Палац Агінскіх (Горадня)

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Палац Агінскіх.

Помнік грамадзянскай архітэктуры
Палац Агінскіх
Палац Агінскіх, 1903 г.
Краіна	Беларусь
Места	Горадня
Архітэктурны стыль	клясыцызм
Аўтар праекту	Караль Шыльдхаўз^[d]
Заснавальнік	Міхал Казімер Агінскі
Дата заснаваньня	1790
Палац Агінскіх на Вікісховішчы

Пала́ц Агі́нскіх — помнік архітэктуры канца XVIII стагодзьдзя ў Горадні. Знаходзіўся ў цэнтры места, на Сянным Рынку пры Дзям’янаўскай вуліцы^[a]. Твор архітэктуры барока і клясыцызму.

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вялікае Княства Літоўскае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Палац князёў Агінскіх у Горадні збудавалі ў 1790 годзе паводле праекту архітэктара Караля Шыльдгаўза^[1]. Гэты пляц раней належаў Катовічам, потым Рукевічам, а ў 1752 годзе яго выкупіў Міхал Казімер Агінскі^[2].

Пад уладай Расейскай імпэрыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Паводле інвэнтару 1803 году, першы паверх палаца быў мураваным, а другі — драўляным. Да пачатку XX ст. другі паверх стаў мураваным (магчыма яшчэ ў 1800-я гады).

Найноўшы час[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

За часамі Другой сусьветнай вайны палац цалкам зруйнавалі.

Архітэктура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Помнік архітэктуры барока і клясыцызму. Гэта быў 2-павярховы прастакутны ў пляне будынак з разьвітымі рызалітамі ў цэнтры галоўнага і дваровага фасадаў і 4 алькежамі на кутох. Асноўны аб’ём накрываўся высокім 4-схільным чарапічным дахам^[3]. Фасады мелі 2-ярусную кампазыцыю: масіўны ніжні ярус (першы паверх) праразаўся невялікімі гладкімі прастакутнымі ваконнымі праёмамі, больш высокі, ажурны верхні (другі паверх) — рытмічнымі радамі шырокіх акон зь ліштвамі. Рызаліт на галоўным фасадзе завяршаўся невялікім атыкам. Галоўны ўваход вылучаўся стылізаваным портыкам^[4].

На мураваным першым паверсе знаходзіліся каморы і парадныя 2-маршавая сходы. Драўляны другі паверх улучаў жылыя пакоі, залі і кухні^[5].

Галерэя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Гістарычная графіка[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Старая графіка
1811—1826 гг.
1811—1826 гг.
1811—1826 гг.

Гістарычныя здымкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Старыя здымкі

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

^ Цяпер на гэтым месцы сквэр за гатэлем «Нёман»

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

^ Чантурия В. А. История архитектуры Белоруссии: в 2 т. Т. 1. — Минск, 1985. — С. 264.
^ Палац Агінскіх на Сенным рынку, Harodnia.com, 17 жніўня 2010 г.
^ Гродзенскі дом Агінскага // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. У 5 т. / Рэд. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Т. 2: Габой — Карціна. С. 188.
^ Гродзенскі дом Агінскага // БЭ. — Мн.: 1997 Т. 5. С. 431.
^ Гродзенскі дом Агінскага // Архітэктура Беларусі. Энцыкл. — Менск, 1993. С. 171.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1997. — Т. 5: Гальцы — Дагон. — 576 с. — ISBN 985-11-0090-0
Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. У 5 т. / Рэд. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Т. 2: Габой — Карціна. — 702 с. — 9500 ас.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Гарадзенскі дом Агінскага
Гарадзенскі палац Агінскіх, Электронная энцыкляпэдыя «Вялікае Княства Літоўскае»

[1] Цяпер на гэтым месцы сквэр за гатэлем «Нёман»

[2] Чантурия В. А. История архитектуры Белоруссии: в 2 т. Т. 1. — Минск, 1985. — С. 264.

[3] Палац Агінскіх на Сенным рынку, Harodnia.com, 17 жніўня 2010 г.

[4] Гродзенскі дом Агінскага // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. У 5 т. / Рэд. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Т. 2: Габой — Карціна. С. 188.

[5] Гродзенскі дом Агінскага // БЭ. — Мн.: 1997 Т. 5. С. 431.

[6] Гродзенскі дом Агінскага // Архітэктура Беларусі. Энцыкл. — Менск, 1993. С. 171.

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]