнымі паміж праменямі веерыстымі стрэламі (выкананыя са сплаваў золата белага колеру), у цэнтральных частках якіх (з накладак золата чырвонага колеру) замацаваны па 4 дыямэнта. У цэнтры ордэна, у коле, апраўленым пацеркамі зь белага золата, намаляваны стылізаваны залаты арол зь веерыстымі крыламі на тле ўзыходзячага сонца (тло пакрытае гарачай эмальлю сіняга колеру). Унізе, пад арлом, па коле на стужцы зялёнай эмалі надпіс «АЛТЫН ҚЫРАН». Над арлом па коле замацаваны тры рубіну.
Узнагароджаныя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Ордэнам Залатога арла ўзнагароджаны:
- Барыс Ельцын — прэзыдэнт Расейскай Фэдэрацыі (1997 год)
- Іслам Карымаў — прэзыдэнт Узбэкістану (1997 год)
- Дзян Цзэмінь — Старшыня Кітайскай Народнай Рэспублікі (1997 год)
- Лізавета II — каралева Вялікабрытаніі й Паўночнай Ірляндыі (2000 год)
- Леанід Кучма — прэзыдэнт Украіны (7 верасьня 1999 году)
- Герхард Шрэдар — канцьлер Нямеччыны (Указ Прэзыдэнта РК ад 5 сьнежня 2003 году №1244)
- Уладзімер Пуцін — прэзыдэнт Расейскай Фэдэрацыі (Указ Прэзыдэнта РК ад 8 студзеня 2004 году №1274)
- Хосьні Мубарак — прэзыдэнт Эгіпту (Указ Прэзыдэнта РК ад 13 траўня 2008 году №588)
- Акіхіта — цар Японіі (Указ Прэзыдэнта РК ад 30 траўня 2008 году №605)
- Халіфа сын Зайд аль-Нахаян — шэйх, прэзыдэнт Аб’яднаных Арабскіх Эміратаў (Указ Прэзыдэнта РК ад 20 лютага 2009 году №745)
- Тарачы Халанен — прэзыдэнт Фінляндыі (2009 год)
- Лі Мен Бак — прэзыдэнт Рэспублікі Карэя (Указ Прэзыдэнта РК ад 4 траўня 2009 году №798)
- Нікаля Сарказі — прэзыдэнт Францыі (Указ Прэзыдэнта РК ад 5 кастрычніка 2009 году №876)
- Абдула Гюль — прэзыдэнт Турцыі (2012 год)
- Рэджэп Эрдаган — Прэм’ер-міністар Турцыі (2012 год)
- Ян Кароль I — кароль Гішпаніі (Указ Прэзыдэнта РК ад 1 лютага 2013 году №492)