Палац Кудзіновічаў (Віцебск)

Помнік грамадзянскай архітэктуры
Палац Кудзіновічаў
Палац Кудзіновіча («Губэрнатарскі»)
Краіна	Беларусь
Места	Віцебск
Каардынаты	55°11′56.76″ пн. ш. 30°12′09.36″ у. д.
Архітэктурны стыль	клясыцызм і клясыцыстычная архітэктура[d]
Аўтар праекту	Фёдар Санкоўскі[d]
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Палац Кудзіновічаў на мапе Беларусі Палац Кудзіновічаў
Палац Кудзіновічаў на Вікісховішчы

Палац Кудзіновічаў (з 1806 году — Палац губэрнатара) — помнік архітэктуры XVIII—XIX стагодзьдзяў у Віцебску. Знаходзіцца на левым беразе ракі Дзьвіны, на гістарычнай Палацавай вуліцы. Твор архітэктуры клясыцызму. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

З боку Дзьвіны. Ю. Пешка, каля 1800 г.

У 1772 годзе прадстаўнікі шляхецкага роду Кудзіновічаў збудавалі ў Віцебску мураваны палац.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Абмеры палаца, 1830 г.

Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Віцебск апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у будынку разьмясьціўся шляхецкі сход. У 1806 годзе палац стаў рэзыдэнцыяй расейскага губэрнатара. Да 1811 году да палаца прыбудавалі паўднёвы корпус. Перабудовай займаўся архітэктар Ф. Санкоўскі.

У вайну 1812 году 28 ліпеня ў палацы спыніўся Напалеон. У 1912 годзе на пляцы перад палацам расейскія ўлады паставілі помнік вайны 1812 году (архітэктар І. Фамін).

Найноўшы час

Па Другой сусьветнай вайне ў будынку разьмясьцілася абласная ўправа КДБ.

Архітэктура

Помнік архітэктуры клясыцызму. Гэта 3-павярховы прастакутны ў пляне будынак. Галоўны фасад паўночнага корпуса вылучаецца рызалітам і чатырма паўкалёнамі дарычнага ордэра, якія падтрымліваюць балькон. Бакавы фасад, зьвернуты да Дзьвіны, аздабляецца 4-калённым портыкам. Фасады дэкаруюцца рустам, завяршаюцца разьвітымі карнізамі і атыкамі. Вокны будынка прастакутныя, маюць разнастайны дэкор.

На першым паверсе корпуса знаходзіўся парадны вэстыбюль з сходамі і пакоі прыслугі.

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  1860—1899 гг.
• 
  С. Юркоўскі, 2-я пал. XIX ст.
• 
  каля 1900 г.
• 
  1903 г.

• 
  1909 г.
• 
  1911 г.
• 
  да 1918 г.
• 
  да 1918 г.

• 
  да 1918 г.
• 
  да 1918 г.
• 
  да 1918 г.
• 
  да 1918 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Агульны выгляд
• 
  Галоўны фасад
• 
  З боку парку

Літаратура

• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  212Г000086

• Палац Кудзіновічаў у Віцебску, Radzima.org