Рэдагаваньне: Марцін Гаштольд

{{Шляхціч
| Імя                 = Марцін Гаштольд
| Поўнае імя          =
| Арыгінальнае імя    = 
| Жанчына             =
| Партрэт             =
| Шырыня партрэту     =
| Подпіс партрэту     =
| Герб                = POL COA Abdank.svg
| Шырыня гербу        = 
| Подпіс гербу        = Герб «[[Габданк]]»
| Пасады              = 
| Імя пры нараджэньні =
| Нарадзіўся          = каля 1428
| Месца нараджэньня   =
| Памёр               = 1483/1484
| Месца сьмерці       =
| Род                 = [[Гаштольды]]
| Бацька              = [[Ян Гаштольд]]
| Маці                = 
| Жонка               = Невядомая з [[Гальшанскія|Гальшанскіх]]<br />Ганна з [[Гальшанскія|Гальшанскіх]]
| Дзеці               = ''ад 2-га шлюбу'': [[Альбэрт Гаштольд|Альбэрт]], Альжбета
| Колер               =
| Колер загалоўку     =
}}
'''Марцін Гаштольд''' ('''Гаштольтавіч'''; каля 1428—1483/1484) — дзяржаўны і вайсковы дзяяч [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. [[Ваяводы наваградзкія|Намесьнік наваградзкі]] (1464—1471), [[ваявода]] [[ваяводы кіеўскія|кіеўскі]] (1471—1480) і [[Ваяводы троцкія|троцкі]] (з 1480), адначасна [[маршалак вялікі літоўскі|маршалак земскі]] (1477—1479).

Значна павялічыў колькасьць родавых маёнткаў: набыў [[Задзьвея|Задзьвею]], [[Котлава]], [[Трыседы]] на [[Менскі павет|Меншчыне]], [[Петрашава]] каля [[Вільня|Вільні]] ды іншыя.

== Імя ==
Формы імя ў гістарычных крыніцах: ''Martino Gastolthowicz'' (27 жніўня 1464 году)<ref>Pergamentų katalogas. — Vilnius, 1980. P. 40.</ref>; ''воевода троцкий пан Мартинъ Кгаштовтович'' (11 траўня 1481 году)<ref>Archiwum książąt Lubartowiczów Sanguszków w Sławucie. T. 1, 1366—1506. — Lwów, 1887. S. 78.</ref>, ''Мартин Кгастовтович'' (7 траўня 1486 году)<ref>Archiwum książąt Lubartowiczów Sanguszków w Sławucie. T. 1, 1366—1506. — Lwów, 1887. S. 84.</ref>.

== Біяграфія ==
Зь літоўскага баярскага роду [[Гаштольды|Гаштольдаў]] гербу «[[Габданк]]», сын [[Ян Гаштольд|Яна (Івашкі)]], [[Ваяводы віленскія|ваяводы віленскага]].

Быў на службе ў [[Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікага князя]] [[Казімір Ягелончык|Казімера]]. Па сьмерці свайго швагра, апошняга ўдзельнага князя кіеўскага [[Сямён Алелькавіч|Сямёна Алелькавіча]], у 1470 годзе атрымаў прызначэньне на ваяводу кіеўскага. Неаднаразова адбіваў напады крымскіх татараў. У 1481 годзе браў удзе у судзе над праваслаўнымі князямі, што рыхтавалі змову<ref name="evkl">[[Валеры Пазднякоў|Пазднякоў В.]] Гаштольды // {{Літаратура/ЭВКЛ|1к}} С. 518.</ref>.

Першы раз ажаніўся з дачкой князя [[Сямён Гальшанскі|Сямёна Гальшанскага]], другі — з Ганнай, дачкой князя [[Юры Гальшанскі|Юрыя Гальшанскага (Трабскага)]]. У другім шлюбе меў сына [[Альбэрт Гаштольд|Альбэрта]] і дачку Альжбету.

== Мова і культура ==
{{Асноўны артыкул|Ліцьвіны|Русіны}}

У сваім наданьні касьцёлу ў [[Дзевянішкі|Дзевянішках]], зробленым у 1471 годзе, упамінаў «''народную''» назву «''камень''» (''alias camyen'')<ref>{{Літаратура/Дыпляматычны кодэкс Віленскай катэдры і дыяцэзіі|1-2к}} S. 318.</ref>. Гэта адпавядае многім іншым тагачасным лацінскім граматам [[ліцьвіны|літоўскіх князёў і баяраў]], дзе з азначэньнем «народны» («гутарковы») падаваліся менавіта [[беларуская мова|беларускія словы]]<ref>{{Літаратура/Старажытныя ліцьвіны|1к}} С. 39—46.</ref>.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

== Літаратура ==
* {{Літаратура/ЭВКЛ|1}}
* {{Літаратура/ЭГБ|2}}

{{Маршалкі вялікія літоўскія}}
{{Ваяводы наваградзкія}}

{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Гаштольд, Марцін}}
[[Катэгорыя:Гаштольды|Марцін]]
[[Катэгорыя:Ваяводы кіеўскія (ВКЛ)]]
[[Катэгорыя:Ваяводы троцкія]]