Прагляд крыніцы для Лесота

{{Краіна
|Назва              = Лесота
|НазваЎРоднымСклоне = Лесота
|НазваНаДзяржаўнайМове = Muso oa Lesotho
|Сьцяг              = Flag of Lesotho.svg
|Герб               = Coat of arms of Lesotho.svg
|НацыянальныДэвіз   = «Khotso, Pula, Nala» («Мір, дождж, павага»)
|Месцазнаходжаньне  = LocationLesotho.svg
|АфіцыйнаяМова      = [[Ангельская мова|ангельская]], [[Мова сэсота|сэсота]]
|Сталіца            = [[Масэру]]
|НайбуйнейшыГорад   = Масэру
|ТыпУраду           = [[канстытуцыйная манархія]]
|ПасадыКіраўнікоў   = [[кароль]]<br />[[прэм'ер-міністар]]
|ІмёныКіраўнікоў    = [[Лэтсіе ІІІ]]<br />[[Пакаліта Масысылі]]
|Плошча             = 30 355
|МесцаЎСьвецеПаводлеПлошчы = 140-е
|АдсотакВады        = нязначны
|ГодАцэнкіНасельніцтва = 2009
|МесцаЎСьвецеПаводлеНасельніцтва = 146-е
|Насельніцтва       = 2 067 000
|ШчыльнасьцьНасельніцтва = 68,1
|ГодАцэнкіСУП       = 2008
|МесцаЎСьвецеПаводлеСУП = 150
|СУП                = $3,198 млрд
|СУПНаДушуНасельніцтва = $1304
|Валюта             = [[Лоці]]
|КодВалюты          = LSL
|ЧасавыПас          =
|ЧасРозьніцаUTC     = +2
|ЧасавыПасУлетку    =
|ЧасРозьніцаUTCУлетку = +2
|НезалежнасьцьПадзеі= — ад [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]]
|НезалежнасьцьДаты  = <br />4 кастрычніка 1966
|ДзяржаўныГімн      = Lesotho Fatse La Bontata Rona
|АўтамабільныЗнак   = LS
|ДамэнВерхнягаЎзроўню = ls
|ТэлефонныКод       = 266
|Дадаткі            = [[Файл:Lesotho map be.png|цэнтар|250пкс|Мапа Лесота]]
}}
'''Лесо́та''' — краіна ў [[Паўднёвая Афрыка|Паўднёвай Афрыцы]], ня мае выхаду да [[мора]], з усіх бакоў абкружаная [[Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка|Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікай]].

== Гісторыя ==
* [[19 стагодзьдзе|ХІХ стагодзьдзе]] — утвораная краіна [[Басута (краіна)|Басута]]
* 1868 год — Басута анэксаваная [[Вялікабрытанія]]й
* 1966 год — атрыманьне незалежнасьці, уваход у [[Арганізацыя Аб'яднаных Нацыяў|ААН]]
* 1970 год — дзяржаўны пераварот арганізаваны былым прэм’ерам, спыненьне дзейнасьці канстытуцыі, абмежаваньне каралеўскай улады
* 1975 год — пагаршэньне стасункаў з [[ПАР]]
* 1979 год — баі ўрадавых войскаў з паўстанцамі Арміі Вызваленьня Лесота
* 1986 год — ПАР увяла блякаду межаў Лесота, у выніку дзяржаўнага перавароту да ўлады прыходзіць генэрал Лекханья, які вярнуў каралеўскае кіраваньне краінай
* 1990 год — Вайсковая Рада зьвергла караля [[Машоэшоэ ІІ]], новым каралём стаў [[Лэтсіе ІІІ]] (яго сын)
* 1991 год — чарговы пераварот арганізаваны палкоўнікам Рамаема, дазволеная дзейнасьць палітычных партыяў, з эміграцыі вяртаецца Машоэшоэ ІІ
* 1993 год — праведзеныя першыя за шмат гадоў свабодныя парлямэнцкія выбары, якія выйграў Кангрэс Басута, прэм’ерам стаў Нтсу Макхехле
* 1995 год — зноў каралём стаў Машоэшоэ ІІ
* 1996 год — Машоэшоэ ІІ загінуў у аўтамабільнай катастрофе, каралём стаў Лэтсіе ІІІ
* 1998 год — новым прэм’ер-міністрам стаў [[Пакаліта Масысылі]], у краіне ўзьніклі бунты, інтэрвэнцыя паўднёваафрыканскіх войскаў пад эгідай [[Афрыканскі зьвяз|Афрыканскага зьвязу]]
* 1999 год — заканчэньне інтэрвэнцыі
* 2002 год — Масысылі зноў становіцца прэм’ерам
* 2006 год — Лесота пад час урачыстасьцяў 40-годзьдзя атрыманьня незалежнасьці зьмяніла дзяржаўны сьцяг
* 2007 год — у Лесота афіцыйна абвешчаная гуманітарная катастрофа. [[Голад]] закрануў 20% насельніцтва краіны.

== Палітыка ==
Лесота — [[канстытуцыйная манархія]]. 2 траўня 1993 году тут была прынятая новая канстытуцыя, згодна зь якой кіраўніком дзяржавы зьяўляецца [[кароль]]. [[Заканадаўчая ўлада]] належыць дзьвюхпалатнаму парлямэнту: Народнаму сходу і Сэнату. Народны сход складаецца з 65 дэпутатаў, якія выбіраюцца на пяцігадовы тэрмін, Сэнат складаецца з уладароў мясцовых плямёнаў, ці іх прадстаўнікоў і 8 сэнатараў назначаюцца каралём. [[Выканаўчая ўлада]] належыць [[урад]]у з [[прэм'ер-міністар|прэм’ер-міністрам]] на чале. Палітычная сыстэма Лесота — шматпартыйная. Самая ўплывовая партыя гэта [[Кангрэс Басута]], якая была заснаваная ў 1952 годзе.

== Адміністрацыйны падзел ==
Лесота падзелена на 10 акругаў, акругі дзеляцца на варды:

[[Файл:Districts of Lesotho.png|міні|350пкс|зьлева|Адміністрацыйны падзел Лесота]]

{| class="prettytable"
|-
! №№
! Акруга
! Сталіца
! Плошча(км²)
! Насельніцтва (2001)
|-
| align="left" |1 || [[Берэа (акруга)|Берэа]] || [[Тэятэянэнг]] || 2222 || 300 557
|-
| align="left" |2 || [[Бута-Буце (акруга)|Бута-Буце]] || [[Бута-Буце]] || 1767 || 126 948
|-
| align="left" |3 || [[Лерыбэ (акруга)|Лерыбэ]] || [[Хлотсэ]] || 2828 || 362 339
|-
| align="left" |4 ||  [[Мафетэнг (акруга)|Мафетэнг]] || [[Мафетэнг]] || 2119 || 238 946
|-
| align="left" |5 || [[Масэру (акруга)|Масэру]] || [[Масэру]] || 4279 || 477 599
|-
| align="left" |6 || [[Мохалес-Хук (акруга)|Мохалес-Хук]] || [[Мохалес-Хук]] || 3530 || 206 842
|-
| align="left" |7 || [[Макатлонг (акруга)|Макатлонг]] || [[Макатлонг]] || 4075 || 89 705
|-
| align="left" |8 || [[Цгачас-Нэк (акруга)|Цгачас-Нэк]] || [[Цгачас-Нэк]] || 2349 || 80 323
|-
| align="left" |9 || [[Цгутынг (акруга)|Цгутынг]] || [[Цгутынг]] || 2916 || 140 641
|-
| align="left" |10 || [[Таба-Цека (акруга)|Таба-Цека]] || [[Таба-Цека]] || 4270 || 133 680 
|-
|}

== Геаграфія ==
{{Асноўны артыкул|Геаграфія Лесота}}
Лесота — гэта горная краіна, знаходзіцца на вышыні ня меней чым 1000 мэтраў. Паверхня краіны ў асноўным гэта складаныя горы і ўзвышшы. Значная частка краіны знаходзіцца вышэй за 1800 м [[Клімат]] халодны, але [[лета]]м у далінах тэмпэратура ўздымаецца да 30°С, [[зіма|зімы]] марозныя, у гарах тэмпэратура вагаецца ад −7&nbsp;°C да −18&nbsp;°C. З [[травень|траўня]] да [[верасень|верасьня]] горы пакрытыя [[сьнег]]ам.

== Эканоміка ==
Эканоміка краіны моцна інтэграваная ў паўднёваафрыканскую эканоміку.

Лесота экспартуе [[вада|ваду]] і [[электрычнасьць]] у [[ПАР]]. Таксама існуе экспарт [[дыямэнт]]аў, [[поўсьць|поўсьці]], [[адзеньне|адзеньня]]. Эканоміка заснаваная на [[сельская гаспадарка|сельскай гаспадарцы]]. У краіне распаўсюджана працоўная міграцыя (у асноўным у ПАР).

Лесота атрымлівае міжнародную дапамогу з боку [[ЗША]], [[Сусьветны банк|Сусьветнага банку]], [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]], [[Эўрапейскі Зьвяз|Эўрапейскага Зьвязу]].

Невялікі ўчастак чыгункі злучае Лесота з ПАР.

Лесота ўваходзіць у [[Паўднёваафрыканскі Мытны зьвяз]] разам з [[Батсвана]]й, [[Намібія]]й, ПАР, [[Свазілэнд]]ам.

== Дэмаграфія ==
98% насельніцтва складаецца з народу [[басута]], 2% — [[зулусы]], эўрапейцы.

70% насельніцтва краіны сканцэнтравана ў заходніх раёнах Лесота. У выніку хуткага тэмпу росту захворваньняў [[СНІД]]ам зьніжаецца сярэднегадавы прырост насельніцтва. Нараджальнасьць — 26,53 на 1000 чалавек, сьмяротнасьць — 25,03 на 1000 чалавек. У Лесота высокі ўзровень дзіцячай сьмяротнасьці — 84,23 на 1000 немаўлятаў. 36,9% насельніцтва — гэта дзеці ва ўзросьце да 14 гадоў. Сярэдняя [[працягласьць жыцьця]] — 36,68 гадоў (мужчыны — 36,86 гадоў, жанчыны — 36,49 гадоў).

== Вонкавыя спасылкі ==
{{Партал|Афрыка}}

{{Краіны Афрыкі}}