Сэрэтсэ Кхама

	Сэрэтсэ Кхама
прэзыдэнт Батсваны
	30 верасьня 1966 — 13 ліпеня 1980
Наступнік	Квет Кетуміле Масірэ[d]
прэм’ер-міністр Батсваны[d]
	3 сакавіка 1965 — 30 верасьня 1966
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся:	1 ліпеня 1921[…]; Сэровэ[d], Бэчуаналэнд[d];
Памёр:	13 ліпеня 1980 (59 гадоў); Габаронэ, Батсвана;
Партыя:	Дэмакратычная партыя Батсваны[d];
Сужэнец:	Ruth Williams Khama[d]
Дзеці:	Ен Кхама[d] і Tshekedi Khama II[d]
Бацька:	Sekgoma II[d]
Маці:	Tebogo Kebailele[d]
Адукацыя:	Унівэрсытэт Форт-Гэйр[d]; Бэйліёл-каледж[d]; Tiger Kloof Educational Institute[d]; Lovedale[d]; Унівэрсытэт Ўітўотэрсрэнду[d]; Adams College[d];
Узнагароды:	Прэмія Нансэна[d] (1978)
	Сэрэтсэ Кхама ў Вікісховішчы

Сэр Сэрэтсэ Кхама (па-ангельску: Sir Seretse Khama, тсвана: Serêtsê a Sekgoma a Khama, 1 ліпеня 1921, Сэровэ, Батсвана — 13 ліпеня 1980, Габаронэ, Батсвана) — першы прэзыдэнт Батсваны з 30 верасьня 1966 году да 13 ліпеня 1980 году.

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Паходзіў зь роду правадыроў племя бамангвата, у 1925 годзе стаў іхным каралём. Атрымаў юрыдычную адукацыю ў ПАР і Зьяднаным Каралеўстве. Пасьля атрыманьня Батсванай (тады звалася Бэчуаналэнд) аўтаноміі вярнуўся на радзіму і, адмовіўшыся ад каралеўскага тытулу, быў абраны ў мясцовую раду ў 1957 годзе. У 1961 годзе заснаваў Дэмакратычную партыю Батсваны, якая ў 1965 годзе, выступаючы на сацыялістычных і панафрыканісцкіх пазыцыях, выйграла парляманцкія выбары, пасьля чаго Кхама стаў прэм’ер-міністарам Бэчуаналэнду. Дамагаўся атрыманьня краінай незалежнасьці ад Брытанскай імпэрыі. Пры ім была пабудаваная новая сталіца краіны — Габаронэ. У 1966 годзе Кхама быў узнагароджаны ордэнам Брытанскай імпэрыі. У тым жа годзе пасьля атрыманьня краінай незалежнасьці абраны першым прэзыдэнтам Батсваны. Пераабіраўся парлямантам пасьля кожных выбараў, бо БДП заўсёды атрымлівала большасьць галасоў.

Дамогся ператварэньня Батсваны, адной з самых бедных краінаў Афрыкі на момант здабыцьця незалежнасьці, у адну з краінаў, якія імкліва разьвіваюцца на кантынэнце, дзякуючы актыўнаму экспарту прыроднай сыравіны і карысных выкапняў. Пасьпяхова змагаўся з карупцыяй, змог стварыць стабільны дэмакратычны рэжым, пазбаўлены пагрозы пераваротаў. Памёр ад раку падстраўнікавай залозы, знаходзячыся на пасадзе прэзыдэнту. Пахаваны ў сямейным магільным склепе. Ягоным пераемнікам стаў віцэ-прэзыдэнт краіны Квэт Кетуміле Масырэ.

Ягоны сын, Ян Кхама, з 2008 па 2018 гады займаў пасаду прэзыдэнта краіны^[8].

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з Sir Seretse Khama // Encyclopædia Britannica (анг.)
^ ^а ^б ^в ^г Seretse Khama // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (харв.) — 2009.
^ ^а ^б Brozović D., Ladan T. Seretse Khama // Hrvatska enciklopedija (харв.) — LZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
^ ^а ^б Seretse Khama // Munzinger Personen (ням.)
^ ^а ^б ^в ^г КХАМА // Большая российская энциклопедия (рас.) — Москва: Большая российская энциклопедия, 2004.
^ ^а ^б ^в ^г ^д Munzinger Personen (ням.)
^ https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-31311
^ «Botswana issues arrest warrant for ex-President Ian Khama». AP NEWS.

	Дзеля паляпшэньня артыкулу неабходна: дадаць спасылкі і крыніцы.

[_9e43b9d2cc7bfa7f-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з Sir Seretse Khama // Encyclopædia Britannica (анг.)

[_074da4e3354071c5-2] а ^б ^в ^г Seretse Khama // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (харв.) — 2009.

[_0d5e3ed11230c9b1-3] а ^б Brozović D., Ladan T. Seretse Khama // Hrvatska enciklopedija (харв.) — LZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8

[_27c87bf54276585c-4] а ^б Seretse Khama // Munzinger Personen (ням.)

[_4260a10016f80ff3-5] а ^б ^в ^г КХАМА // Большая российская энциклопедия (рас.) — Москва: Большая российская энциклопедия, 2004.

[_91b47eb8e63e688b-6] а ^б ^в ^г ^д Munzinger Personen (ням.)

[_4c9b29ac2960c35f-7] ttps://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-31311

[8] «Botswana issues arrest warrant for ex-President Ian Khama». AP NEWS.

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[4]

[7]

[8]