Мацей Рыбінскі
| Мацей Рыбінскі | |
| 24 лютага 1784[1] — 17 студзеня 1874[1] (89 гадоў) | |
 | |
| Месца нараджэньня | |
|---|---|
| Месца сьмерці | |
Мацей Рыбі́нскі (па-польску: Maciej Rybiński; 24 лютага 1784, Славута, Рэч Паспалітая — 17 студзеня 1874, Парыж, Францыя) — польскі генэрал, апошні кіраўнік паўстаньня 1830—1831 гадоў. Вінаваціўся ў перамовах аб капітуляцыі з генэралам Паскевічам. Удзельнік напалеонаўскіх войнаў (1809—1814).
Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
У 1805 годзе ўступіў у армію Напалеона. Служыў ад’ютантам у будучага маршала Луі Габрыэля Сюшэ, з 1807 году — у арміі Варшаўскага герцагства.
Удзельнік Напалеонаўскіх войнаў: з Аўстрыйскай імпэрыяй (1809), з Расеяй (1812—1813). Адзначыўся ў бітвах пад Смаленскам, Малаяраслаўцам, бітве народаў. Пад Лейпцыгам быў узяты ў палон.
У 1815—1831 гадах служыў у чыне маёра ва ўзброеных сілах Каралества Польскага.
У паўстаньні з 10 сакавіка 1831 году генэрал брыгады, 11 верасьня 1831 году генэрал дывізыі. 10 верасьня 1831 году прызначаны вярхоўным галоўнакамандуючым польскіх войскаў[2]. У 1831 удзельнічаў у бітве пад Астралэнкай. У лістападзе таго ж году быў абвінавачаны ў перамовах аб капітуляцыі з генэралам Паскевічам.
5 кастрычніка 1831 году на чале атрада перайшоў межы Прускага каралеўства[2]. Пасьля здушэньня паўстаньня з красавіка 1832 году ў эміграцыі ў Францыі. Жыў у Парыжы[2]. У 1843 годзе заснаваў сярод польскіх эмігрантаў Вайсковую партыю (па-польску: Stronnіctwo Wojskowe). Пакінуў «Нататкі» пра часы лістападаўскага паўстаньня.
Памёр 17 студзеня 1874 года ў Парыжы, пахаваны на Манмартры[2].
Галерэя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
-
Мастак Жазэф Шабор. Партрэт генерала М. Рыбінскага. -
Мастак Аляксандар Рачынскі. Генерал М. Рыбінскі ў эміграцыі.
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Удзельнікі паўстання 1830–1831 гг. на Беларусі: Біябібліяграфічны слоўнік / В. В. Гарбачова. — Мн.: БДУ, 2004. — 400 с. — ISBN 985-485-144-3.
- Mirosław Krajewski, Usque ad finem. Powstanie listopadowe i partyzantka 1833 r. na ziemi dobrzyńskiej, Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Rypin 2011, ss. 205. (пол.)
Спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Мацей Рыбінскі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Powstanie listopadowe (пол.)